Morgunblaðið - 17.08.2019, Blaðsíða 43

MENNING 43
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 17. ÁGÚST 2019
Glæsilegir skartgripir
innblásnir af íslenskri sögu
G U L L S M I Ð U R & S K A R T G R I PA H Ö N N U Ð U R
Skólavörðustíg 18 – www.fridaskart.is
TÓNLIST
Arnar Eggert Thoroddsen
arnareggert@arnareggert.is
Járnin hafa einatt verið ansi mörg í
sköpunareldi Kiru Kiru. Plötur,
tónleikar, gjörningar, innsetn-
ingar, hljóðlist, myndbanda- og
kvikmyndagerð, útsetningar, við-
burðaskipulagningar og samstarf
af alls kyns toga, með innlendu sem
erlendu listafólki. Safnast þegar
saman kemur og ferilskrá Kiru er
með sanni tilkomumikil.
Nýútkomin plata, UNA, er í
raun ástæða þess að ég sting niður
penna nú, en hún er þannig lukkuð
að ég hreinlega varð að tjá mig að-
eins um það. En grein þessi birtist
líka þegar umsvif eru óvenju mikil
hjá tónlistarkonunni og áður en ég
vind mér í greiningu UNU er gott
að segja frá því helsta. Í dag, t.a.m.,
kemur út tíutommu deiliplata
(„split“) á vegum Reykjavík Record
Tökunum sleppt...
Morgunblaðið/Arnþór Birkisson
Tónaflóð Tónlistarkonan Kira Kira dælir út tónlist þessa mánuðina.
Shop þar sem lag Kiru Kiru, „Agni“
prýðir aðra hliðina en lagið „From
Water“ eftir hinn bandaríska Aar-
on Roche lúrir á hinni (hann hefur
t.d. unnið með Laurie Anderson,
Psychic Temple, Sufjan Stevens og
Anohni). Í apríl kom platan
Summer Children út, sem er ánöfn-
uð Kiru Kiru og Hermigervli, og
inniheldur tónlist þeirra við mynd-
ina Sumarbörn sem Guðrún
Ragnarsdóttir gerði. Og í júní kom
platan Motions Like These út, sam-
vinnuverkefni hennar og Eskmo,
sem er kvikmyndatónskáld frá Los
Angeles. Tónlistin þar á rætur sín-
ar í fimmtán stunda vinnulotu á Ís-
landi haustið 2014, í hljóðveri Alex
Somers, og hafa þau mótað tónlist-
ina og tálgað hana til á þolinmóðan
hátt síðan, á milli heimila sinna í
Los Angeles og Reykjavík.
UNA er í senn fallegt og næmt
verk og ansi hreint tilkomumikið
verður að segjast. Tónlistin er
„ambient“-bundin og það er mikil
list að ná góðum og sönnum tóni í
þeim geira. Tónlistin má ekki vera
of ágeng og heldur ekki of langt í
burtu en á UNU næst stórgott jafn-
vægi á milli þessara þátta. Platan
kom þá saman skjótt, og kom það
höfundinum nánast á óvart, eins og
hún lýsti í viðtali við Reykjavik
Grapevine í júní. Það var Andrew
Hargreaves úr The Tape Loop
Orchestra sem bað Kiru Kiru um
plötu fyrir Letra Rec-útgáfuna sína
og segir hún, í sama viðtali, að hún
væri til í að fólk legðist á gólfið með
lokuð augun og léti tónlistina flæða
yfir sig. Það virkar og það virkar
vel (já, ég lagðist...). Kira Kira lýsir
upptökuferlinu sem hráu og
skemmtilegu, leikgleði hafi verið í
fyrirrúmi og góðir vinir og sam-
starfsmenn hafi lagt gjörva hönd á
plóg við að spinna þráðinn.
Ég gæti skrifað, að mér finnst,
út í hið óendanlega um hin mörgu
og fjölþættu verkefni Kiru Kiru.
Hún er t.d. að skrifa tónlist fyrir
Dream Corp LLC þættina sem
Daniel Stessen gerir fyrir hið fram-
sækna Adult Swim og svo er hún að
vinna að kvikmynd um Jóhann Jó-
hannsson heitinn ásamt þeim Orra
Jónssyni og Davíð Hörgdal Stef-
ánssyni, en hún og Jóhann störfuðu
náið saman að tónlist. Settu meðal
annars Tilraunaeldhúsið á fót rétt
fyrir síðustu aldamót, sem var
gríðarlega mikilvægt hreyfiafl í
neðanjarðartónlist þess tíma.
En þrátt fyrir ærinn starfa
leggur Kira ríka áherslu á núvitund
og léttleika, svo ég vitni til áður-
nefnds viðtals: „Leikgleðin er allt.
Ég reyni að halda henni á lofti í öllu
því sem ég geri – lífið er nógu al-
varlegt fyrir.“
»UNA er í senn fal-legt og næmt verk
og ansi hreint tilkomu-
mikið verður að segjast.
Tónlistin er „ambient“-
bundin og það er mikil
list að ná góðum og
sönnum tóni í þeim
geira.
Tónlistarkonan Kira
Kira, Kristín Björk
Kristjánsdóttir, er búin
að vera óhemju iðin við
kolann í ár og þrjár
stórar plötur eru nú
komnar út – auk ýmiss
annars.
Ný sýning Sveinssafns í Sveinshúsi í
Krýsuvík á verkum Sveins Björns-
sonar (1925-1997) verður opnuð á
morgun kl. 15 og nefnist hún Canarí.
Er það níunda sýningin í Sveinssafni
og dregur nafn sitt af eyjunni Gran
Canaria sem Sveinn stytti í Canarí.
Allar myndirnar eru úr skissubók
sem Sveinn hafði með sér til í Kan-
aríeyja 1988 og lét hún óvænt af sér
vita fyrir um tveimur árum og
reyndust allar myndirnar í henni, 72
alls, vera óskráðar, að því er fram
kemur í tilkynningu.
„Allar myndir Canarí skissubók-
arinnar tilheyra svokölluðu fantasíu-
tímabili í list Sveins Björnssonar og
hefur Sveinssafn gert sér far um að
vekja athygli á inntaki myndmáls
þessa tímabils. Í sýningarskrá er
vakin athygli á samsvörun tákn-
heims Sveins á fantasíutímanum og
emoji tjákna sem nútímamaðurinn
nýtir sér í síauknum mæli í stafræn-
um samskiptum sínum. Mikið hefur
verið fjallað um emoji en það sem er
áhugavert við þann táknheim í sam-
anburði við fantasíumyndmálverk
Sveins Björnssonar er að hvort
tveggja kallar á nauðsyn þess að
hafa vissan skilning á merkingu
tákna, enda hafa verið gefnar út op-
inberar þýðingar á emoji tjáknunum
af tölvurisunum og Sveinssafn hefur
leitast við að draga fram merkingu
myndstefjanna í verkum Sveins.
Eins og alkunn er þá er hægt að
leika sér með merkingu emoji tjákna
með því að raða þeim saman á mis-
munandi hátt og þannig skapa ann-
aðhvort öflugri tjáningu eða tví-
ræðni þegar eftir henni er sóst.
Canarí sýningin vekur athygli á
slíkri tví- eða margræðni í mynd-
heimi Sveins Björnssonar,“ segir
m.a. í tilkynningu.
Sýningin Canarí
opnuð í Sveinshúsi
Úr skissubók „Á himni (Listamað-
urinn og músa hans)“.
Ein merkasta stríðsmynd kvik-
myndasögunnar, Apocalypse Now
eftir bandaríska leikstjórann
Francis Ford Coppola, á 40 ára af-
mæli í ár og af því tilefni var frum-
sýnd ný útgáfa af henni og „loka-
klipp“, Apocalypse Now Final Cut, í
ArcLight Cinerama Dome í Los
Angeles í Kaliforníu í byrjun vik-
unnar. Mörg kunnugleg andlit
mátti sjá á rauða dreglinum og þá
m.a. félagana Coppola og Martin
Sheen, sem fór með aðalhlutverkið
í myndinni. Segir myndin af her-
mönnum og herforingjum í Víet-
nam-stríðinu og leikur Sheen liðs-
foringja sem heldur í leiðangur frá
S-Víetnam til Kambódíu í leit að
liðsforingjanum Kurtz sem talinn
er hafa misst vitið. Marlon Brando
lék Kurtz eftirminnilega.
Apocalypse Now 40 ára
AFP
Félagar Sheen og Coppola á frumsýningu Apocalypse Now Final Cut.