Heimsmynd - 01.12.1993, Side 36
Grimmdin og dómgreindarleysið
algjört
Það sannaðist aldrei á Guðmund Helga
og Snorra að þeir hefðu farið á staðinn
gagngert til að fremja manndráp. Hins
vegar er ljóst að atburðarásln fór
gjörsamlega úr böndunum hjá þeirn
þegar þeim varð ljóst að stöðvarstjórinn
missti ekki meðvitund við fyrsta höggið
sem þeir veittu honum með melspíru,
(járnverkfæri), þegar ákveðið var að láta
til skarar skríða. Eftir þetta létu ódæðis-
mennirnir höggin og stungurnar dynja á
manninum í brjálæðislegu hugarástandi
þeirra sem einkenndist að miklu leyti af
fráhvarfseinkennum af völdum fíkniefna
og þörf fyrir rneira eitur. Stöðvarstjórann
skildu mennirnir eftir í blóði sínu eftir
að hafa tekið þá fjármuni sem voru til
staðar í kjallara bensínstöðvarinnar. Til
að komast í burtu notuðu þeir bíl
mannsins sem þeir skildu eftir á
bílastæði nálægt veitingahúsinu
Naustinu. Þetta sýnir enn betur hvað
mönnunum var í raun sama - bara ef
þeir fengju peninga fyrir efnum.
Stóragerðisbensínstöðin átti alltaf að
vera „stóra ránið” þegar Guðmundur og
Snorri lögðu á ráðin, þannig var það
alltaf skipulagt. Afraksturinn átti hins
vegar að verða meiri. Þegar mennirnir
komu heim til sín að Smiðjustíg að
loknu ráninu hófust þeir handa við að
skipta fengnum. í hlut hvors um sig
komu áttatíu þúsund krónur í reiðufé
og einhver skiptimynt. Þetta var allt og
sumt.
Þetta lýsir því vafalaust best hve
grimmdin getur verið algjör þegar þörf
er fyrir fíkniefni til skammtíma neyslu.
Dómgreindarleysið verður allsráðandi
miðað við það sem eðlilegt getur talist
þó að hægt hafi verið að heimfæra
skipulag ránsins við þá reifarakenndu
atburðarás sem raun bar vitni þegar upp
var staðið. Það er bæði kaldhæðnislegt
og dapurlegt, að mönnunum sást ekki
fyrir í grimmdinni og þeirn ófor-
skammaða skepnuskap sem þeir sýndu
af sér.
Roguðust með lífshættuleg efni
niður Laugaveginn
Áður en Stóragerðismorðið var framið
stóðu Guðmundur og Snorri í stór-
hættulegum aðgerðum sem gerðu marga
kerfiskarla í raun logandi hrædda um
nokkurra daga skeið.
Allt var þetta í þágu fíkniefnaneyslu og
til frekari fjármögnunar á slíku -
vafalaust sölu. Ætlunin var að brjótast
inn í apótek Iðunnar við Laugaveg til að
3 6
verða sér úti um lyf og „hráelni " í
fíkniefni. Þarna komust mennirnir yfir
margs konar stórhættuleg efni sem
geymd voru í geymslum í porti við
apótekið.
Nokkrum dögum fyrir ferðina í
Stóragerði héldu mennirnir sem leið lá
að hurð við Laugaveginn við hliðina á
apótekinu. Þegar hún var opnuð var þar
inngangur að geymslunum, en þarna
fyrir innan gátu Snorri og Guðmundur
tekið í ró og næði til við að brjóta upp
geymsluhurð og kanna hvað þar væri að
finna. Þegar upp var staðið höfðu
fíklarnir náð sér í ýmis efni sem hægt
var að nota við að búa til sterk fíkniefni
eins og amfetamín. Þeir settu dunka og
krukkur í kassa sem þeir síðan roguðust
með niður Laugaveginn. Útilokað er
annað en að fjöldi fólks hafi séð þá. í
þessum umbúðum voru efni sem
mennirnir höfðu í raun ekki hugmynd
um hvernig átti að meðhöndla. En þeim
hlyti að takast það.
Það sem kerfiskarlarnir,og þar á meðal
lögregla óttaðist mest, voru þau efni
sem mennirnir höfðu náð. Apótekarinn
kærði innbrotið og reyndi að gefa
lögreglu upp hvað um væri að ræða.
Fjölmiðlar greindu frá því að
nítróglyserín, arsenik og blásýra hefði
verið á meðal þess sem Snorri og
Guömundur höfðu á brott með sér úr
apótekinu. Félagarnir lögðu á ráðin um
hvað þeir ættu að gera við efnin. Fram
kom á síðari stigum málsins að þeir
höfðu gert einhvers konar blöndu úr
efnunum sem þeir neyttu. Guðmundur
Helgi hafði tekið eitthvað af þessari
ólyfjan inn í von um að komast í vímu
en hann „varð fárveikur af því eins og
hann komst síðar að orði.“ Hann var
einmitt fárveikur af þessum efnurn þegar
manndrápið á bensínstöðinni var framið.
Lögreglan komst yfir efnin með mjög
sérstökum hætti þegar til kom.
Lögmaður Snorra var fenginn til að fara
með ónefndum manni sem þekkti til
efnanna. Þau voru grafin niður talsvert
langt fyrir utan höfuðborgarsvæðiö.
Snorri leysti frá skjóðunni og greindi frá
staðnum eftir að hann var úrskurðaður í
gæsluvaröhald og síðan var samið við
fyrrgreindan mann um að sýna
lögmanninum hvar efnin lægju grafin.
Þeir náðu síðan í efnin sem komust að
lokum til skila að miklu leyti.
Þetta var alls ekki í fyrsta skipti sem
fíkniefnaframleiðsla komst í hámæli á
íslandi. Mergurinn málsins er einmitt sá
að svona lagað er talsvert algengt,það
að fíklar eða fíkniefnasölumenn reyni að
búa til eða drýgja eiturlyf með ýmsum
hætti. Afbrot tengjast þessari iðju ekki
H e i
aðeins með þeim hætti að það er
ólöglegt að búa til eða selja eiturlyf
heldúr einnig að náð er í hráefnin með
innbrotum og þjófnuðum. Veikindi, jafnt
skammvinn sem varanlegt, hljótast af
þessu eins og venjulegri fíkniefnaneyslu.
Mikið amfetamín í blóði mann-
drápsmanns
Annað manndrápsmál, og það nýlegt,
tengist fíkniefnaneyslu með beinum
hætti.
Þegar Þórður Eyþórsson, 36 ára
Reykvíkingur, ruddist inn í kjallaraíbúð
baka til við Snorrabraut í Reykjavík
aðfaranótt 22. ágúst síðastliðins, örfáum
mínútum áður en hann lagði þar
banvænni stungu til húsráðanda, var
mikið vatn búið að renna til sjávar hjá
honum og þeim sem voru innandyra
hvað varðar fíkniefnaneyslu.
Þeir sem þarna voru til staðar höfðu allir
tengst fíkniefnum með einum eða
öðrum hætti um lengri eða skemmri
tíma þó ekki sé hægt að segja að allir
hafi verið beinir málsaðilar hvað snertir
orsakir eða tilefni þess voðaatburðar
sem þarna átti eftir að eiga sér stað.
Þórður var búinn að drekka mikið af
áfengi og neyta verulegs magns af
amfetamíni hið örlagaríka kvöld. Þetta
sýndi blóðrannsókn sem gerð var vegna
málsins. Þórður hafði meira og rninna
verið að í óreglu á undangengnum
sólarhringum. Það er sannað að
amfetamín hefur gjarnan þau áhrif á
menn að þeir verða árásargjarnir og
ofbeldishneigðir þegar þeir taka efnið
inn. Af þessu má alveg ljóst vera að
neysla Þórðar átti sinn hlut í að gera
þær tilfinningahræringar sem í honum
bærðust mun verri ella en ef hann hefði
ekki neytt efnisins þó að sýnt hafi verið
að ástæða hnífaatlögu Þórðar að Ragnari
heitnum Olafssyni húsráðanda hafi verið
afbrýðissemi og skapgerðarbrestir
árásarmannsins.
Unnusta Þórðar var nýlega búin að
binda endi á nokkurra mánaða langt
samband þeirra þegar manndrápið var
framið. Þórður bar miklar tilfinningar í
brjósti til unnustunnar, en upp kom sú
staða að afbrýðisemi blossaði upp þegar
unnustan átti í samskiptum við Ragnar
heitinn. Unnustan hélt í raun framhjá
Þórði í júlí og þá með Ragnari, en áfram
hélt þó samband þeirra. í lok ágúst var
síðan ákveðið að slíta sambandinu.
Þórður hafði, að eigin sögn, reynt að
stuðla að því að halda unnustunni frá
fíkniefnaneyslu og var í því sambandi
búinn að hlutast til um að hún færi í
msmynd Desember