Fréttablaðið - 18.03.2020, Page 4

Fáðu fréttablað dagsins í
tölvupósti kl. 3.00 á morgnana.
Skráðu þig á póstlista blaðsins á
www.frettabladid.is#nyskraning
Það kostar ekkert.
Vertu fyrst/ur
að lesa blaðið
Samkvæmt frumvarpi
geta greiðslur til fólks í
sóttkví hæstar orðið
21.100 krónur á dag.
Faxafeni 11 • Sími 534 0534
Finndu
okkur á
Allt fyrir
afmælið!
Æskilegt er að þeir sem eru í áhættuhópi hugi vel að andlegri og líkamlegri heilsu. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
COVID-19 „Eldri borgarar á Íslandi
er hópur sem er vanur alls konar
áföllum og tekur hlutunum með
æðruleysi. Þessi mikla skerðing á
samskiptum er verst. Núna eru allir
að reyna að finna lausnir á því,“ segir
Þórunn Sveinbjörnsdóttir, formaður
Landssambands eldri borgara.
Þeir sem eru 67 ára og eldri eiga
fremur á hættu en aðrir að fá alvar-
leg einkenni af COVID-19 veirunni.
Í gær var greint frá andláti erlends
ferðamanns á Húsavík. Er nú verið
að rannsaka hvort hann hafi látist
af völdum veirunnar, er það þó talið
ólíklegt. Alls hafa greinst 240 smit
hér á landi og eru um tvö þúsund
manns í sóttkví. Minnst fimm eru
læknaðir.
Lokað hefur verið fyrir heim-
sóknir á hjúkrunarheimili og hefur
félagsmiðstöðvum fyrir fullorðna
verið lokað. Hátt í þrjátíu slíkar eru
starfræktar á höfuðborgarsvæðinu
og eru þær fastur liður í lífi margra.
Öll önnur þjónusta, þar á meðal
heimaþjónusta, heimahjúkrun og
stuðningsþjónusta er órofin. Eru
margir eldri borgarar í sjálfskipaðri
sóttkví. „Hér á landi eru tæplega
45 þúsund manns yfir 67 ára aldri.
Þetta er gríðarlega stór hópur,“ segir
Þórunn. Þá eru rúmlega tíu þúsund
sem búa einir.
Ellert B. Schram, formaður Félags
eldri borgara í Reykjavík, segir að
verið sé að gera hið besta til að draga
úr erfiðleikum þeirra sem eru heima.
„Þetta getur lent á eldri borgurum
frekar en öðrum, sérstaklega þeim
sem eru einangraðir,“ segir Ellert.
Þingsályktunartillaga Ágústs
Ólafs Ágústssonar, þingmanns Sam-
fylkingarinnar, um að láta rannsaka
umfang þunglyndis meðal eldri
borgara var samþykkt síðasta haust.
Hann segir að staðan sem nú sé
uppi auki hættuna sem nú þegar
er til staðar þegar kemur að þung-
lyndi og kvíða. „Þetta er hópur sem
er í áhættuhópi. Það er óvissa, það
er ótti. Þetta er kynslóð sem er ekki
vön að kvarta. Ef einhvern tímann
var ástæða til að hafa samband
við eldri vini og ættingja þá er það
núna,“ segir Ágúst Ólafur. „Ef maður
er í þeirri stöðu að þurfa að halda
sér einn heima þá tekur það ekkert
langan tíma að leiða til þunglyndis.“
Þórunn segir mikla vinnu í gangi
af hálfu fjölmargra aðila til að gera
líf í einangrun bærilegra. „Fólk er
áberandi duglegt við að fara út að
ganga þó að færðin sé fúl. Það er
unnin heilmikil vinna við að hjálpa
þessum hópi,“ segir Þórunn.
Landssambandið býður upp á
leiðbeiningar á snjalltæki, og segir
Þórunn að fyrirspurnum um slíkt
hafi rignt yfir skrifstofuna í gær. „Á
sama tíma þarf maður að hugsa um
hvað maður á að gera við tímann
þegar maður er ekki beint í sóttkví,
en næstum því. Það eru mörg góð
húsráð. Fara yfir myndaalbúmin til
dæmis. Það er alltaf eitthvað sem
fellur til ef maður lítur í kringum sig.“
arib@frettabladid.is
Eldri borgarar vanir áföllum
Stór hópur eldri borgara er í sjálfskipaðri einangrun vegna COVID-19 faraldursins. Formaður Landssam-
bands eldri borgara segir að fyrirspurnum um leiðbeiningar vegna notkunar snjalltækja rigni inn.
Hér á landi eru
tæplega 45 þúsund
manns yfir 67 ára aldri. Þetta
er gríðarlega stór hópur.
Þórunn Sveinbjörns-
dóttir, formaður
Landssambands
eldri borgara
Ef einhvern tímann
var ástæða til að
hafa samband við eldri vini
og ættingja þá er það núna.
Ágúst Ólafur Ágústs-
son, þingmaður
Samfylkingar-
innar
Guðjón Helgason, upplýsingafull-
trúi Isavia. XXXXXXXXXX
SA MGÖNGUR Af 33 áætluðum
komum farþegaþota til Keflavíkur-
flugvöll í gær var sextán aflýst sam-
kvæmt upplýsingasíðu vallarins.
Umsvifin í Leifsstöð eru þannig að
dragast hratt saman og líkur á að
þau verði enn minni f ljótlega. Tví-
sýnt er því um störf margra þar á
meðan ástandið vegna COVID-19
varir.
„Það eina sem ég get sagt núna er
að við erum að fara yfir stöðu mála.
Það er gríðarleg óvissa og við erum
að fylgjast með þeim ákvörðunum
sem okkar stærstu viðskiptavinir,
það er að segja flugfélögin er að taka
og eru að fara að taka,“ segir Guðjón
Helgason, upplýsingafulltrúi Isavia,
aðspurður hvernig þessi staða
endurspeglist í starfsemi og starfs-
mannahaldi fyrirtækisins. - gar
Mikil óvissa hjá
flugvallarfólki
Sextán af 33 áætluðum
komum á Keflavíkurflug-
velli í gær var aflýst sam-
kvæmt vefsíðu vallarins.
COVID-19 Bjarni Benediktsson fjár-
málaráðherra og Ásmundur Einar
Daðason félagsmálaráðherra hafa
sett fram frumvörp til að mæta
ef nahagsleg um skak kaföllum
fyrirtækja og einstaklinga vegna
COVID-19 faraldursins.
Frumvarp fjármálaráðherra lýtur
að ýmsum breytingum á lögum um
tekjuskatt, staðgreiðslu opinberra
gjalda, tryggingagjald, fjársýslu-
skatt, virðisaukaskatt og f leiri.
Er því ætlað að gefa fresti og auka
sveigjanleika lögaðila og stofnana
vegna ástandsins sem upp er komið.
Einn er sá þáttur frumvarps-
ins sem ætla má að tengist ekki
faraldrinum en það er breyting
sem lýtur að tvöfaldri refsimeð-
ferð vegna skattalagabrota. Er þar
lagt til að ekki verði beitt álagi á
endurákvarðaða skattstofna eða
skatta ef máli því hefur verið vísað
til refsimeðferðar. Félagsmálaráð-
herra leggur fram frumvarp um
tímabundnar greiðslur til þeirra
sem dvelja í sóttkví, án þess að
sýna merki þess að vera sýktir af
veirunni. En á þriðja þúsund manns
dvelja nú í sóttkví og sú tala mun
vafalaust hækka.
Taka greiðslurnar mið af heildar-
launum viðkomandi launamanns,
en geta þó ekki verið hærri en
nemur 633 þúsund króna mánað-
arlaunum, eða 21.100 krónur fyrir
hvern dag í sóttkví. Á þetta einnig
við um einyrkja.
Þá leggur félagsmálaráðherra
einnig fram frumvarp um minnkað
starfshlutfall eins og boðað var. Að
fólk og fyrirtæki eigi möguleika á
því að minnka hlutfallið í stað þess
að starfsmanni sé sagt upp og greiði
Ábyrgðarsjóður launa mismuninn.
Skilyrðin eru að hlutfallið sé
minnkað um að minnsta kosti 20
prósent og að starfsmaður verði
áfram í að minnsta kosti hálfu
starfi.
Heildarsumma launa og bóta
hvers einstaklings má ekki fara yfir
650 þúsund krónur á mánuði. – khg
Margvíslegar tilslakanir í frumvörpum sem lögð hafa verið fram
JAFNRÉTTISMÁL „Ég er sammála því
sem fram kemur í svari forsætis-
ráðherra að 25 brot frá gildistöku
laganna árið 2008 eru 25 brotum of
mikið. Það er jákvætt að nú sé í gangi
vinna í tengslum við endurskoðun
laganna sem vonir eru bundnar við
að muni leiða til fækkunar brota
gegn lögunum í framtíðinni,“ segir
Hanna Katrín Friðriksson, þing-
maður Viðreisnar, um umfang brota
hins opinbera á jafnréttislögum.
Svar forsætisráðherra við skrif-
legri fyrirspurn Hönnu Katrínar var
lagt fram á Alþingi í gær. Þar kemur
fram að opinberir aðilar hafi 20
sinnum brotið gegn banni við mis-
munun við ráðningu í störf á grund-
velli kyns.
Í þrettán tilfellum var kærandi
kona en karl í sjö tilfellum. Þá eru
brot gegn banni við mismunun í
launum eða öðrum kjörum á grund-
velli kyns fimm talsins.
Hanna Katrín segir það vekja
athygli að brotin hafi ekki aðallega
átt sér stað á fyrstu árunum eftir
gildistöku laganna. Þannig hefur
hið opinbera verið dæmt fyrir brot
á banni við mismunun á ráðningu
í störf á hverju ári frá 2009 til 2019.
Forsætisráðherra svarar ekki þeim
lið fyrirspurnarinnar sem snýr að
fjárhæð bóta sem ríkissjóður hafi
þurft að greiða vegna umræddra
brota. Rétt sé að beina því til ein-
staka ráðuneyta.
„Það er sérkennilegt að forsætis-
ráðherra, sem jafnframt er ráðherra
jafnréttismála, svari því ekki ein-
faldlega hversu háar fjárhæðir ríkis-
sjóður hefur greitt í bætur vegna
þessara brota, heldur komi með
stjórnsýslufyrirslátt,“ segir Hanna
Katrín.
„Mig minnti reyndar að einhver
þessara brota tengdust forsætisráðu-
neytinu, en það hlýtur að vera mis-
minni hjá mér miðað við þetta svar,“
bætir hún við.
Þess vegna hefur Hanna Katrín
sent aðra fyrirspurn til forsætisráð-
herra til að fá úr því skorið hvaða
stofnanir og ráðuneyti hafi gerst
brotleg við lögin. – sar
Ríkið brotið jafnréttislög 25 sinnum
Það er sérkennilegt
að forsætisráð-
herra, sem jafnframt er
ráðherra jafnréttismála,
svari því ekki einfaldlega
hversu háar fjárhæðir
ríkissjóður hefur greitt í
bætur vegna þessara brota.
Hanna Katrín
Friðriksson, þing-
maður Viðreisnar
1 8 . M A R S 2 0 2 0 M I Ð V I K U D A G U R4 F R É T T I R ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð