Morgunblaðið - 06.12.2018, Blaðsíða 36

Morgunblaðið - 06.12.2018, Blaðsíða 36
36 FRÉTTIRInnlent MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 6. DESEMBER 2018 SÖLUAÐILAR Reykjavík: Gullbúðin Bankastræti 6 s:551-8588 Meba Kringlunni s: 553-1199 Michelsen Úrsmiðir Kringlunni s: 511-1900 Michelsen Úrsmiðir Laugavegi 15 s: 511-1900 Kópavogur: Klukkan, Hamraborg 10 s: 554-4320 Meba Smáralind s: 555-7711 Hafnarfjörður: Úr & Gull Firði-Miðbæ Hafnarfjarðar s: 565-4666 Keflavík: Georg V. Hannah, úrsmiður Hafnargötu 49 s: 421-5757 Akureyri: Halldór Ólafsson úrsmiður Glerártorgi s: 462-2509 Akranes: Guðmundur B. Hannah, úrsmiður Suðurgötu 65 s: 431-1458 Egilsstaðir: Klassík Selási 1 s:471-1886 Selfoss: Karl R. Guðmundsson, úrsmiður Austurvegi 11 s: 482-1433 Vestmannaeyjar: Geisli Hilmisgötu 4 s: 481-3333 Ásgeir Ingvarsson ai@mbl.is Á uppstúfurinn það til að verða kekkjóttur, eða hendir að puran á steikinni verður ekki nógu stökk? Er uppáhalds borðdúkurinn útataður í kertavaxi og risastór rauðvínsblettur í teppinu frá síðustu jólum? Ekki örvænta, því sérfræðingar Kvenfélagasambands Íslands eru í viðbragðsstöðu og svara í símann hjá Leiðbeiningastöð heimilanna. Leiðbeiningastöðin er ókeypis þjónusta opin öllum landsmönnum. Þar má hringja inn í síma 552 1135 frá 10-12 á þriðjudögum og 13-15 á fimmtudögum, og einnig hægt að finna hafsjó fróðleiks um matseld og þrif á Leidbeiningastod.is. Jenný Jóakimsdóttir hjá Kven- félagasambandinu segir Leiðbein- ingastöðina búa að uppsafnaðri þekk- ingu úrræðagóðra íslenskra hús- mæðra allt frá 7. áratugnum og sífellt bætist í sarpinn. Veitir ekki af að hafa þessar upplýsingar aðgengilegar enda getur það hent flesta að vita ekki alveg hvernig á að bregðast við þegar vandi kemur upp í eldhúsinu eða hreinsa þarf erfiðan blett. Hæfilegir skammtar „Í dag er fólki líka mjög í mun að draga úr matarsóun og margir sem hafa samband til að vita hversu mikið ætti að kaupa inn fyrir stóra veislu eða matarboð. Enginn vill þurfa að henda mat og þaðan af síður bjóða heimilismeðlimum upp á afganga úr hamborgarahryggsveislu í margar vikur á eftir“ segir Jenný. „Á móti kemur að það getur verið gaman að eiga einhverja afganga af veislumatn- um, og eitthvað notalegt við það að taka því rólega í fríinu og hita upp jólakræsingar. Er viðmiðið þá að kaupa í kringumg 400 gr af kjöti á mann til að eiga örlítið auka. Afgangana ætti vitaskuld að setja í kæli sem allrafyrst og má reikna með að meðlætið geti geymst í þrjá daga á meðan saltað og reykt kjöt endist lengur. „Flestallar þurrar smákökur geymast vel í boxi en ef þær innihalda rjóma, eins og t.d. Söru Bernharðs- kökur, þá ætti að setja þær strax í frystinn,“ segir Jenný. Hitamælirinn standi ekki í beini Sígildu jólaréttirnir eru miserfiðir viðfangs og stundum er engin ein matreiðsluaðferð réttari en önnur. Segir Jenný að oft ráði hefðin því hvort fólk velur t.d. að sjóða ham- borgarhrygginn eða steikja hann í ofni. „En það sem mestu skiptir er að kjarnhitinn nái upp í 68 gráður og verður að gæta að því að hitamælir- inn sé ekki í beini eða inni í miðju fitu- lagi í vöðvanum því þá gefur hann ekki rétta mælingu.“ Lykillinn að vel heppnaðri puru- steik segir Jenný að sé að skera rákir í fituna á kjötstykkinu, án þess þó að fara ofan í vöðvann, og láta steikina þvínæst standa inni í ísskáp í 2-3 daga til að þurrka hana lítillega. „Síðan er nauðsynlegt að salta puruna vel, svo hún verði stökk og fín, og mörgum finnst ágætt að byrja á að steikja pur- usteikina með puruna niður í stutta stund. Með því að hækka hitann í ofn- inum upp í 220°C í lokin er svo hægt að fá puruna til að poppa svo hún verði extra stökk.“ Kalkúnninn vefst fyrir sumum, og er hættan sú að þessi stóri fugl verði þurr ef hann er eldaður of lengi, en hrár ef hann er eldaður of stutt. „Gott ráð er að setja nóg af smjöri undir húðina og muna að því meiri fylling sem er í kalkúninum, því lengur þarf að elda hann. Er óvitlaust að fara þá leið að setja aðeins helminginn af fyll- ingunni í fuglinn, en elda hinn helm- inginn sér.“ Hvað snertir sósugerðina segir Jenný að sé ágætis regla að flýta sér ekki of mikið svo að innihaldsefnin fái tíma til að blandast vel. Hlaupi sósa í kekki er besta ráðið að hella henni í gegnum sigti, og gott húsráð til að laga of salta sósu, súpu eða pottrétt er að setja hráa kartöflu út í því hún dregur í sig saltið. „Ef sósan er aftur á móti of þunn blöndum við maísmjöli eða kartöflumjöli út í vatn, og hrær- um því svo saman við. Ekki ætti að setja mjölið beint út í sósuna því þá geta myndast kekkir.“ Rauðvínið hreinsað strax Undirbúningur jólanna kallar líka á að gera heimilið hreint og fallegt. Jenný segir gott skipulag létta þrifin. „Það gerir enginn heimilið tandur- hreint í einum hvelli á síðustu stundu, og betra að taka eitt herbergi í einu, dagana fram að jólum. Þá er í raun það eina sem þarf að gera þegar há- tíðin gengur í garð að taka örlítið til og renna yfir gólfin.“ Gaman er að kveikja á kerti á jól- um en verra ef vaxið sullast niður. „Ef kertavax fer í dúk ætti að setja plastpoka með ísmolum á blettinn svo að vaxið harðni, eða láta dúkinn í frysti. Má þá skafa eða brjóta vaxið af og það sem eftir er hverfur yfirleitt við þvott á 60°C. Ef dúkurinn þolir bara 40°C hita má setja uppþvottalög á blettinn og láta standa í 4-6 klst áð- ur en dúkurinn fer í vélina,“ útskýrir Jenný og bætir við að ef vaxið skilur eftir lit megi nudda blettinn varlega með rauðspritti eða própanóli. Sullist rauðvín niður þarf að bregð- ast skjótt við. Að hella hvítvíni eða sódavatni ofan á blettinn hjálpar, sem og að láta matarsóda eða kartöflu- mjöl sjúga í sig vökvann. „Rauðvíns- bletti ætti að þrífa strax en ekki bíða með það fram yfir jól því það verður svo miklu erfiðara að ná blettinum úr ef hann nær að þorna.“ Uppsöfnuð þekking íslenskra húsmæðra  Hjá hjálparsíma Leiðbeiningastöðvar heimilanna má fá gagnleg ráð fyrir þrif og matseld jólanna Morgunblaðið/Eggert Áferð Jenný mælir með því að láta purusteik standa í kæli í 2-3 daga.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.