SSFblaðið - des. 2015, Blaðsíða 13

13
bankamenn voru mjög í sókn þegar hér er komið sögu. Rauð strik
nýgerðra kjarasamninga reyndust haldlítil í óðaverðbólgu og stuðluðu
frekar að víxlverkun kaupgjalds og verðlags. Kjarasamningar voru
gerðir til stutts tíma og ávinningar af kjarabaráttu hurfu jafnharðan.
Á þingi SÍB árið 1975 var samþykkt „að við gerð nýrra
kjarasamninga yrði það ófrávíkjanleg krafa SÍB og aðildarfélaga
þess að samningarnir hljóti ótvíræða viðurkenningu sem tvíhliða
kjarasamningar“.
Efndi SÍB til allmargra funda um land allt þetta haust til að stappa
stáli í liðsmenn sína og undirbúa sókn til betri kjara.
Vorið 1976 lagði SÍB fram kröfu um fullan samnings- og
verkfallsrétt. Náðu bankamenn þessum aðalkröfum sínum fram og
í kjölfarið voru sett lög á Alþingi nr. 34/1977 um kjarasamninga
starfsmanna banka í eigu ríkisins.
Gífurleg fjölgun í stéttinni
Á 30. þingi SÍB árið 1977 var staðfest innganga nýs félags í SÍB,
Starfsmannafélags Reiknistofu bankanna. Þegar hér er komið sögu
eru félög sambandsins orðin þrettán talsins og skráðir meðlimir
1.811 talsins.
Félagsmenn SÍB um þessar mundir skiptust þannig: 749 úr
Landsbanka, 289 úr Útvegsbanka, 239 úr Búnaðarbanka, 124 frá
Seðlabanka, 108 frá Samvinnubanka, 83 frá Iðnaðarbanka, 76 úr
Verslunarbanka, 26 frá Reiknistofu bankanna, 25 úr Alþýðubanka,
25 úr Sparisjóði Hafnarfjarðar, 19 úr Sparisjóðnum í Keflavík, 13 úr
Sparisjóði Kópavogs og 12 úr Sparisjóði Reykjavíkur og nágrennis.
Stakir meðlimir voru 23 talsins.
Verkfallshótun dugði til
Samningum, er höfðu verið gerðir til tveggja ára sumarið 1976, var
sagt upp 31. mars 1977 og tók uppsögnin gildi 1. júlí. Þrátt fyrir
bætta stöðu SÍB með formlegum samningsrétti gekk hvorki né rak
til að fá fulltrúa bankanna að samningaborðinu. Að því kom á fundi
stjórnar SÍB og formanna starfsmannafélaganna hinn 3. október
þetta sama ár, að samþykkt var að boða til
verkfalls frá og með 26. október.
Í leiðara 2. tbl. Bankablaðsins 1977
segir Sólon R. Sigurðsson, formaður SÍB
á þessa leið:
„Það virðist sem viðsemjendur okkar
hafi enn ekki áttað sig á þeim breyttu
aðstæðum, sem fullur lögverndaður
samningsréttur bankamanna hefur í för
með sér. Því miður virðst það ennþá vera
stefna bankanna að bankamenn eigi að
bíða eftir því að samningar takist í öllum öðrum vinnudeilum í
landinu og síðan verði okkur boðið það sama. Ef til vill átta þeir
sig ekki fyrr en verkfall skellur á.“
Það virðist ljóst að verkfallshótunin hafði sitt að segja því hún
dugði til að knýja fram samningaviðræður er leiddu til nýs samnings
er undirritaður var 1. nóvember.
Hinu nýja vopni hafði ekki verð beitt – en dugði þó.
Réttarstaða trúnaðarmanna
Hinn 8. september 1977 var undirritaður sérstakur samningur um
trúnaðarmenn SÍB og aðildarfélaga þess milli samninganefndar
bankanna og sambandsins. Þar var hnykkt á almennum ákvæðum um
réttarstöðu trúnaðarmanna og hlutverk þeirra í bönkunum skilgreint.
Jafnframt þessu jók skrifstofa SÍB mjög allt upplýsingastreymi og
þjónustu við trúnaðarmenn, efndi til námskeiða fyrir þá og gaf út
ýmis konar fræðsluefni um réttindi og skyldur starfsmanna. Segja
má að uppbygging trúnaðarmannakerfis SÍB hafi verið veigamikill
þáttur í hinu breytta eðli sambandsins sem stéttarfélags í kjölfar
samningsréttarins.
Á aukaþingi SÍB 19. apríl 1978 var breytingin loks innsigluð með
samþykkt nýrra laga fyrir sambandið þar sem öll tvímæli eru tekin
af um það að SÍB var orðið stéttarfélag bankamanna.
Þáttaskil í skólagöngu
Árið 1977 markar þáttaskil í sögu menntunar bankamanna en þá
var gerður nýr samningur um starf og skipulag Bankamannaskólans
er þá hafði starfað í tæpa tvo áratugi.
Fyrstu árin var starfsemi skólans einkum fólgin í
byrjendanámskeiðum ásamt endurþjálfun og vísi að
framhaldsnámskeiði í formi námskeiðahalds. Gunnar
H. Blöndal var í upphafi ráðinn skólastjóri og starfaði
hann að uppbyggingu skólans í hlutastarfi allt fram
til ársins 1978. Starfsemin gekk mjög vel, sérstaklega
eftir að skólinn fékk inni í húsnæði SÍB árið 1966.
Með samningunum 1977 var skólinn verulega efldur með fjölgun
kennslustunda og kennsla fór fram í vinnutíma í stað kvöldkennslu
Sólon R. Sigurðsson, formaður
SÍB, 1975 – 1979.
SAMNINGS- OG VERKFALLSRÉTTUR
– 1975-1985 –
Félagsfundur vegna verkfallsaðgerða árið 1980.