Heimsmynd - 01.12.1993, Side 101

Það sem þótti gefa vísbendingu um að kona væri lesbísk 1890: Að reykja sígarettur á opinberum stöðum 1895: Að klæðast
karlmannsfötum 1990: Að sækja bari - Tala hátt og sletta 1910: Þykjast hafa vit á öllum málefnum og vera laus við feimni 1912: Að
ganga ekki í lífstykki 1921: Að vera mjög stuttklippt
Meintar ástæður fyrir samkynhneigð kvenna. I Sjálfsfróun (1600-1900) 2. Framgangur kvenréttinda hreyfingarinnar (1890) 3.
Aðskilnaður kynjanna á styrjaldartíma og að þær skyldu hafa gengið í störf karla (1920) 4. Of mikil kirtlastarfsemi (1930)
5. Ójafnvægi í kirtlastarfsemi (1950) 6. Slæmt uppeldi (1960)
konur sem elskuðust
Eleanor Butler & Sara Ponsonby Hin viljasterka
og orðhvassa Eleanor Butler var 29 ára þegar hún gerðist kennari
hinnar þrettán ára viðkvæmu og hlédrægu Söru Ponsonby. Þetta ,var
á írlandi árið 1773. Fimm árum eftir að kynni tókust með þeim
ákváðu þær að strjúka til Englands. Ættingjar þeirra náðu þeim á
flótta. Kvöld eitt strauk Eleanor aftur frá heimili sínu og
þjónustustúlka hleypti henni inn á heimili ættingja Söru þar sem hún
faldi sig inni í skáp. Um morguninn tilkynntu konurnar ættingjum
sínum að þær ætluðu sér að fara saman. Heimilisfaðirinn kraup fyrir
framan Söru og grátbað hana að fara ekki. Hún svaraði, að þó að
allur heimurinn krypi að fótum sér, þá myndi hún ekki breyta
áformum sínum sem væru þau að „lifa og deyja með ungfrú Butler.“
Hún sagði að ef hún yrði hindruð,myndi hún grípa til örþrifaráðs
sem myndi valda vinum sínum meiri vandræðum en allt sem hún
hefði áður gert.“
Konurnar fluttu burt, settust að í Wales, þar sem þær bjuggu í rúm
fimmtíu ár, allt til æviloka. Saga þeirra vakti mikla athygli, í hugum
manna var þetta hin andlega, heilaga ást. Wordsworth, Walter Scott
og fleiri stórmenni voru gestir á heimili þeirra
Sara hélt lengstum dagbók og þar nefnir hún Eleanor „mína
heittelskuðu" en eftir áratuga sambúð var ávarpið orðið „betri
helmingurinn"
Virginia Woolf & Vita-Sackville West
Enski rithöfundurinn Virginia Woolf svaf einungis einu sinni hjá
eiginmanni sínum, Leonard Woolf. Sú reynsla varð henni svo mikið
áfall að hún fékk taugaáfall og meira varð ekki um samfarir milli
þeirra hjóna. Virginiu þótti þó innilega vænt um mann sinn og bar
mikla virðingu fyrir honum. Hún sagði ástkonu sinni Vitu Sackville
West að hún hefði gifst honum af því hún hefði heldur viljað lifa með
honum en vera án hans.Vita Sackville- West var lesbía og eiginmaður
hennar var hommi. Áður en Vita kynntist Virginiu hafði hún
nokkrum sinnum hlaupist á brott með vinkonu sinni Violet Trefusis,
en samband þeirra stóð þó aðeins rúmt ár.Vita var mjög ástfangin af
Virginiu en þótti Virginia ekki jafn áköf og sagði við hana: Þú lítur á
samband okkar eins og það væri handrit, þannig líturðu alla hluti,
einnig mannleg samskipti. .Ástarsamband þeirra stóð í örfá ár en
lognaðist svo út af. Sagt er að fyrir utan mann sinn og systur hafi
Virginiu Woolf ekki þótt jafn vænt um neina manneskju og Vitu.
Virginia Woolf skrifaði skáldsöguna Orlando til ástkonu sinnar.
Sagan lýsir breytingum á lífi kvenna frá tíma Shakespeares fram á
tuttugustu öld. Aðalpersónan breytir um kyn, lifir fyrst Gertrude
Stein & Alice B. Toklassem karlmaður, síðan sem kona og á í
ástarævintýri með persónum af báðum kynjum.
Gertrude Stein og Alice B. Toklas Ánð 1907
var hin bandaríska Alice Toklas að heimsækja Stein fjölskylduna í
París þegar dóttirin Gertrude gekk inn. Gertrude sagði mörgum
árum síðar að Alice hefði samstundis heyrt bjölluhljóm en Alice
sagði að Gertrude hefði strax orðið ástfangin af sér.
Þær hófu sambúð og Stein bað Toklas um að giftast sér. Heimili
þeirra í París var aðsetur listamanna eins og Hemingway, Scott
Fitzgerald og Picasso. Það var Stein sem sá um að skemmta
karlmönnunum með gáfulegu tali sínu meðan Toklas fór með
eiginkonurnar inn í eldhús þar sem skipst var á uppskriftum. Ef
einhver karlanna í stofunni sagði sérlega áhugaverða slúðursögu var
það venja Stein að hrópa á ástkonu sína: ,Alice, Alice, komdu, þú
verður að heyra þessa."
Stein lést árið 1946 og Alice bjó í einhver ár í íbúð þeirra í París en
varð svo að flytja í nýtískulegri íbúð. „En Gertrude er ekki hér.“
sagði hún hnuggin.
Gertrude og Alice bjuggu saman í 39 ár og hvíla í sama grafreit.
Vinkona Alice B. Toklas sagði eitt sinn við hana: „Ég skil þig ekki.
Hvað er það sem gerir þig svo sátta? Hvað er það sem heldur þér
gangandi."
Alice Toklas sagði: „Ég geri ráð fýrir að það séu tilfinningar minar til
Gertrude."
Anais Nin & June Miller
Franski rithöfundurinn Anais Nin hitti eiginkonu Henry Millers
árið 1931 og fannst hún fallegasta kona sem hún hafði séð. Anais
Nin var gift en bráð yfir sig ástfangin af June. Þær tóku upp
ástarsamband og Anais skrifaði um samband þeirra af ástríðu í
dagbók sína:
„Við þörfnumst hvor annarrar. Stundum vitum við ekki hvor okkar
er barnið, móðirin, systirin, hvor er hin eldri og hyggnari."
Við Henry Miller, eiginmann June sagði hún: „Ástin milli konu og
manns byggir á togstreitu og flækjum. Tvær konur dæma ekki hvor
aðra. Þær mynda bandalag... Ég elska June af því af því hún er konan
sem ég vildi vera. Ég veit ekki af hverju hún elskar mig.“
Eftir stutta dvöl á heimili Anais hélt June til Parísar en þar átti hún
aðra ástkonu. Eftir að hafa kvatt hana á brautartstöðinni féll Anais
Nin í yfirlið.
Henry Miller dvaldi á heimili hennar og eiginmannsins og þau Anais
urðu fljótlega ástfangin en hún hugsaði þó stöðugt til eiginkonu hans:
„Ég vil hann. Ég vil June. Það er June sem á eftir að tortíma mér,
taka Henry frá mér og hata mig. Ég vil vera í örmum Henrys. Ég vil
að June komi að mér þar. Það verður í eina skiptið sem hún mun
þjást. Eftir það er það Henry sem mun þjást af hennar völdum. Mig
langar til að skrifa henni og biðja hana að koma aftur, vegna þess að
ég elska hana, vegna þess að ég vil færa henni Henry, hann er
stærsta gjöfin sem ég get fært henni.“
June kom aftur en þá var Anais orðin háð Henry Miller sem varð
vinur hennar til æviloka. June skildi við Miller og bjó um skeið með
franskri ástkonu sinni. Hún drakk og tók eiturlyf og var um tíma
vistuð á geðveikrahæli. Hún kenndi Anais Nin um skilnað sinn við
Miller og neitaði öllum samskiptum við hana.
Þegar Anais Nin var á sjötugsaldri kynntist hún ungri konu
sálfræðingi sem hún heillaðist af og minnti hana á June. Hún skrifaði í
dagbók sína: „Núna þegar ást mín er algjörlega bundin við karlmenn
get ég dáðst að konum, unnað þeim, notið vináttu þeirra og tengst
þeim náið án þess að finna fýrir kynferðislegu aðdráttarafli. Þetta er
blessunaríkt ástand því ég er fær um að elska þær eðlilega, djúpt og
Heimsmynd
Desember
1 0 1