Jökull


Jökull - 01.01.2005, Blaðsíða 84

Jökull - 01.01.2005, Blaðsíða 84
Kate T. Smith and Hreinn Haraldsson yr BP from Fljótshlíð down to the coast, which is un- usual for presently vegetated areas in Iceland. This may mean that before that time, the region west of Mýrdalsjökull was relatively frequently over- flooded by jökulhlaups depositing sandy and granular sediments, as has been the case with the areas south and east of Mýrdalsjökull in later times (Skógasandur and Mýrdalssandur). Although sedimentary records in the Markarfljót to date do not indicate such high frequency events this may predominantly reflect the low preservation potential of small-scale (Drumbabót- sized) flood sediments and landforms. It is most likely that jökulhlaups of this size flowed westward from the Katla area more often than the terrestrial records found so far can indicate and that these smaller events had a significant impact on shaping the landscape dur- ing this time. CONCLUSIONS The Drumbabót site in the Fljótshlíð area in the Mark- arfljót sandur plain is a key site in the story of Markar- fljót floods and for understanding issues of flood im- pact and reconstruction. First studied by Haraldsson during the 1970s–1980s, reconsideration by the au- thors in 2000 has placed the site in a wider context of Markarfljót floods and relates it to more general is- sues in palaeoenvironmental reconstruction. This pa- per presents a new radiocarbon date on a bark sam- ple taken from a tree at Drumbabót south of Fljóts- hlíð indicating that an extensive mature birch wood was killed at 1230±35 14C yr BP, before the deposi- tion of the Landnám tephra and the settlement of Ice- land. Evidence from across the sandur area suggests that these trees had been growing across the region for some centuries. Analysis presented here of the deposits surround- ing these trees suggests that they were inundated by a jökulhlaup fromKatla travelling down theMarkarfljót valley, confirming earlier work by Haraldsson (1993). Importantly the Drumbabót site points out the devas- tating impact a medium-scale flood event can have on the environment. Holocene records of flood activity predominantly limited to sedimentary evidence at val- ley margins may underestimate the frequency of such events. Were they to happen today they could present a significant hazard. Acknowledgements KTS was supported during doctoral study by Natu- ral Environment Research Council (UK) studentship GT/04/99/ES/77 from 1999 to 2003. Logistical and financial support for fieldwork was provided by the University of Edinburgh, Fornleifastofnun Íslands, Icelandair (UK) Ltd and Vango Outdoors Ltd. Warm thanks are extended to Guðrún Larsen, Dr. Hreggvið- ur Norðdahl and Dr. Mike Church for comments and discussion in preparation of this paper. KTS would like to thank Prof. David Sugden and Dr. Andrew Dugmore for helpful discussions. Dr. Gordon Cook (Scottish Universities Environmental Research Cen- tre, East Kilbride, U.K.) provided advice and help with AMS radiocarbon dating. Electron Microprobe Analysis was carried out at University of Edinburgh with the support of Dr. Peter Hill and Dr. Anthony Newton. We would particularly like to thank Markús Runólfsson for help with access to the site and useful discussions. Eleanor Green, Amelia Hunt and Fiona Murray are acknowledged for their help in the field. ÁGRIP Ummerki forsögulegs stórhlaups á Markarfljóts- aurum Fyrir rúmum 1200 árum (1230+35 C14 ár) eydd- ist fullvaxinn birkiskógur sunnan Fljótshlíðar á Suð- urlandi af völdum vatnagangs og sandburðar í jökul- hlaupi til vesturs frá Kötlu. Þetta hlaup var hið síð- asta margra forsögulegra jökulhlaupa sem flætt hafa um Markarfljótsaura og Landeyjar á nútíma. Grein- ingar á setsýnum benda til að hlaupið hafi tengst gosi í Kötlu, svipuðu jökulhlaupumaustar með suðurströnd- inni sem þekkt eru frá sögulegum tíma. Ný kolefnis- aldursgreining, gjóskulagarannsóknir og athuganir á trjástubbum sem eftir standa sýna að birkitrén voru 60–100 ára gömul þegar þau voru færð í kaf. Gróð- urfar var sennilega svipað á mestum hluta láglendis í Landeyjum á þessum tíma. Setlög og skúraðar klapp- ir ofar með Markarfljóti, á svipuðum stað í jarðlaga- skipaninni, geta tengst þessu hlaupi frá vestanverð- um Mýrdalsjökli niður Markarfljótsdal. Með tilliti til áhættu á svæðinu er mikilvægt að hafa staðfestingu á 84 JÖKULL No. 55
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.