Bókasafnið - 01.07.2018, Qupperneq 33

Bókasafnið 42. árg – 2018 33
João Paulo Proença sagði frá starfsemi skólasafna í Portúgal.
Erindi hans bar yfirskriftina School library development in
Portugal – a fairytale or hard work? The Portugese way.
Árið 1996 var hafist handa við að byggja upp portúgölsk
skólasöfn og tengslanet starfsfólks með markvissum hætti
og efla starfsemina um leið og hugað var að bættri menntun
og þjálfun starfsfólks. Sú mikla vinna hefur skilað svo góð-
um árangri að sumir vilja líkja þróuninni við ævintýri eins
og heiti erindisins vísar til.
Manuela Curado, einnig frá Portúgal, kom víða við í erindi
sínu. Hún fjallaði m.a. um leiðandi hlutverk skólasafnsins í
skólastarfi á 21. öldinni, gildi fagmennsku, lestrarhvatningu
og leiðir til þess að glæða lestraráhuga og sagði frá evrópsku
samstarfsverkefni á því sviði.
Gestgjafarnir króatísku sögðu frá skólakerfi, kennaranámi
og starfsemi skólasafna í Króatíu. Ana Sudarevic og Alka
Stropnik, fjölluðu um hlutverk nýrrar tækni og samfélags-
miðla í námi. Fjallað var um verkefnið Make eCreative in
School Libraries sem hóf göngu sína árið 2015. Verkefnið
snýst um áhrif nýrrar tækni í starfi skólasafna og hvernig
nýta megi í skapandi starfi þau fjölmörgu verkfæri og
hugbúnað sem er að finna á netinu. Verkefnið á að stuðla
að tengslum og samvinnu milli kennara og ná til fjölda
nemenda í ólíkum skólum. Áhersla er lögð á lestur, gagn-
rýnið mat upplýsinga og fjölbreytta sköpun með hjálp
margvíslegra miðla. Nemendur búa til bækur, teiknimyndir,
myndasögur og fleira og keppt er til verðlauna í ýmsum
flokkum.
Anna Barbara Bach og Marianne Klöcker fjölluðu báðar
um stöðu mála í dönskum skólasöfnum sem bera ekki
lengur heitið „skolebibliotek” en kallast nú „pædagogiske
læringscentre”. Þar er lögð mikil áhersla á að nemendur nái
tökum á fjölbreyttri tækni og verkfærum til þekkingaröflun-
ar og náms.
Óskað hafði verið eftir að þátttakendur segðu frá starfi sínu
undir liðnum My school library/learning centre – what
makes me proud and what is my biggest challenge? Við
greindum í stuttu máli frá stöðu barna- og ungmennabóka
á Íslandi og þeim vanda sem við er að eiga á litlu málsvæði
þar sem áhrif enskunnar fara ört vaxandi. Einnig sögðum
við frá ýmsum lestrarhvetjandi verkefnum og lestrarátökum
sem unnið er að á íslenskum skólasöfnum og víðar í samfé-
laginu.
Skólaheimsóknir
Tveir skólar voru heimsóttir í ferðinni, grunn- og mennta-
skóli (OS brace Radic Botinec og XV. gimnazija) og gátu
þátttakendur valið hvort skólastigið þeir heimsóttu. Vel var
tekið á móti okkur í þessum skólum og greindu starfsmenn
og nemendur frá starfi skólanna og svöruðu fyrirspurnum.
Góð enskukunnátta nemenda vakti sérstaka athygli okkar.
Skólastjóri menntaskólans benti á að einungis rétt rúmlega
fjórar milljónir töluðu tungumál landsins og það væru ekki
margir utan landsteinanna sem vildu læra það. Því væri
mikil áhersla lögð á góða enskukennslu samhliða kennslu í
móðurmálinu.
Samstarf
Eitt meginmarkmið SLAMit námskeiða er að skapa tengsl
og stuðla að samvinnu milli skóla innan Evrópu. Áhersla
er lögð á að einstaklingar innan hópsins nái að kynnast og
mynda tengsl og er fjöldi þátttakenda því takmarkaður. Í
upphafi var farið í hópeflisleiki og sett upp svokallað mark-
aðstorg. Þar kynntu fulltrúar hverrar þjóðar lönd sín, sýndu
myndir og buðu upp á ýmiss konar mat og drykk.
Daninn Jørgen Skjoldborg sagði frá SLODIC (School
libraries open doors to intercultural competences) verkefni
sem stóð yfir í tvö ár. Hugmyndin að því vaknaði á SLAMit
námskeiði á Írlandi 2012. Markmið verkefnisins var í stór-
um dráttum að gera skólasafnið að vettvangi fyrir fjölmenn-
ingu og samhygð og að efla enskukunnáttu nemenda. Hátt í
þrjú hundruð 12 – 16 ára nemendur frá Danmörku, Íslandi,
Portúgal og Tékklandi tóku þátt og komu Íslendingarnir
úr Breiðholtsskóla. Nemendurnir unnu margvísleg verkefni
á sama tíma í löndunum fjórum. Sem dæmi má nefna að
þeir fjölluðu um ólíka jólasiði, samskipti í fjölmenningar-
samfélagi og kynntu eftirlætis bókina sína. Þeir skiptust á
skoðunum og stofnuðu til vináttu. Nokkrir nemendur og
kennarar skiptust síðan á heimsóknum milli landa þar sem
dvalið var í heimahúsum. Þannig var vitund nemenda um
fjölbreytta menningu Evrópulanda efld og þeir tileinkuðu
sér umburðarlyndi, skilning og virðingu fyrir margvíslegum
uppruna og bakgrunni fólks.
Á SLAMit 7 gafst tækifæri til að kynnast starfsemi skóla-
safna í Evrópu, einkum þó í þátttökulöndunum sem og að
nálgast upplýsingar um nýjustu rannsóknir á þessu sviði.
Rætt var um þörf fyrir sí- og endurmenntun fagfólks á
skólasöfnum og gildi þess að efla samvinnu. Fræjum var sáð
SLAMit hilla