Skírnir - 01.04.2007, Side 175

Í fless um verk um öll um er Hall dór Lax ness í stans laus um sam -
ræ› um vi› heims bók mennt irn ar og í Sjálf stæ›u fólki er hann a›
skora ákve›na heims mynd á hólm, helst flá sem birt ist í Gró›ri
jar› ar eft ir Knut Hamsun. Bjart ur er hli› stæ› ur Ísak, a› al per són -
unni í Gró›ri jar› ar, en án fegr un ar sveita lífs ins og andú› á fram -
för um sem ein kenndi hug mynda heim Hamsuns. Í bók sinni Hall -
dór Lax ness ævi saga seg ir Hall dór Gu› munds son um flenn an
mun: „Bá› ir skrifa fleir sögu um sterk an mann, sem yf ir gef ur si› -
menn ing una. En Hamsun er í raun svart s‡nn á menn ingu og
mann legt fé lag og skrif ar flví gam an leik um efn i›, fla› er grunn -
tónn inn í Gró›ri jar› ar. Hall dór er hins veg ar bjart s‡n is ma› ur
um mögu leika mann lífs ins, og skrif ar harm leik um flenn an
mann.“ (bls. 367)
Um flenn an mun á verk un um tveim ur seg ir Hall dór Lax ness
sjálf ur: „fiví hef ur ver i› hald i› fram a› Sjálf stætt fólk væri a›
nokkru leyti stælt eft ir Hamsun, Markens Gröde. fia› er a› flví
leyti rétt sem hér er spurt sömu spurn ing ar og í Markens Gröde,
— fló svar i› sé a› vísu flver öf ugt vi› svar Hamsuns. Ég er ekki a›
segja a› all ar fljó› fé lags ni› ur stö› ur — e›a a›r ar — í Sjálf stæ›u
fólki séu rétt ar, en sinn flátt í samn ingu bók ar inn ar átti sú vissa
mín a› fljó› fé lags ni› ur stö› ur Hamsuns í Markens Gröde væru
yf ir leitt rang ar. fiess ar tvær bæk ur eiga fla› sam eig in legt, einsog
reynd ar flús und bæk ur a›r ar, a› flær fjalla um bænda mál; en flær
eru ber s‡ni lega me› and stæ› um for teikn um.“
Hi› bibl íu lega svi› land náms er í raun inni fla› sama hjá Hall -
dóri Lax ness og Knut Hamsun, en fla› vís ar líka fram fyr ir til
verka einsog Hund ra› ára ein semd eft ir Gabriel García Márquez.
Í eft ir mála sín um a› fl‡› ingu sinni seg ir Gu› berg ur Bergs son:
„Ein hver bibl íu leg ur blær hvíl ir yfir frá sögu Hund ra› ára ein -
semd ar, og hún er eins kon ar stef vi› Móse bók.
fia› mun hafa ver i› Hamsun sem fyrst ur höf unda fær›i flá
go› sögu í nú tíma leg an bún ing og ni› ur á jör› ina í skáld sögu, fleg -
ar hann leiddi fólk sitt yfir fjöll og hei› ar í leit a› gró›ri jar› ar í
ein hverju n‡ broti. Sí› an rís flar bær í flessu fyr ir heitna landi, ein -
hver sum ar hús sem leggj ast í ey›i eft ir upp gangs tí› og bló› -
skömm og synda fló› í sál mann anna. †ms ir höf und ar hafa end ur -
hin frjálsa frásögn 175skírnir
Skirnir vor 2007-med ollum-1:Skírnir haust nota-1 25.4.2007 14:27 Page 175