Skírnir - 01.04.2007, Page 154

ingj ar áttu fla› all ir sam eig in legt a› fleir eyddu meiri tíma í a›
berj ast hver vi› ann an en a› reka er indi kon ungs. Eft ir frá fall
fiór› ar kakala 1256 skip a›i kon ung ur fior gils skar›a yfir allt
Nor› ur land og fékk hann bænd ur í Eyja fir›i og Skaga fir›i til a›
játa a› gjalda kon ungi skatt.11
Eft ir frá fall fior gils skar›a 1258 var Giss ur fior valds son skip -
a› ur yfir Nor› lend inga fjór› ung, Sunn lend inga fjór› ung og Borg -
ar fjör› og fékk flar a› auki nafn bót jarls, merki og lú› ur.12 fiol in -
mæ›i kon ungs gagn vart Giss uri var fló fljót lega á flrot um og til a›
reka á eft ir er indi sínu skip a›i hann Hrafn Odds son yfir Borg ar -
fjör› og sendi hir› mann sinn, Hall var› gull skó, til Ís lands ári›
1261. Ári sí› ar var svo kon ungi svar inn skatt ur á al flingi, „um all -
an Nor› lend inga fjór› ung og Sunn lend inga fjór› ung fyr ir vest an
fijórsá. Skatt ur var flá og svar inn um all an Vest fir› inga fjór› -
ung“.13 Ís lend ing ar höf›u loks ins eign ast kon ung eins og öll önn -
ur ríki í heim in um, en a› vísu ekki all ir Ís lend ing ar í einu lagi.
Ári› 1263 fylgdu Sunn lend ing ar aust an fijórs ár í kjöl far i› og ári›
1264 Aust fir› ing ar.14
Vit an lega ré› ekki til vilj un flví a› mál flró u› ust me› fleim
hætti sem raun bar vitni. Samt er ekki hægt a› segja a› flessi flró -
un hafi ver i› óhjá kvæmi leg frek ar en önn ur sögu leg flró un. †msir
val kost ir voru fyr ir hendi og skal nú reynt a› greina hverj ir fleir
voru hel st ir.
sverrir jakobsson154 skírnir
11 Sturl unga saga II, bls. 208–209. Há kon ar saga, bls. 161.
12 Sturl unga saga I, bls. 524.
13 Sturl unga saga I, bls. 528–529. Sturl unga saga II, bls. 280–282.
14 Is lands ke Annal er ind til 1578. Útg. Gustav Storm. Christ i ania (Osló), 1888,
bls. 135. fietta er raun ar ekki full ljóst. Í Kon ungs ann ál um seg ir raun ar a› ári›
1263 hafi Odda verj ar ját a› „Nor egs kon ung um skatti fyr ir aust an fijórsá um
Sunn lend inga fjór› ung“, en 1264 hafi Orm ur Orms son svar i› kon ung um
„skatt á al flingi fyr ir Sí›u menn [fl.e. Skaft fell inga] og flá höf›u all ir for menn á
Ís land sam flykkt um skatt vi› Nor egs kon unga“. Hvenær ná kvæm lega a›r ir
Aust fir› ing ar sam flykktu a› grei›a Nor egs kon ung um skatt kem ur ekki fram,
en fló má e.t.v. tengja slíka ei›a vi› ut an fer› fior var›s fiór ar ins son ar 1264, en
skv. Kon ung ann ál um sór hann Brandi bisk upi fö› ur bró› ur sín um a› fara utan
ári› 1263 og geta slík ir svar dag ar varla tengst ö›ru en kon ungs tök unni.
Skirnir vor 2007-med ollum-1:Skírnir haust nota-1 25.4.2007 14:27 Page 154