Morgunblaðið - 07.09.2019, Side 53

MENNING 53
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 7. SEPTEMBER 2019
Vínlandsleið 16
Grafarholti
urdarapotek.is
Sími 577 1770
Opið virka daga kl. 09.00-18.30
og laugardaga kl. 12.00-16.00
VELKOMIN Í
URÐARAPÓTEK
Ragnhildur Þrastardóttir
ragnhildur@mbl.is
„Sinfóníuhljómsveit Norðurlands er búin að
vera á miklu flugi síðustu árin svo það er
sannarlega áskorun að stefna áfam upp á við,“
segir Þorvaldur Bjarni Þorvaldsson,
framkvæmdastjóri Sinfóníuhljómsveitar
Norðurlands, og verkefnisins SinfoniaNord.
Það er viðburðaríkur vetur fram undan hjá
hljómsveitinni en dagskráin var kunngjörð ný-
verið. „Dagskrárárið hverfist um bíóupplifun
að þessu sinni, enda Sinfóníuhljómsveit Norð-
urlands búin að staðsetja sig sem Kvikmynda-
hljómsveit Íslands,“ segir Þorvaldur.
Árið hefst á hljómleikabíói fyrir alla fjöl-
skylduna. „Þá eru haldnir sinfóníutónleikar
þar sem leikin er kvikmyndatónlist Atla Örv-
arssonar við teiknimyndina Lói þú flýgur aldr-
ei einn. Áheyrendur njóta þess að horfa á
þessa skemmtilegu teiknimynd og upplifa um
leið lifandi flutning sinfóníuhljómsveitar,“ seg-
ir Þorvaldur sem bendir á að með þessu geti
fólk upplifað hvað tónlist spili stórt hlutverk í
kvikmyndum.
„Það má segja að sinfóníski hljómurinn hafi
lifað af í gegnum kvikmyndir og tölvuleiki. Á
þann hátt hefur margt ungt fólk kynnst þess-
um magnaða sinfóníska hljómi. Sumir verða
forvitnir, fara að læra á hljóðfæri og kynnast
þannig líka klassískri tónlist sem er mikil og
djúp uppgötvun fyrir þá sem elska tónlist.“
Rússnenski ballettinn norður
Í október kemur söngkonan Andrea Gylfa-
dóttir fram ásamt Sinfóníuhljómsveit Norður-
lands. Rússneski ballettinn mun síðan snúa
aftur til Akureyrar, nú með Svanavatnið í nóv-
ember.
„Í samvinnu við stóru systur okkar í heimi
menningarhúsa á Íslandi, Hörpu, getum við
haldið ballettsýningu í Hofi í samstarfi við al-
vöru rússneskan balletthóp frá Sankti Péturs-
borg. Fjörutíu manna hljómsveit Sinfóníu-
hljómsveitar Norðurlands leikur undir og
fimmtíu manns dansa á sviðinu í Hofi. Þetta er
mikið sjónarspil og mikill fengur fyrir menn-
inguna á Akureyri,“ segir Þorvaldur.
„Eftir áramót kemur tónelska músin Max-
ímús Músíkús í heimsókn í Hofið og skemmtir
börnunum sem eru okkar mikilvægustu
áheyrendur og ekki ólíklegt að bleikt katt-
ardýr fylgi í kjölfarið,“ segir Þorvaldur.
Fiðlukonsert frumfluttur
Sinfóníuhljómsveit Norðurlands heldur sína
aðaltónleika um páskana eins og vant er. „Þá
spilum við alltaf í Hofi en höldum svo venju-
lega til Reykjavíkur líka. Að þessu sinni mun
Bjarni Frímann Bjarnason stjórna níundu sin-
fóníu Beethovens í Hofi og Langholtskirkju.
Söngsveitin Fílharmónía mun mynda þar átta-
tíu manna kór ásamt einvala liði stórsöngvara.
Á sömu tónleikum frumflytur Sinfóníu-
hljómsveit Norðurlands fiðlukonsert sem
John Speight hefur samið sérstaklega fyrir
Guðnýju Guðmundsdóttur, fyrrverandi kons-
ertmeistara Sinfóníuhljómsveitar Íslands.“
Í maí ræðst Sinfónía Norðurlands í að leika
tónlist við Sögu Borgarættarinnar, kvikmynd-
ina sem markar upphaf íslenskrar kvikmynda-
sögu. Hún var gerð árið 1920 eftir sögu Gunn-
ars Gunnarssonar. „Í tilefni aldarafmælis
Sögu Borgarættarinnar hefur Kvikmyndasafn
Íslands í samvinnu við Gunnarsstofnun unnið
stafræna endurgerð upp úr bestu finnanlegu
eintökum af myndinni. Þórður Magnússon
tónskáld var fenginn til að semja nýja tónlist
við myndina sem verður frumflutt af Sinfóníu-
hljómsveit Norðurlands á frumsýningu hinnar
nýju endurgerðar í Hofi vorið 2020,“ segir
Þorvaldur. Tónleikarnir verða endurteknir í
Hörpu og myndin fer sömuleiðis til Ítalíu á
kvikmyndahátíð þar.
Sinfóníuhljómsveit Norðurlands sinnir ekki
einungis styrktu tónleikahaldi en sprotaverk-
efni hljómsveitarinnar, SinfoniaNord, er í ör-
um vexti. Verkefnið snýst um upptökur á
kvikmyndatónlist og sinfóníska þjónustu við
þá sem sækjast eftir sinfónískum hljómi. Með
því skapar hljómsveitin sér fleiri tækifæri til
að spila og vaxa. Hljómsveitin hefur meðal
annars skapað tónlist fyrir BBC, Netflix, Hi-
story Cannel ásamt innlendum sem erlendum
kvikmyndum.
„Við vorum að taka upp kvikmyndatónlist í
sumar þannig að vetur og sumar frusu saman
á þessu ári, þriðja árið í röð. Við tókum upp
tónlist fyrir evrópska náttúrulífsþáttaröð,
sjónvarpsseríu fyrir börn og eldheita tangó-
plötu,“ segir Þorvaldur.
Aðspurður segir hann að verkefni tengd
SinfoniaNord komi ekki niður á tónleikahaldi
hljómsveitarinnar. „Þvert á móti. Vandi Sin-
fóníuhljómsveitar Norðurlands í gegnum árin
hefur verið sá að hún spilar ekki nógu oft.
Menningarsamningur ríkis og bæjar við
hljómsveitina er þannig að í raun getur hljóm-
sveitin einungis haldið um þrenna til ferna sin-
fóníutónleika á ári,“ segir Þorvaldur. „Við ein-
faldlega neitum að sætta okkur við það og
sækjum því fram til þess að ná okkur í ný
verkefni. Þannig náðum við til dæmis að leika
á um 27 viðburðum árið 2018.“
Fær einungis 4% fjármagns
Eins og er fær Sinfóníuhljómsveit Norður-
lands frá hinu opinbera það sem nemur um
tæpum fjórum prósentum af því sem rennur
til sambærilegra menningarstofnana á höfuð-
borgarsvæðinu, að sögn Þorvalds.
„Það er til mikils að vinna fyrir Ísland að
listamenn fái það sama greitt fyrir listræna
þjónustu á Akureyri, Egilsstöðum, Höfn eða
Hrísey og þeir fengju í höfuðborginni. Þess
vegna köllum við eftir því að Sinfóníuhljóm-
sveit Norðurlands og SinfoniaNord fái fjár-
magn sem er að minnsta kosti í samræmi við
stærð markaðssvæðisins sem hún þjónar sem
er um 10% af þjóðinni.“
Eftirspurnin eftir nýrri og öðruvísi sinfóníu-
hljómsveit á Íslandi er mikil, að sögn Þor-
valds. „Áheyrendur hafa kveðið upp sinn dóm
og listamennirnir líka. Eftirspurnin eftir störf-
um við tónlist sömuleiðis mikil á Íslandi. Við
stigum það skref í fyrra að auglýsa eftir hljóð-
færaleikurum í fyrra og hundrað manns sóttu
um.“
Ljósmynd/Auðunn Níelsson
Framkvæmdastjóri Þorvaldur Bjarni segir mikla eftirspurn eftir Sinfóníuhljómsveit Norðurlands og kallar eftir auknum stuðningi hins opinbera.
Sinfónískur hljómur kvikmynda
í hávegum hafður á Norðurlandi
 Fjölbreytt vetrardagskrá Sinfóníuhljómsveitar Norðurlands  Dagskráin hverfist um bíóupplifun
Tvær sýningar verða opnaðar í
Þjóðminjasafninu í dag, annars veg-
ar sýningin Með Ísland í farteskinu
þar sem sjá má ljósmyndir, úrklipp-
ur og muni úr fórum Pike Ward og
hins vegar sýningin Lygasögur.
Um fyrri sýninguna segir að ný-
lega hafi komið fram í dagsljósið í
skjalasafninu Devon Heritage
Archive í Englandi átta úrklippu-
bækur með ljósmyndum og úrklipp-
um frá útgerðarmanninum Pike
Ward (1856-1937) sem stundaði
fiskkaup á Íslandi frá árinu 1893 og
fram til 1915 og þá víða um land.
„Vegna Íslandsáhuga þáverandi
starfsmanns skjalasafnsins, Kather-
ine Findlay, hafði Þjóðminjasafnið
spurnir af þessu myndasafni. Fljótt
varð ljóst að hér var um mjög
áhugaverðar myndir að ræða sem
eru skemmtileg viðbót við annað
þekkt myndefni frá Íslandi um
aldamótin 1900. Úrval ljósmynda og
úrklippna úr bókunum er uppi-
staðan í sýningunni Með Ísland í
farteskinu,“ segir í tilkynningu. Í
samstarfi við Einkofi Productions
sýnir safnið líka vídeóverk eftir
listamanninn Chris Paul Daniels
sem byggist á ferðum hans til Ís-
lands í fótspor Ward en líka mynd-
efni frá Ward og safngripum úr
hans fórum frá Íslandi. Lygasögur
er heitið á dagbók Ward og er hún
útgangspunktur Daniels ásamt úr-
klippubókum hans.
Klipping Ljósmynd á sýningunni sem opnuð verður í dag í Þjóðminjasafni.
Pike Ward og Lygasögur