Jökull


Jökull - 01.01.2005, Blaðsíða 53

Jökull - 01.01.2005, Blaðsíða 53
Reviewed research article The Katla volcano S-Iceland: Holocene tephra stratigraphy and eruption frequency Bergrún Arna Óladóttir1, Guðrún Larsen2, Þorvaldur Þórðarson2,3 and Olgeir Sigmarsson1,2 1 Université Blaise Pascal, OPGC and CNRS, 63038 Clemont-Ferrand, France 2Institute of Earth Sciences, University of Iceland 3SOEST, University of Hawaii at Manoa, Honolulu, HI 96822, Hawaii, USA b.oladottir@opgc.univ-bpclermont.fr Abstract — The Katla volcano of the Eastern Volcanic Zone (EVZ) is characterised by subglacial explosive eruptions of Fe-Ti basalts. The Holocene eruption history and magma evolution at Katla volcano is assessed based on the stratigraphy and major-element composition of tephra layers in a composite soil section east of the volcano. A total of 208 tephra layers were found, 18 layers are of historical age and 190 are prehistoric, deposited during the last ∼8400 years. Of the 208 layers, 126 were analyzed for major-element composition. Of those 126 tephra layers, 102 are typical Katla Fe-Ti basalts, another 7 are Fe-Ti basalt layers containing rare grains of silicic composition, and 2 layers are basaltic icelandites with high Fe-Ti content. Ten silicic Katla (SILK) tephra layers were also identified in the composite section. An age model for the section was constructed using soil accumulation rate (SAR) between tephra layers previously dated by the 14C method. According to the tephrochronology on the east side of the volcano, the prehistoric eruption frequency is higher than that of historical time by a factor of 2. In view of the knowledge that prehistoric Katla tephra layers were also dispersed to the south, west and north of the volcano, the true prehistoric eruption frequency is likely to be as high as 4 events/100 years. Moreover, if prevailing wind directions have not changed much during the Holocene, over 300 explosive basalt eruptions are likely to have occurred at the Katla volcano in the last 8400 years. The highest eruption frequency of basalt is observed between 2.5 to 4.5 ka and between 7.0 to 8.5 ka. Both these periods correspond to main peaks in eruption frequency of the silicic SILK layers. Finally, abrupt shifts in magma compositions divide the ∼8400 years record into eight intervals of 500-1700 year duration, designated with either a constant composition, irregular or systematic variations of major-element composition with time. INTRODUCTION The majority of Holocene and Quaternary tephra in North Europe originate in Iceland despite the domi- nance of basaltic volcanism. Many of the most ac- tive volcanoes are capped by or covered by glaciers and, consequently, subglacial eruptions driven by ex- plosive water-magma interactions are common in Ice- land. Such eruptions are the characteristic style of ac- tivity at the three most active basalt-dominated cen- tral volcanoes in Iceland; the Grímsvötn, Bárðarbunga and Katla volcanoes of the Eastern Volcanic Zone (e.g. Thorarinsson, 1974, 1975; Larsen; 2000, Larsen et al., 1998; Hafliðason et al., 2000). Phreatomag- matic eruptions at these volcanoes and on their asso- ciated fissure swarms have produced some of the most widespread basaltic tephra layers of the Holocene era, which include historical eruptions of the Katla volcano 1755 AD and 1625 AD (e.g. Thorarinsson, JÖKULL No. 55 53
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.