Morgunblaðið - 06.12.2018, Qupperneq 71

MENNING 71
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 6. DESEMBER 2018
Elly (Stóra sviðið)
Fim 6/12 kl. 20:00 178. s Fim 13/12 kl. 20:00 181. s Sun 30/12 kl. 15:00 aukas.
Fös 7/12 kl. 20:00 179. s Lau 15/12 kl. 20:00 182. s Sun 30/12 kl. 20:00 aukas.
Sun 9/12 kl. 20:00 180. s Sun 16/12 kl. 20:00 183. s
Stjarna er fædd.
Allt sem er frábært (Litla sviðið)
Fös 7/12 kl. 20:00 23. s Fös 14/12 kl. 20:00 24. s Sun 30/12 kl. 20:00 25. s
Gleðileikur um depurð.
Kvenfólk (Nýja sviðið)
Fös 7/12 kl. 20:00 7. s Fim 20/12 kl. 20:00 aukas. Fös 4/1 kl. 20:00 aukas.
Lau 8/12 kl. 20:00 8. s Fös 21/12 kl. 20:00 aukas. Lau 5/1 kl. 20:00 aukas.
Fim 13/12 kl. 20:00 9. s Fös 28/12 kl. 20:00 12. s Sun 6/1 kl. 20:00 15. s
Fös 14/12 kl. 20:00 10. s Lau 29/12 kl. 20:00 13. s Fös 11/1 kl. 20:00 16. s
Sun 16/12 kl. 20:00 11. s Sun 30/12 kl. 20:00 14. s Lau 12/1 kl. 20:00 17. s
Drepfyndin sagnfræði með söngvum.
Tvískinnungur (Litla sviðið)
Fim 6/12 kl. 20:00 7. s Sun 16/12 kl. 20:00 Lokas.
Aðeins þrjár sýningar eftir!
Jólaflækja (Litla sviðið)
Lau 8/12 kl. 13:00 5. s Lau 15/12 kl. 13:00 7. s Lau 22/12 kl. 15:00 aukas.
Lau 8/12 kl. 15:00 aukas. Sun 16/12 kl. 13:00 8. s
Sun 9/12 kl. 13:00 6. s Lau 22/12 kl. 13:00 9. s
Aðeins sýnt á aðventunni.
Ríkharður III (Stóra sviðið)
Lau 29/12 kl. 20:00 Frums. Sun 6/1 kl. 20:00 3. s Fös 11/1 kl. 20:00 5. s
Fim 3/1 kl. 20:00 2. s Fim 10/1 kl. 20:00 4. s Mið 16/1 kl. 20:00 6. s
Ég, tveggja stafa heimsveldi
Rocky Horror (Stóra sviðið)
Lau 8/12 kl. 20:00 70.s Fös 14/12 kl. 20:00 Lokas.
Allra síðustu sýningar!
Fólk, staðir og hlutir (Litla sviðið)
Mið 13/2 kl. 20:00 33. s Mið 20/2 kl. 20:00 37. s Mið 27/2 kl. 20:00 41. s
Fim 14/2 kl. 20:00 34. s Fös 22/2 kl. 20:00 38. s Fim 28/2 kl. 20:00 42. s
Fös 15/2 kl. 20:00 35. s Lau 23/2 kl. 20:00 39. s Fös 1/3 kl. 20:00 43. s
Lau 16/2 kl. 20:00 36. s Sun 24/2 kl. 20:00 40. s Lau 2/3 kl. 20:00 44. s
Lífið er ekki nógu ávanabindandi
BORGARLEIKHÚSIÐ
Kynntu þér nýjan tapas-matseðil Leikhúsbarsins
á borgarleikhus.is
Miðasala | 568 8000 | borgarleikhus.is
Ronja Ræningjadóttir (Stóra sviðið)
Sun 9/12 kl. 14:00 Auka Lau 19/1 kl. 16:00 Aukas. Sun 24/2 kl. 13:00 42.sýn
Sun 9/12 kl. 17:00 25. s Sun 20/1 kl. 13:00 32.sýn Sun 24/2 kl. 16:00 43.sýn
Lau 29/12 kl. 13:00 Auka Sun 20/1 kl. 16:00 33.sýn Sun 3/3 kl. 13:00 44.sýn
Lau 29/12 kl. 16:00 Auka Sun 27/1 kl. 13:00 34.sýn Sun 3/3 kl. 16:00 45.sýn
Sun 30/12 kl. 13:00 26. s Sun 27/1 kl. 16:00 35.sýn Sun 10/3 kl. 13:00 46.sýn
Sun 30/12 kl. 16:00 27. s Sun 3/2 kl. 13:00 36.sýn Sun 10/3 kl. 16:00 47.sýn
Sun 6/1 kl. 13:00 28.sýn Sun 3/2 kl. 16:00 37.sýn Sun 17/3 kl. 13:00 Aukas.
Sun 6/1 kl. 16:00 29.sýn Sun 10/2 kl. 13:00 38.sýn Sun 17/3 kl. 16:00 48.sýn
Sun 13/1 kl. 13:00 30.sýn Sun 10/2 kl. 16:00 39.sýn Sun 31/3 kl. 16:00 49.sýn
Sun 13/1 kl. 16:00 31.sýn Sun 17/2 kl. 13:00 40.sýn
Lau 19/1 kl. 13:00 Aukas. Sun 17/2 kl. 16:00 41.sýn
Stórskemmtilegur og æsispennandi söngleikur fyrir alla fjölskylduna!
Samþykki (Stóra sviðið)
Fös 7/12 kl. 19:30 10.sýn
Kraftmikið, splunkunýtt verk sem sló í gegn í Breska þjóðleikhúsinu.
Einræðisherrann (Stóra Sviðið)
Mið 26/12 kl. 19:30 Frums Fös 11/1 kl. 19:30 5.sýn Fim 24/1 kl. 19:30 9.sýn
Fim 27/12 kl. 19:30 2.sýn Lau 12/1 kl. 19:30 6.sýn Fös 25/1 kl. 19:30 10.sýn
Fös 28/12 kl. 19:30 3.sýn Fim 17/1 kl. 19:30 7.sýn Lau 2/2 kl. 19:30 11.sýn
Lau 5/1 kl. 19:30 4.sýn Fös 18/1 kl. 19:30 8.sýn
Siggi Sigurjóns mætir Charlie Chaplin!
Fly Me To The Moon (Kassinn)
Fös 7/12 kl. 19:30 20.sýn Lau 19/1 kl. 19:30 23.sýn
Nýtt verk eftir höfund hins geysivinsæla leikrits Með fulla vasa af grjóti
Þitt eigið leikrit (Kúlan)
Fös 25/1 kl. 18:00 Frums. Lau 9/2 kl. 15:00 5.sýn Lau 23/2 kl. 15:00 10.sýn
Fim 31/1 kl. 18:00 2.sýn Fim 14/2 kl. 18:00 6.sýn Fös 1/3 kl. 18:00 11.sýn
Lau 2/2 kl. 15:00 3.sýn Fös 15/2 kl. 18:00 7.sýn Lau 2/3 kl. 15:00 12.sýn
Fim 7/2 kl. 18:00 Aukas. Lau 16/2 kl. 15:00 8.sýn Fös 8/3 kl. 18:00 13.sýn
Fös 8/2 kl. 18:00 4.sýn Fim 21/2 kl. 18:00 9.sýn Lau 9/3 kl. 15:00 14.sýn
Það er þitt að ákveða hvað gerist næst!
Leitin að jólunum (Leikhúsloft)
Lau 8/12 kl. 11:00 324.s Lau 15/12 kl. 11:00 331.s Lau 22/12 kl. 13:00 338.s
Lau 8/12 kl. 13:00 325.s Lau 15/12 kl. 13:00 332.s Lau 22/12 kl. 14:30 339.s
Lau 8/12 kl. 14:30 326.s Lau 15/12 kl. 14:30 333.s Sun 23/12 kl. 11:00 340.s
Sun 9/12 kl. 11:00 327.s Sun 16/12 kl. 11:00 334.s Sun 23/12 kl. 13:00 341.s
Sun 9/12 kl. 12:30 328.s Sun 16/12 kl. 13:00 335.s Sun 23/12 kl. 14:30 342.s
Fös 14/12 kl. 17:30 329.s Sun 16/12 kl. 14:30 336.s
Fös 14/12 kl. 19:00 330.s Lau 22/12 kl. 11:00 337.s
Grímuverðlaunasýningin Leitin að jólunum.
Insomnia (Kassinn)
Lau 12/1 kl. 19:30 7.sýn Fim 17/1 kl. 19:30 8.sýn Fös 18/1 kl. 19:30 9.sýn
Brandarinn sem aldrei deyr
Improv Ísland (Þjóðleikhúskjallari)
Lau 12/1 kl. 19:30 7.sýn Fim 17/1 kl. 19:30 Fös 18/1 kl. 19:00 9,sýn
Spunasýningarnar vinsælu snúa aftur - engin sýning eins!
leikhusid.is | midasala@leikhusid.is | 551 1200
VIÐTAL
Árni Matthíasson
arnim@mbl.is
Þetta ár hefur verið gott bók-
menntaár – grúi gefinn út af mögn-
uðum skáldsögum, feikn af ljóða-
bókum og nokkur fyrirtaks smá-
sagnasöfn, þar á meðal Keisara-
mörgæsir eftir Þórdísi Helgadóttur.
Keisaramörgæsir er fyrsta bók
Þórdísar, en hún hefur birt sögur í
tímaritum og Partus gaf út smásög-
una Út á milli rimlanna fyrir tveim-
ur árum. Einnig er Þórdís eitt af
Svikaskáldunum og gaf út með þeim
ljóðverkið Ég er ekki að rétta upp
hönd. Glænýtt leikverk eftir hana,
Þensla, er svo á leið á fjalir Borgar-
leikhússins eftir áramót.
Þorði aldrei að vera listamaður
Þórdís segist hafa skrifað frá því
hún var barn að aldri. „Ég þorði
samt aldrei að vera listamaður, fór í
heimspeki og var komin í doktors-
nám þegar ég hætti þar. Ég rataði á
endanum aftur heim – skráði mig í
meistaranám í ritlist í háskólanum
og er rétt að ljúka því núna.“
– Á síðustu árum hafa margir rit-
listarnemar sem ég hef rætt við
nefnt það hve námið var gagnlegt
og þá ekki síst fyrir samfélagið sem
myndist í náminu.
„Já, það er að mínu viti ómetan-
legt að búa til þetta formlega pláss í
lífi sínu til að skrifa. Plássið er nauð-
synlegt en manni hættir alltaf til að
svíkja sjálfan sig um það. Námið
skapar utanaðkomandi pressu – síð-
an fær maður auðvitað líka að læra
hjá frábæru hæfileikafólki og prófa
allskonar form. Ég er núna formað-
ur nemendafélagsins, Blekfjelags-
ins, og mér þykir óheyrilega vænt
um þetta samfélag, bæði persónu-
lega og faglega. Ég hef eignast góða
vini í náminu, andrúmsloftið ein-
kennist af stuðningi og trausti. Það
er mjög dýrmætt að hafa hóp fólks í
kringum sig sem getur lesið og rýnt
í texta hvert annars til skiptis – svo
er þetta í eðli sínu bara frekar ein-
manaleg listgrein!
Ritlistarnámið á tíu ára afmæli á
þessu ári og við erum að reyna að
safna saman þeim bókum sem rit-
listanemar hafa gefið út. Þær eru
vel yfir hundrað, margar hafa hlotið
ýmiss konar verðlaun og viðurkenn-
ingar. Við stefnum að því að setja
upp sýningu á þeim öllum í vor.“
– Urðu sögurnar í Keisara-
mörgæsum til í ritlistinni?
„Sögurnar eru frá síðustu tveim
til þremur árum. Sumar eru skrif-
aðar inni í námskeiðum, eða fræin af
þeim urðu til þar, en aðrar þar fyrir
utan. Ég ætlaði alltaf að skrifa
skáldsögu, en í ritlistinni fór ég að
vinna með styttri form og fann mig
svolítið í því sem endaði í þessu
safni.
Mér finnst góð smásaga vera eins
og popplag eða stuttmynd, sterk
heild með sinn eigin hljóm og
stemningu, og býður upp á að teikna
stóra mynd með fáum strikum.
Glíman við knappt form er oft svo
frjó og spennandi.“
Menning versus náttúra
er fölsk aðgreining
– Það kemur talsvert af dýrum
fyrir bókinni og ekki bara keisara-
mörgæsir, heldur líka hvalir, ísbirn-
ir og bessadýr og svo er heill dýra-
garður í einni sögunni. Eru dýrin í
sögunum táknmyndir?
„Ég veit ekki hvort ég myndi
segja að þau séu beinlínis tákn,
samband mannsins við restina af líf-
ríkinu er hins vegar eitthvað sem
leitar á mig. Sérstaklega núna þeg-
ar við höfum sett allt úr skorðum,
um leið erum við alltaf að komast að
því hvað dýr hafa mikið innra líf –
allt í einu kemur á daginn að kol-
krabbar eru sjúklega klárir, sem
setur okkur í skrýtna stöðu. Mér
finnst þetta samband rosalega
áhugavert – að skoða dýr með
mennskum augum og manneskjuna
með dýrsaugum. Við erum alltaf að
reyna að svindla okkur framhjá því
að hugsa um manneskjuna sem dýr.
En við erum dýrategund. Allt sem
við gerum er náttúruleg hegðun.
Menning versus náttúra er fölsk að-
greining.
Í ritgerðinni „Hvernig er að vera
leðurblaka?“ eftir heimspekinginn
Thomas Nagel færir hann rök fyrir
því að þekking á staðreyndum um
leðurblökuna, líffræðilegum eða öðr-
um, muni aldrei duga til að gefa
okkur huglægan veruleika hennar.
Þannig munum við aldrei í rauninni
skilja hvernig það er að vera annars
konar lífvera, hvernig upplifun það
er að búa í gjörólíkum líkama.
Það er eitthvað í gangi inni í dýr-
unum, þau leysa vandamál, syrgja
félaga sína og gera alls konar flókna
hluti. Ég held við þurfum að gera
minna af því að varpa okkar hug-
myndum yfir á þau og reyna að
sýna meiri auðmýkt og reyna að
læra. Ég er líka svolítið á þessum
sömu slóðum í leikritinu mínu,
Þenslu.“
Gaman að leika með
væntingar lesenda
– Í sögunni Vesen ráðast hnúfu-
bakar á hrefnu á götu í Reykjavík
og eitt augnablik leið mér eins og ég
væri dottinn inn í fantasíu, en svo
kemur óvæntur snúningur.
„Mér finnst gaman að leika mér
með væntingar lesenda. Ég hef ver-
ið að reyna að setja sögurnar í hólf,
en þær eru ekki fantasía og ekki
raunsæi. Kannski einhverskonar
töfraraunsæi, en það nær heldur
ekki alveg utan um það. Mér finnst
gaman að vera aðeins á skjön, les-
andinn veit ekki alltaf alveg hvaða
forsendur eru í þeim heimi sem
hann er lentur í og það finnst mér
skemmtilegt, að vera svolítið á
grensunni, að stríða lesendum.
Mér finnst reyndar raunveruleik-
inn oft vera einmitt þannig, óvænt-
ur og ennþá ólíkindalegri en skáld-
skapurinn. Þannig tek ég stundum
líka raunverulega hluti og stílfæri
þá aðeins, til að mynda í sögunni
Korríró, beibí – þegar tröllin koma
og guða á gluggana þá er það eins
og innri kvíði, vanlíðan og skömm
hafi hreinlega raungerst, vaxið út
úr manneskjunni og holdgerst. Mér
finnst ég oft ná best utan um til-
finningarnar einhvern veginn
svona, frá hlið.“
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Áhugavert Samband mannsins við restina af lífríkinu er Þórdísi Helgadóttur hugleikið.
Skemmtilegt að vera
svolítið á grensunni
 Í nýju smásagnasafni Þórdísar Helgadóttur koma meðal
annars fyrir keisaramörgæsir, hvalir, ísbirnir og bessadýr