Bændablaðið - 12.04.2018, Side 56

Bændablaðið - 12.04.2018, Side 56
56 Bændablaðið | Fimmtudagur 12. apríl 2018 Nú er komið að síðustu greininni af þremur um jarðarberjaræktun. Þessi grein fjallar um uppskeru jarðarberja. Umhirða Eins og sagt var í annarri grein þarf að hliðra jarðarberjaklösunum til að auðvelda aðgengi að berjunum þannig að léttara sé að tína berin. Þau þurfa ljós til að þroskast og taka lit auk þess sem þarf að uppfylla næringarþörf plöntunnar. Ef klasarnir eru ekki dregnir fram geta berin lagst í moldina. Ef það gerist þegar þau eru að vaxa og þyngjast getur myndast grámygla sem smitast auðveldlega milli plöntuhluta og berja. Grámyglan dregur úr og skemmir uppskeruna. Það er mikilvægt að aðgengi plantnanna að vatni og næringu sé ekki af skornum skammti þannig að berin haldi áfram að vaxa en einnig má heldur ekki vera of mikið af næringu því það eykur líkur á sjúkdómum. Uppskera Í uppskeru skipta magn og gæði jarðarberjanna höfuðmáli en hvorutveggja getur verið mismunandi á milli yrkja. Sú hlið berjanna sem snýr að birtunni er sú hlið sem byrjar að taka lit fyrst. Þegar berin eru farin að stækka þá eru þau fyrst hvít (mynd 1). Það eru margir þættir sem hafa áhrif á litun berjanna eins og t.d. hitastig og birta (sól). Utanaðkomandi áhrif geta valdið því að berin litast mishratt (mynd 2). Það þarf að fylgjast með þegar berin eru tínd að þau hafi náð að litast á öllum hliðum (mynd 3). Hins vegar má nefna að ef berin eiga að endast lengi eftir að þau eru tínd þá þykir gott að tína þau áður en allar hliðar verða rauðar eða þegar um þrír fjórðu hlutar bersins hefur náð rauðum lit (mynd 4). Ber sem eru tínd með þessum hætti innihalda ekki alveg jafn mikið af bragðefnum og eru ekki eins sæt og ber sem eru lituð allan hringinn (mynd 3). Jarðarber eru tínd með ákveðinni aðferð sem felst í því að berin eru brotin af stilknum en ekki kippt af. Taka þarf varlega utan um berið og passa að það merjist ekki, annars kemur fingrafar á berið (mynd 5), ef það gerist verður geymsluþol bersins minna og getur mygla komið í farið. Ef það á að geyma berin er nauðsynlegt að koma þeim sem fyrst í kæli. Æskilegt hitastig til geymslu í kæli á að vera 0-5°C. Eftir að búið er að tína berið roðnar það lítið og hættir að stækka. Þess vegna þarf að passa upp á að tína þau á nákvæmlega réttum tíma. Of rauð ber merjast auðveldlega og skemmast þ.a.l. við minnsta hnjask. Best er að tína oftar og þá minna í einu, jafnvel daglega á sólríkum dögum. Einnig er gott að smakka berin til að vera viss um að þau hafi rétta bragðið, þannig lærist það smátt og smátt að sjá hvaða ber eru góð og hver eru súr. Berin verða súr ef brot kemur á klasastilkinn (mynd 6). Brot í stilk heftir aðgengi næringarefna að berjunum. Afleiðingar þess skila sér í því að berin stækka minna en þau ættu að gera, verða súr, eru með hörðum kjarna, litast illa og fræ setjast utar á berið. Uppskerutímabilið fer eftir yrkjum og umhverfi en tekur yfirleitt um sex vikur. Stærðarflokkur er mismunandi milli yrkja en venjulega eru berin stór í upphafi uppskerutímans en fara svo minnkandi eftir því sem líður á. Það er æskilegt að velja yrki sem framleiðir lítið af útlitsgölluðum berjum (mynd 7) sérstaklega ef um mikla ræktun er að ræða og berin seld í verslunum (mynd 8). Upplýsingar um yrki er hægt að fá frá söluaðilum yrkjanna. Christina Stadler, Börkur Halldór Bl Hrafnkelsson, Elías Óskarsson Mynd 6: Súrt ber, klasabrot. LANDBÚNAÐARHÁSKÓLI ÍSLANDS Jarðarberjaræktun í gróðurhúsi – 3. hluti: Uppskera Mynd 1: Hvítt jarðarber að byrja að litast (dagur 1). Mynd 2: Berin halda áfram að litast (dagur 2, dagur 3, dagur 4). Mynd 3: Fullþroskað ber. Mynd 4: ¾ hluti bersins er litað. Mynd 7: Útlitsgallað ber. Mynd 8: Jarðarber tilbúin til sölu. Þorlákshöfn – Sími 483 1955 – www.sbskilti.is Framleiðum allar gerðir af skiltum fyrir landeigendur og ferðaþjónustuaðila ER ALLT KLÁRT FYRIR SUMARIÐ?

x

Bændablaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Bændablaðið
https://timarit.is/publication/906

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.