Skírnir - 01.04.2007, Síða 102
d‡r, úlf ur og björn, skapa bar daga mann og vænt an lega skap har› -
ar kon ur. Sundquist og Hultgård (2004) lei›a a› flví rök a› ein -
hvers kon ar trú ar leg ur skiln ing ur liggi a› baki og kunni a› vera á
fer› inni minj ar um „Männ erbünde“, víga manna fé lög, sbr. nor -
rænu ber serk ina sem gjarna fara tólf sam an (bæ›i í forn ald ar sög -
um og Ís lend inga sög um).11
Hva› sem ber serkr kann a› hafa merkt fyr ir önd ver›u vir› ist
al veg ljóst a› í flrett ándu og fjórt ándu ald ar text um er fla› einatt
skil i› sem ,sá sem hef ur bjarn d‡rs serk‘ enda gjarna nefnt í sam -
bandi vi› úlf hé›na, en fla› or› get ur naum ast merkt nokk u› ann -
a› en ,fleir sem klæ› ast úlfs skinn um‘.12 Á bá› um ger› um kann
Vatns dæla skil, er hún seg ir um Har ald lúfu:
flá var me› hon um Rƒgnvaldr af Mœri ok marg ir a›r ir stór ir hƒf› ingj ar
ok fleir ber serk ir, er Úlf he›n ar váru kall a› ir; fleir hƒf›u varg stakka fyr ir
brynj ur ok vƒr›u fram stafn á kon ungs skip inu. (1939:24–25).13
Enn skil merki leg ar fló um ber serk ina sem hétu Haukr hvor
tveggja:
heimir pálsson102 skírnir
11 Hér má benda á skemmti lega grein Anne Holts mark (1971).
12 Meg in sk‡r ing ar á or› inu ber serk ur eru tvær: sá sem klæ› ist bjarn ar feldi e›a sá
sem berst án brynju, jafn vel nak inn. N‡j ast rita um ber serki á sænsku er bók
Britt-Mari Näsström (2006), sem lei› ir a› flví get um a› í raun hafi ver i› um a›
ræ›a ein hvers kon ar upp hit un ar dans fyr ir or ustu flar sem menn hafi bor i›
bjarn ar skinn sem nokk urs kon ar dans klæ›i. Hug mynd in er ekki alls end is n‡
en rök semda færsla Näsström, eink um fleg ar stu›st er vi› ís lensk ar heim ild ir, er
flví mi› ur ótæk og sty›st frem ur vi› ósk hyggju en mál kunn áttu. — Um tengsl
ber serkj anna vi› Ó›in er fró› legt a› lesa hug lei› ing ar Jens Pet er Schødt á
flrett ánda sagna fling inu í Dur ham 2006, flar sem hann svar ar Liberm an frá
fling inu 2003. Ber flar u.fl.b. eins mik i› á milli og unt er!
13 Or›a sam band i› „höf›u varg stakka fyr ir brynj ur“ kem ur einnig fyr ir í Flat eyj -
ar bók (Fm. X, 179). fia› er grund vall armis skiln ing ur hjá Näsström (2006:159)
a› hægt sé a› velja sér fall stjórn me› fyr ir og láta for setn ing una merkja ,fyr ir
fram an‘ fleg ar hún st‡r ir flol falli. Eins og all ir Ís lend ing ar vita merk ir hún flá ,í
sta› inn fyr ir‘. — Í Eglu seg ir a› „ber serk ir kon ungs tólf vóru í söx um“
(2001:12; 1933:22) og kem ur mjög heim og sam an vi› l‡s ingu Vatns dælu. Litlu
sí› ar er tek i› fram a› flá bitu eigi járn. — Jens Pet er Schjødt (2006) bend ir á a›
í Hrólfs sögu kraka bland ist ber serk ir og kapp ar og vir› ist njóta mjög svip a›s
álits.
Skirnir vor 2007-med ollum-1:Skírnir haust nota-1 25.4.2007 14:27 Page 102