Skírnir - 01.04.2007, Page 40

fer› is blindu skálds ins.6 En á›ur en sjón um er beint a› l‡s ing um
fleirra af at bur› un um er rétt a› sko›a frá sögn Hall dórs Lax ness
nán ar, en hún er a› eins sex bla› sí› ur. fiar er sjálfri hand tök unni
l‡st úr fjar læg› af áhorf anda sem læt ur ekki í ljós til finn ing ar.
„fiér eru› ekki komm ún isti“
Í loka or› um Skálda tíma seg ir Hall dór um áró› urs rit i› Gerska
æv in t‡r i› og skáld sög una Heims ljós: „Hitt er svo ann a› mál a› fló
bæk ur fless ar tvær segi ‡m is legt af hug mín um einsog flar var ástatt
um vet ur inn, flegja flær sem bet ur fer um mart“ (Hall dór Lax ness
1963:313).7 fiessi or› eiga einnig vel vi› um l‡s ingu Hall dórs af
hand töku Veru flví finna má sér kenni leg ar ey› ur í text an um.
Hall dór svi› set ur sig sem út lend ing sem lít ur fram andi aug um
á líf i› í Sov ét ríkj un um. Hann legg ur ríka áherslu á a› Vera sé
komm ún isti um lei› og hann fjar læg ir sig fleim stalín isma sem
hann sjálf ur studdi á fless um tíma, en l‡s ing ar á hon um áttu eft ir
a› enda í Gerska æv in t‡r inu. Sögu ma› ur inn er hlut laus mennta -
ma› ur sem grein ir sig ræki lega frá Veru, vi› mæl anda sín um sem
er „sprein g lær› í komm ún istísk um kenni setn ing um“. Vera lof ar
flokk inn í sam ræ› um. Stalín var „sól visk unn ar“ og hún „rei›u -
bú in a› deyja“ fyr ir flokk inn. Hall dór seg ir: „Vi› til tölu lega
mein laus um at huga semd um sem ég lét flakka sag›i hún æv in lega:
fletta er ekki kór rétt sko› un hjá y›ur“ (Hall dór Lax ness 1963:
307).8 Frá sögn in gef ur til kynna a› Hall dór geti varla ver i›
stalínisti og a› hann horfi jafn vel á komm ún ismann gagn r‡n um
alda björk valdimarsdóttir40 skírnir
6 Und ir mynd af Hall dóri Lax ness í ævi sögu Hann es ar Hólm steins um Benja mín
Ei ríks son, barns fö› ur Veru, stend ur t.d.: „sann leik ur inn skipti hann ekki eins
miklu máli og gó› ur texti.“ fiessi l‡s ing á Hall dóri kem ur í beinu fram haldi af
flví a› fleir benda á a› Hall dór hafi hald i› áfram a› bera lof á sós í al isma í fer›a -
bók um sín um flrátt fyr ir a› ver›a vitni a› hand töku Veru. Sjá Hann es Hólm -
stein Giss ur ar son 1996:145.
7 Hall dór Lax ness seg ir sjálf ur í Úng ur ég var [1976]: „Vand inn a› skrifa er í flví
fólg inn a› flegja yfir nógu mörgu“ (Hall dór Lax ness 1999:93).
8 Benja mín Ei ríks son og Hall dór Gu› munds son benda á í ævi sög um sín um a› í
eitr u›u and rúms lofti tor tryggni fari kona eins og Vera ekki a› hafa uppi stjórn -
ar and stö›u tal vi› út lend an bo›s gest. Sjá Hall dór Gu› munds son 2004:419.
Skirnir vor 2007-med ollum-1:Skírnir haust nota-1 25.4.2007 14:27 Page 40