Breiðfirðingur - 01.04.1966, Blaðsíða 22

20
BREIÐFIRÐINGUR
írskri menningu, og því líklegt að Landnáma hafi rétt fyrir
sér um kristni Auðar.
Það getur heldur ekki hjá því farið, sem fyrr segir, að
margir af föruneyti Auðar, sem svo dreifðust um byggð-
ina, hafi verið írskir menn — kristnir. (Skal þó enginn
móðgaður með því að halda fram því að Dalamenn hafi
síðan verið öðrum Islendingum kristnari).
Irska þjóðin var þá ekki aðeins kaþólsk þjóð, heldur
þjóð skálda og bókmennta. Það þarf mikla víkingadýrkun
og garpskap til að komast framhjá þeirri ályktun að hinir
írsku þrælar, leysingjar Auðar, hafi verið mun mannaðra
fólk en norræna herraþjóðin, nema þá helzt í siglingakunn-
áttu og vígatækni, og hafi því menningaráhrif þeirra óhjá-
kvæmilega orðið sterkari í sambúðinni. Þótt fjölmennari og
fésterkari þjóð kúgaði írsku heimaþjóðina um aldir (Eng-
lendingar) hafa Irarnir m.a. hefnt sín með því að leggja
herraþjóðinni til marga beztu rithöfunda „hennar“, sem
ásamt með óumdeilanlega írskum höfundum eru í hópi
beztu skálda og rithöfunda heimsins.
Og ýmsir hafa viljað rekja til írskra áhrifa hve skáld-
skapur og bókmenntir hafa staðið djúpum rótum á sögu-
slóðum Laxdælu og við Breiðafjörð. (Margir telja að erfitt
muni að álykta annað en höfundur Laxdælu hafi verið upp-
runninn við botn Hvammsfjarðar — hvort heldur sem beitt
sé „fræðimennsku“, leynilögregluaðferðum, skyggnilýsing-
um eða breiðfylkingu alls þessa til að „finna“ höfund Lax-
dælu, og valdi því ekki aðeins staðþekking hans heldur
áttatáknanir. í Laxdælu segir: út eftir Hvammsfirði; inn
eftir Hvammsfirði; út til Helgafells; út í sveitina; vestur
í Saurbæ; vestur á Barðaströnd; norður í Víðidal; o.s.frv.,
J