Dagblaðið Vísir - DV - 17.01.2020, Blaðsíða 8

8 UMRÆÐA
Sandkorn
17. janúar 2020
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu
formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Öll viðtöl blaðsins eru
hljóðrituð. Notkun á efni blaðsins er óheimil án samþykkis.
Aðalnúmer: 512 7000
Auglýsingar: 512 7050
Ritstjórn: 512 7010
Útgáfufélag: Frjáls fjölmiðlun ehf. Stjórnarformaður: Sigurður G. Guðjónsson
Framkvæmdastjóri: Karl Garðarsson Ritstjóri: Lilja Katrín Gunnarsdóttir
Prentun: Torg prentfélag Dreifing: Póstdreifing
Suðurlandsbraut 14
2. hæð
FRÉTTASKOT
512 7070
ABENDING@DV.IS
Spurning vikunnar Hvað verður heitasta trendið á árinu?
„Fyrst og fremst verður það sjálfbær hönnun og
umhverfið sem er í algjörum forgangi – endur-
vinnsla af bestu gerð. Því verða jarðtóna litir í
húsgögnum og fatatísku áberandi á árinu, ásamt
mjúkum línum og skúlptúruðum formum. Eins tel
ég að hör muni birtast okkur í auknum mæli og þá
í alls kyns útgáfum. Eins plíseraraðir lampar, en Le
Klint, Norr 11 og New Works eru á meðal þeirra sem
hafa kynnt slíka til leiks sem nýjung á árinu.“
Elva Hrund Ágústdóttir stílisti
„Eftir að við höfum verið að færa okkur meira í átt
að umhverfisvænni neyslu hvað varðar tísku og
snyrtivörur á undanförnum árum mun það „trend“,
ef svo má kalla, sækja gífurlega í sig veðrið. Neyt-
endur eru mun meðvitaðri um framleiðslu og skað-
leg áhrif ýmissa efna fyrir náttúruna sem og okkur
sjálf ásamt því að vilja minnka úrgang. Hæg tíska
eða „slow fashion“ er það sem mun standa eftir
þegar upp er staðið. Flíkur úr endurunnum vefnaði
eða öðrum efnivið eru að sækja í sig veðrið. Ég held
að nýsköpun í tísku sé það sem mesta eftirspurnin
verður. Við munum sjá t.d. jakka úr ananasberki,
töskur úr sveppaleðri eða því um líkt.“
Erna Hreinsdóttir, listrænn stjórnandi
„Það verður minnkun í verslun á fjöldaframleiddum
fatnaði og mun meiri fókus á fótspor vörunnar.
Ég held að kúnninn sé orðinn svo meðvitaður um
uppruna, bakgrunn, sögu og framleiðsluferli sem
og endingartíma fatnaðar að það fer að hafa meira
vægi en áður.“
Katla Hreiðarsdóttir fatahönnuður
„Ég tel að heitasta trendið verði jákvæðni og kær-
leikur. Konur í kringum mig tala mikið um hversu
harðar við getum verið við okkur sjálfar og það sé
kominn tími til að breyta því. Við höldum áfram að
hlúa að heimilinu því þar vill okkur líða vel, sem er
ástæða þess að innanhússhönnun hefur verið mjög
vinsæl undanfarin ár. Heimilin verða litríkari og
mýkri, sem er dásamlegt fyrir okkur Íslendinga sem
búum við mikið myrkur og kalda birtu.“
Linda Jóhannsdóttir listakona
Frá einu foreldri til annars
F
oreldrahlutverkið er líkleg-
ast erfiðasta hlutverkið sem
mannfólkið glímir við. Það
tekur á að koma börnum til
manns, það dylst engum. Fyrstu
árin þarf að kenna barninu mun-
inn á réttu og röngu. Það þarf að
kenna því að borða, klæða sig,
sýna kurteisi og reyna að vekja
þá samkennd sem býr innra með
því. Svo tekur við tímabil þar sem
fræðslan verður flóknari og um-
hyggja foreldra felst einna helst í
því að taka óvinsælar ákvarðanir
sem eru barninu fyrir bestu – þótt
barnið sjálft sjái það ekki alltaf
þannig. Unglingsaldurinn rýkur á
dyr með öllum sínum ofsa og þá
vandast málin. Sjálfstæður ung-
lingur lætur illa að stjórn og þá
er mikilvægast fyrir foreldra að
vera til staðar ef eitthvað bjátar
á. Loks taka fullorðinsárin við og
þá verða foreldrar að sleppa tak-
inu, leyfa „litla barninu“ sínu að
fljúga og taka sínar eigin ákvarð-
anir, gera sín eigin mistök.
Eitt eiga öll þessi æviskeið
sameiginlegt. Áhyggjur foreldra
af börnunum sínum hverfa aldrei.
Við foreldrarnir höfum gengið í
gegnum um það bil allt sem þessi
blessuðu börn glíma við og því
reynist þrautinni þyngri að sker-
ast ekki í leikinn og hafa vit fyrir
þeim öllum stundum.
„Eina sem börn þurfa er ást og
umhyggja,“ sagði góð ljósmóð-
ir við mig þegar ég var nýbúin að
eignast mitt fyrsta barn. Ég var
ósofin og taugaveikluð yfir öllu
og engu. Hafði eytt þremur dög-
um í að spá hvort hvítvoðungur-
inn ætti að vera í sokkum eða
ekki. Yrði barninu of heitt í sokk-
um? Hvað ef það væri berfætt
heima í fanginu mínu, gæti því
orðið of kalt þannig að það myndi
veikjast? Hvar fengi ég eiginlega
sokka fyrir svo smáar fætur? Stóra
sokkamálið tók yfir veröld mína
og þegar ljósmóðirin sótti mig
loks heim brast ég í grát yfir van-
mætti mínum því ég vissi ekkert
um ungbarnasokka. Þessi setn-
ing hennar bjargaði mér frá full-
komnu þroti. Auðvitað væri þetta
ekkert flókið. Ást og umhyggja
– það er allt sem þarf, í sokkum
eða án. Þegar ég lít til baka finnst
mér það náttúrulega stjarnfræði-
lega fáránlegt að eitthvað svo
veigalítið sem tvær sokkapjötlur
hafi ollið mér þessu hugarangri,
en þessir frægu sokkar voru bara
fyrstu af ótal álitamálum sem
hafa haldið fyrir mér vöku í gegn-
um tíðina.
En hvað ef ást og umhyggja er
ekki nóg? Það er spurning sem ég
spyr mig oft að. Sú spurning leit-
aði enn og aftur á mig þegar frétt-
ir af hræðilegu morði á Spáni
bárust til Íslands. Málið er enn
í rannsókn en sá grunaði virðist
hafa ráðist á sambýlismann móð-
ur sinnar með þeim afleiðing-
um að hann lést. Að sögn móð-
urinnar var það örvæntingarfull
leit sonarins að peningum fyrir
„eitrinu“, fíkniefnum, sem heltók
hann.
Hinn grunaði heimsótti rit-
stjórnarskrifstofu DV fyr-
ir nokkrum mánuðum og vildi
eiga við mig einkasamtal. Margt
sem fór okkar á milli er trúnað-
armál, eins og hinn grunaði fór
fram á. Það mun ég virða. Honum
var mikið niðri fyrir og hann var
hræddur um líf sitt. Ætlaði að flýja
land og reyna að skapa sér betra
líf einhvers staðar annars staðar.
Hann var, líkt og fólk sem fíkni-
efnin gleypa, með samsæriskenn-
ingar á færibandi, svo margar að
erfitt var að skilja á milli raun-
veruleika og vímu. Hann sló mig
sem góður maður, sem ekki að-
eins hafði orðið fíkninni að bráð
heldur einnig þurft að þola meiri
harm á sinni ævi en flestir. Hann
var einlægur og kurteis. Hann
skynjaði muninn á réttu og röngu
og talaði svo ofur fallega um móð-
ur sína. Hann óttaðist einnig um
líf hennar og var búinn að einsetja
sér að gera allt sem í hans valdi
stæði til að vernda hana, mikil-
vægustu persónuna í lífi hans.
Eftir langt samtal, tilfinninga-
þrungið og oft og tíðum óþægi-
legt, kvöddumst við með virktum.
Hann ætlaði að hafa samband
aftur en svo hvarf hann út í tómið
og ég sá hann aldrei meir. Nú sé
ég hann eingöngu á síðum fjöl-
miðlanna, grunaðan um þennan
hræðilega glæp. Þó að fíknin eigi
sínar skuggahliðar þá getur ekk-
ert afsakað slíkan glæp. Akkúrat
ekki neitt.
Það er líklegast enginn sem
skilur harm móður hins grunaða.
Það er ómögulegt fyrir foreldri að
setja sig í hennar spor. Ef ég missti
næstum lífsþróttinn út af einu
sokkapari þá get ég ekki gert mér
í hugarlund hvernig er hægt að
vinna úr slíku áfalli, líkt og þessi
tiltekna móðir er búin að upplifa,
og halda áfram með lífið.
Ég sendi henni mína sterku-
stu strauma, frá einu foreldri til
annars. n
Blessað bókhaldið
Mikið er rætt um vanda
Landspítalans. Ráðherrar í
ríkisstjórn og þeirra flokks-
bræður og -systur segja spítal-
ann hafa fengið nóg af pening-
um. Vandinn sé rekstrarlegur.
Stjórnarandstaðan segir ráð-
herra vísvitandi hagræða töl-
um í bókhaldinu til að láta líta
út eins og spítalinn hafi fengið
meira fé en raun er. Á meðan
ráðherrar og þingmenn þrasa
um tölur og aukastafi, núll og
kommur, versnar ástandið
með hverjum deginum. Mis-
tök hafa kostað fólk lífið og
nokkuð víst að syrgjendum er
sama hvort rifist er um einn
milljarð eða fjóra. Bókhaldið
nefnilega bjargar ekki lífum
heldur starfsfólk spítalans.
Væri ekki réttara að hlusta á
hjálparkall þeirra í staðinn
fyrir að grúfa höfðinu ofan í
Excel-skjal?
Þögnin
Kristín Martha Hákonardóttir,
verkfræðingur og ofanflóða-
sérfræðingur, vakti athygli á
því að stjórnvöld hefðu huns-
að áskorun síðan í fyrra þar
sem fagfólk, þar á meðal Krist-
ín sjálf, skoraði á stjórnvöld að
ljúka sem fyrst uppbyggingu
ofanflóðavarna, en sam-
kvæmt Kristínu er aðeins búið
að verja um helming þeirra
svæða þar sem snjóflóðahætta
er yfir ásættanlegum mörkum.
Í ljósi hamfara vikunnar er
þessi þögn stjórnvalda baga-
leg og virðist lítið hlustað á
fagfólk í ýmsum geirum – ekki
bara í heilbrigðiskerfinu.
Leiðari
Lilja Katrín Gunnarsdóttir
lilja@dv.is
Nýtt tekur við af gömlu Miðbærinn iðar
af lífi og framkvæmdum, þá sérstaklega við Hafnar-
torg þar sem nú rís hvert glæsihýsið á fætur öðru.