Morgunblaðið - 17.08.2019, Blaðsíða 1
L A U G A R D A G U R 1 7. Á G Ú S T 2 0 1 9
Stofnað 1913 192. tölublað 107. árgangur
TÆKNIN
GERIR LÍFIÐ
AUÐVELDARA
ALDREI FLEIRI ATRIÐI
GLEÐIGANGAN UNDIRBÚIN 4BLINDRAFÉLAGIÐ 12
Ragnhildur Þrastardóttir
ragnhildur@mbl.is
Fleiri þungaðar konur hérlendis
velja nú að fara á einkastofu til þess
að athuga hvort fóstur þeirra beri
litningagalla, að sögn Kristínar Rut-
ar Haraldsdóttur, sérfræðiljósmóð-
ur á Landspítalanum. Sumar konur
fara jafnvel út fyrir landsteinana til
þess að undirgangast svokallað
NIPT-próf.
Boðið er upp á NIPT-prófið á
einni stofu á Íslandi, einkareknu
læknastofunni Livio. NIPT er fimm
sinnum dýrara en svokallað samþætt
líkindamat sem Landspítalinn býður
upp á og þjónar sama tilgangi.
NIPT- prófið er talsvert nákvæmara
en samþætta líkindamatið. Bæði
prófin eru til þess gerð að kanna
möguleika á litningaþrístæðum 13,
18 og 21. Auk þess er með NIPT
skoðaður fjöldi kynlitninga.
„Samþætt líkindamat gefur allt að
90% næmi til að greina þessar þrjár
þrístæður; 13, 18 og 21 en þetta
NIPT-próf hefur >99% næmi fyrir
þrístæðu 21 og örlítið lægri fyrir hin-
ar þrístæðurnar,“ segir Hildur
Harðardóttir, fæðingar- og kven-
sjúkdómalæknir hjá Livio.
Fleiri kjósa fimm-
falt dýrara próf
90% næmi í prófi LSH en 99% í prófi á einkastofu
Morgunblaðið/Ómar
LSH Kristín vonar að hægt verði að
bjóða sumum upp á NIPT bráðlega.MÁreiðanlegri próf »10
Fönnin á Oki á Kaldadal í Borgarfirði minnkar stöðugt, eins
og sást þegar ljósmyndari Morgunblaðsins flaug þar yfir í vik-
unni. Lengi taldist Ok vera minnsti jökull landsins, en sú skil-
greining féll úr gildi þegar snjórinn hætti að falla undan eigin
fargi. Jökullinn hvarf og nú segja vísindamenn að allir jöklar
landsins gætu verið horfnir eftir 200 ár. Sú staðhæfing er
byggð á líkindareikningum sem meðal annars byggjast á
þeirri forsendu að hitastig á landinu hækki um tvær gráður á
öld. Á morgun, sunnudag, verður við Ok afhjúpaður minning-
arskjöldur um jökulinn sem hvarf. Að því standa vísindamenn
frá Texas í Bandaríkjunum og hefur framtak þeirra og sagan
af Okinu vakið athygli víða um veröld. »20
Morgunblaðið/RAX
Fönnin á Oki á Kaldadal er á stöðugu undanhaldi
Hjálmar Jónsson, formaður Blaða-
mannafélags Íslands, kallar eftir
endurskoðun á skattaumhverfi ís-
lenskra fjölmiðla. Það taki enda mið
af gömlu rekstrarumhverfi sem eigi
ekki lengur við. Það sé eðlilegt að
byrja á að afnema tryggingagjald og
virðisaukaskatt af afskriftum og
auglýsingum íslenskra fjölmiðla.
Þá sé staða RÚV á auglýsinga-
markaði umhugsunarefni.
„Það liggur í hlutarins eðli að við
getum ekki verið með ríkisfjölmiðil
sem er á auglýsingamarkaði,“ segir
Hjálmar. Ein leið til að efla einka-
rekna fjölmiðla sé að tryggja jafn-
ræði í samkeppni. »6 og 24
Draga þarf
úr álögum
á fjölmiðla
BÍ vill RÚV af
auglýsingamarkaði
Þjóðleikhúsinu
var ekki gert við-
vart um að fram-
kvæmdir á
Hverfisgötu, sem
valda lokun
hennar og miklu
raski, myndu
dragast á lang-
inn. Ari Matt-
híasson þjóðleik-
hússtjóri segir að
síðast hafi honum verið tjáð að
framkvæmdunum lyki um Menn-
ingarnótt.
Nýtt leikár hefst 19. ágúst og
fyrsta frumsýning nýja leikársins á
stóra sviðinu, Brúðkaup Fígarós,
verður sjöunda september.
Ari segir grafalvarlegt að loka
Þjóðleikhúsið af með fram-
kvæmdum í upphafi nýs leikárs.
Margir leggja leið sína í leikhúsið
til að kaupa kort, einkum eldra fólk
sem kaupir ekki á netinu.
Þjóðleikhúsinu er skylt að
tryggja aðgengi sjúkra- og slökkvi-
bíla en framkvæmdirnar gera leik-
húsinu það mjög erfitt. »2
Fengu ekkert að vita
Leikhúsið Gæti
beðið skaða.