Skírnir - 01.04.2007, Page 127

yfir (24. er indi), en vind ur fari yfir vág og alla menn (36. og 37. er -
indi). Fara ver fljó› yfir hef ur ver i› túlk a› hli› stætt fless um dæm -
um og ver i› tali› merkja a› fer›ast um lofti› ofar mann leg um
heim kynn um,14 vænt an lega í ham för um. Hér tel ég rétt a› staldra
vi› og hyggja bet ur a›.
Ber flá fyrst a› vekja at hygli á flví a› í dæm un um sem til fær›
voru úr Vaf flrú›n is mál um var hvar vetna um fla› a› ræ›a a› fara
yfir alla menn, allt mann kyn, kon ur jafnt sem karla og eng inn
und an skil inn. Um ver fljó› er ekki hi› sama a› segja fleg ar hug a›
er a› raun merk ingu hug taks ins. Ver fljó› er mynd a› úr tveim ur
hlut um: Verr sem merk ir karl ma› ur og kem ur fjór um sinn um
fyrir í sjálfri Loka sennu í fleirri ótví ræ›u merk ingu (ver-gjörn í 17.
og 26. er indi og ver í 33. og 46. er indi) og fljó› sem er stór hóp ur
fólks sem á ‡m is legt sam eig in legt sem grein ir fla› frá ö›r um, hli› -
stæ› um hóp um. Ég get flví ekki fall ist á flá al mennu sk‡r ingu á
ver fljó› a› fla› sé sam merkt mann kyni. Mann kyn tek ur til allra
manna, karla, kvenna og barna, en ver fljó› tek ur ein ung is til karl -
manna. Ver fljó› kem ur fyr ir á tveim ur stö› um í fornum ritum
auk Loka sennu. Or› i› er a› finna í 1. er indi í Brennu-Njáls sögu,
flar sem seg ir a› upp sé kom inn vefr ver fljó› ar.15 Í sk‡r ing um vi›
Darra› ar ljó› í rit rö› Ís lenzkra forn rita er ver fljó› sk‡rt sem
mann fólk sem mér vir› ist ekki held ur ná kvæm lega rétt skil grein -
ing, enda var Darra› ar ljó› um beint gegn karl mönn um ein vör› -
ungu og karl ar ein ir tóku í raun flátt í fleim bar daga sem há› ur
var. Túlk un in „the world of men“ vir› ist mér flví einnig of rúm,
flví „men“ get ur ná› til allra manna fló fla› sé stund um not a› um
karl menn eina.16
Hli› stætt or› vi› ver fljó›, sem tek ur til fless hluta mann kyns
sem ver fljó› úti lok ar, er kven fljó› sem er ná kvæm lega eins mynd a›.
Til er í ís lensku máli or› tak i› „a› kom ast yfir konu“ sem
merk ir a› ná ást um kon unn ar. Sagt er flá um karlm ann a› hann
„fórtu verþjóð yfir“ 127skírnir
14 Strömbäck 1935:25–27. Dron ke 1997:362.
15 ÍF XII:454–55.Ver fljó› er not a› sem fl‡› ing á submar ini (sæ bú ar) í Merlín us -
spá, en fla› er óskylt fleirri ver fljó› sem hér er til um ræ›u.
16 Sören Sör ens son 1984, „man“.
Skirnir vor 2007-med ollum-1:Skírnir haust nota-1 25.4.2007 14:27 Page 127