Skírnir - 01.04.2007, Page 208
✓ Mark a›svæ› ing ar æ fleiri svi›a mann lífs ins.
✓ Ód‡rra og flokka lega ör uggra getn a› ar varna.
Lít um nán ar á tvö fyrr nefndu at ri› in. Vel fer› ar kerfi eiga sinn flátt
í breyt ing um á fjöl skyldu lífi flví flau draga úr áhætt unni sem fólk
tek ur vi› a› yf ir gefa fjöl skyld una. Sá sem lif ir einn flarf ekki a›
ótt ast hung ur dau›a flótt hann sé óvinnu fær um skei›. Breyt ing ar
frá sjálfs flurft ar bú skap til auk inn ar mark a›svæ› ing ar au› velda
ein stak ling um líka a› vera óhá› ir fjöl skyldu. fietta ger ist á marga
vegu. Sem dæmi má nefna a› fólk sem b‡r eitt get ur feng i› nóg a›
bor›a án fless a› hafa mik i› fyr ir slát ur ger›, mjölt um e›a bakstri.
Mark a› ur inn og rík i› hafa sé› mönn um fyr ir út göngu lei› um svo
a› fleir geta lif a› ein ir án telj andi stu›n ings frá fjöl skyldu.
Stund um er tal a› um rík i› og mark a› inn sem ein hvers kon ar
and stæ› ur. fieir sem fylkja sér und ir merki módern ism ans og a› -
hyll ast stjórn mála sko› an ir sem rekja má til Johns Locke og Bene -
d icts Spin oza, skipt ast í póli tísk ar fylk ing ar eft ir flví hvort fleir
vilja frem ur auk in rík is um svif e›a aukna mark a›svæ› ingu. Jafn -
a› ar menn vilja a› rík i› geri meira og mark a› ur inn minna, en
frjáls hyggju menn a› mark a› ur inn fái fleiri hlut verk og rík i› færri.
En út flensla rík is og mark a› ar hafa í raun far i› sam an og flessi
tvenns kon ar átrún a› ar go› nú tím ans hafa a› miklu leyti skipt á
milli sín hlut verk um fjöl skyld unn ar. Trú okk ar á flau er ná tengd
upp l‡s ing ar stefnu, skyn sem is hyggju, áherslu á jafn rétti, vís inda -
lega hugs un, hag vöxt og tækni fram far ir. fiau vinna oft sam an en
eru, eins og gu› irn ir í Hómerskvi› um, dá lít i› af br‡› isöm ef hinu
eru fær› ar of mikl ar fórn ir.
Meg in stefn urn ar í stjórn mál um nú tím ans spanna bil i› frá
frjáls hyggju til jafn a› ar stefnu. Flest ir stærstu stjórn mála flokk arn -
ir í Nor› ur- og Vest ur-Evr ópu eru sta› sett ir ein hvers sta› ar á
fless ari brei›u mi›ju. Vi› get um kennt fla› sem fleir eiga sam eig -
in legt vi› módern isma, upp l‡s ingu e›a frjáls lynda ein stak lings -
hyggju. Mögu leg ir merki mi› ar eru fleiri en einn og fleiri en tveir.
fiótt flessi brei›a mi›ja sé kannski stund um dá lít i› sjálf um -
glö›, er langt flví frá a› hún sé neitt ein rá› e›a eigi allt póli tíska
svi› i›. A›r ar stefn ur, sem standa á ja›r in um, hafa áhrif og eiga
atli harðarson208 skírnir
Skirnir vor 2007-med ollum-1:Skírnir haust nota-1 25.4.2007 14:27 Page 208