Jökull


Jökull - 01.01.2005, Blaðsíða 94

Jökull - 01.01.2005, Blaðsíða 94
Heidi Soosalu and Páll Einarsson (Soosalu and Einarsson 2002) and the 2000 eruptions (Soosalu et al. 2005). After the 1991 eruption, the last low-frequency event was detected in March 1999. High-frequency earthquakes started to occur at Hekla proper at the end of the decade: three of them were observed in February 1998 and one in July 1999. Af- ter then, no earthquakes of any sort were detected at Hekla itself before the 2000 eruption, which started on February 26. Since the 2000 eruption, Hekla seismicity has been modest. Until mid-August 2005 nineteen low- frequency Hekla events with ML magnitudes between 0.3 and 1.6 have been detected. A clearly high- frequency Hekla earthquake (ML 0.9) was observed at 5 km depth in September 2004, and another one (ML 0.4) at 6 km depth in March 2005. SEISMIC BEHAVIOUR OF HEKLA DURING ITS ERUPTIONS Hekla is a notorious volcano because of the short warning time before its eruptions. Seismicity related to eruptions starts gradually and reaches the detection threshold very shortly before the onset; approximately 25 minutes in the eruptions in 1970 (Einarsson and Björnsson 1976) and in 1980 (Grönvold et al. 1983), half an hour in 1991 (Guðmundsson et al. 1992; Soos- alu and Einarsson 2002) and 79 minutes in 2000 (Ein- arsson 2000; Soosalu et al. 2005). Based on knowledge gained from seismicity and strain observations in 1991 (Linde et al. 1993), the 2000 Hekla eruption was successfully predicted. In 1991 the initial swarm of small earthquakes was ac- companied by a compressive strain signal observed at a strain station 15 km from Hekla (BUR in Figure 1), interpreted as a result of a feeder dyke propagating at depth towards the surface. The same pattern was ob- served in 2000, which led to a successful short-term prediction for the eruption, some 50 minutes before its onset (Ágústsson et al. 2000; Stefánsson et al. 2000). Two expressions of seismicity are observed dur- ing the Hekla eruptions: volcano-tectonic earthquakes (Figure 5a) and low-frequency volcanic tremor (Fig- ure 5b). The majority of the earthquakes occur around the onset of the eruption. During later phases of the eruption, only occasional earthquakes are observed. The tremor starts simultaneously with the eruptive ac- tivity, continues throughout it and fades away together with it. No tremor has ever been observed at Hekla during non-eruptive periods. The tremor is most vig- orous during the first hours of eruptions which are characterized by explosive activity, and declines later. The initial earthquake swarm The initial earthquake swarms in 1991 and 2000 were very similar (Figure 6). The very first observed events were tiny, of about magnitude 0. The size of the events grew towards the onset of the eruption and culminated around it. In 1991 the detection threshold was higher than in 2000, as the analogue station, HE, on the flank of the volcano was broken and the closest digital sta- tion, HAU, was down. Both of these stations oper- ated well in 2000. The seismicity in 1991 quite likely started in a similar manner as in 2000 but reached the detection threshold later, first 30 minutes before the onset of the eruption, compared to the 79 min- utes of 2000. Both in 1991 and 2000 a strain signal of contraction, indicating propagation of an intrusion from depth, was observed at the close strain station about half an hour before the eruption reached the sur- face (Linde et al. 1993; Ágústsson et al. 2000). The earthquake swarm started some 50 minutes before the strain station observed any deformation. It is possi- ble that small strain changes occurred but went un- detected because of the large distance (15 km) to the nearest strain station (Alan Linde, pers. comm. 2004). The initial earthquake swarm soon became very intense, and events were observed with intervals of less than oneminute. The events were relatively small; in 1991 the maximum magnitude was ML 2.5 and in 2000 ML 2.1. In 1991 the total seismic energy of the initial earthquakes corresponded to a single event of ML 3.4 and in 2000 to an event of ML 3.2. In total, 380 earthquakes were detected during the initial swarm in 1991, some 60 of which occurred before the onset of eruptive activity. In total, 340 events were observed in 2000, 208 of which preceded the start of the eruption. Figure 7 shows the epicen- tral map of well-located earthquakes on February 26, 2000. In the first few hours the earthquakes were rather even in magnitude, ≥ 2 in 1991 and ≤ 2 in 94 JÖKULL No. 55
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.