Morgunblaðið - 10.01.2020, Qupperneq 13

FRÉTTIR 13Erlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 10. JANÚAR 2020
BRUNCH
Allar helgar kl. 11:00-16:00
Amerískar
pönnukökur
Beikon, egg og
ristað brauð
Franskt eggjabrauð
Hafragrautur
Skyr
Omeletta
Big Brunch
Eggs Benedict
Gerðu þér
dagamun og
komdu á
Sólon
Borðapantanir í síma 562 3232
Stefán Gunnar Sveinsson
sgs@mbl.is
Kanadísk stjórnvöld kröfðust þess í
gær að Íranar myndu leyfa kanad-
ískum sérfræðingum að taka þátt í
rannsókn flugslyssins í Teheran að-
faranótt miðvikudags en 63 Kan-
adamenn voru um borð í vélinni sem
var af gerðinni Boeing 737-800 frá
úkraínska flugfélaginu Ukraine Int-
ernational Airlines, UIA.
Bandarískir fjölmiðlar sögðu í
gær að sterkur grunur léki á að Ír-
anar hefðu skotið vélina niður af
slysni en slysið varð örfáum klukku-
stundum eftir að Íranar skutu
fjölda eldflauga að bandarískum
herstöðvum í Írak í hefndarskyni
fyrir drápið á íranska hershöfðingj-
anum Qassem Soleimani. Sá grunur
virtist staðfestur um kvöldið þegar
New York Times birti myndband á
heimasíðu sinni, sem á að sýna and-
artakið þegar vélinni var grandað.
Úkraínustjórn hefur þegar sent
45 sérfræðinga til Írans til þess að
taka þátt í rannsókninni, en írönsk
flugmálayfirvöld höfnuðu því í gær
að leyfa bandarískum sérfræðing-
um að taka þátt í rannsókninni. Þá
munu Íranar ekki afhenda flugrita
vélarinnar til Bandaríkjanna, hvorki
stjórnvalda, né bandaríska Boeing-
fyrirtækisins, þrátt fyrir að alþjóða-
samningar um rannsóknir flugslysa
kveði á um rétt þeirra til þess að
taka þátt í rannsókninni.
Reiðarslag fyrir samfélagið
Auk Kanadamannanna 63 voru 82
Íranar, tíu Svíar, fjórir Afganar,
þrír Þjóðverjar og þrír Bretar um
borð. Þá fórust ellefu Úkraínu-
menn, þar af níu áhafnarmeðlimir.
Justin Trudeau, forsætisráðherra
Kanada, sagði í gær að hann hygðist
tryggja „ítarlega rannsókn“ á or-
sökum slyssins og að spurningum
Kanadamanna um harmleikinn yrði
svarað.
Flestir af Kanadamönnunum
voru af írönskum uppruna og voru
um þrjátíu þeirra frá borginni Ed-
monton. Sögðu fulltrúar íranska
samfélagsins í borginni að slysið
væri reiðarslag og að allir meðlimir
þess þekktu einhvern sem tengdist
slysinu með einum eða öðrum hætti.
Trudeau sagði á blaðamannafundi
sínum að of snemmt væri að geta
sér til um ástæður slyssins en hann
vildi ekki útiloka að slysið hefði bor-
ið til af mannavöldum. Síðar um
daginn staðfesti Trudeau að kanad-
ísk stjórnvöld grunaði að vélin hefði
verið skotin niður.
Volodymyr Zelenskí, forseti
Úkraínu, varaði sömuleiðis við get-
gátum um orsakir slyssins en mynd-
bönd sem tekin voru af vélinni áður
en hún hrapaði sýna að eldur var
kominn upp í henni. Flugmálayfir-
völd í Úkraínu sögðu að sérfræð-
ingar sínir í Íran væru að rannsaka
nokkra möguleika, þar á meðal
hvort vélinni hefði verið grandað af
loftvarnaflaugum.
Írönsk stjórnvöld höfnuðu hins
vegar þeim útskýringum í gær og
sögðu slíkar skýringar ekki standast
neina skoðun þar sem margar aðrar
farþegavélar hefðu verið á ferðinni á
þessum slóðum þegar slysið varð.
Þá sögðu írönsk stjórnvöld að
gögn bentu til þess að vélin hefði
reynt að snúa aftur til lendingar eft-
ir að vandamál hefði komið upp.
Fulltrúar UIA-flugfélagsins segja
að vélin hafi verið nýkomin úr skoð-
un og að áhöfnin hafi verið ein sú
besta sem völ var á. Því væru lík-
urnar á mannlegum mistökum við
stjórn vélarinnar mjög litlar. Hins
vegar hefðu samskipti vélarinnar við
flugturn hætt skyndilega sem benti
til þess að eitthvað mjög óvenjulegt
hefði átt sér stað.
Vilja ítarlega rannsókn
 Þjóðarsorg í Kanada eftir flugslysið í Teheran  Flest bendir til þess að Íranar
hafi skotið vélina niður  Íranar segja vélina hafa snúið við áður en hún hrapaði
AFP
Flugslys Aðkoman var hræðileg á slysstað og lágu hlutar úr vélinni eins og
hráviði. Kallað hefur verið eftir ítarlegri rannsókn á orsökum slyssins.
Hertogahjónin af Sussex, Harry prins og Meghan, til-
kynntu í gær að þau hygðust draga sig úr „framvarð-
arsveit“ bresku konungsfjölskyldunnar og flytjast til
Kanada. Ákvörðunin mun hafa komið öllum að óvörum,
þar á meðal drottningunni, og lásu einlægir aðdáendur
fjölskyldunnar allt sem birtist um málið.
AFP
Breska konungsfjölskyldan í brennidepli
Ákvörðun Harry og Meghan kom á óvart
Hæstiréttur Spánar hafnaði því í
gær að staðfesta kosningu kata-
lónska aðskilnaðarsinnans Oriol
Junqueras til Evrópuþingsins vegna
þess dóms sem hann hlaut í fyrra
fyrir að hafa sem ráðherra Katalón-
íuhéraðs átt aðild að ákvörðun um
að halda þjóðaratkvæðagreiðslu um
sjálfstæði héraðsins frá Spáni árið
2017, í andstöðu við úrskurð stjórn-
lagadómstóls Spánar.
Junqueras, sem dæmdur var til 13
ára fangelsisvistar og sviptur rétti
til þess að gegna opinberu embætti í
13 ár í október 2019, hefur með nið-
urstöðu spænska dómstólsins verið
neitað um að undirrita kjörbréf sitt
og taka sæti á Evrópuþingi.
Er þetta í beinni andstöðu við nið-
urstöðu Evrópudómstólsins sem
komst að því í desember að Junque-
ras skyldi látinn laus úr haldi
spænskra yfirvalda.
Sleppa ekki
Junqueras
Í haldi Oriol Junqueras.
AFP
Noregur mun á þessu ári taka við
200 flóttamönnum sem Sameinuðu
þjóðirnar (SÞ) hafa flutt frá Líbíu til
Rúmeníu. Einnig stendur til að taka
við 600 flóttamönnum úr flótta-
mannabúðum í Rúanda. Þetta hefur
Aftenposten eftir Jøran Kallmyr,
dóms- og innflytjendamálaráðherra
Noregs, sem segir flóttamennina
koma til landsins í fjórum áföngum.
Vill ekki skapa hvata
Fyrir árið 2020 hafa norsk stjórn-
völd samþykkt að taka við þrjú þús-
und kvótaflóttamönnum, en norska
ríkið hefur ítrekað hafnað beiðni
Evrópusambandsins um að taka við
farandfólki sem komið hefur til Evr-
ópu yfir Miðjarðarhaf með bátum.
Telur ráðherrann slíkt hvetja til
ólöglegra og hættulegra fólksflutn-
inga. „Við teljum það óforsvaranlegt
að lokka fólk yfir Miðjarðarhaf. Þau
eru að mestu leyti ekki flóttamenn,
heldur farandfólk af efnahagslegum
ástæðum,“ segir ráðherrann. „Ef við
eigum að ná stjórn á stöðunni á Mið-
jarðarhafi verðum við að aðstoða.
Með samstarfi við SÞ getum við
hjálpað fleirum og þeim sem glíma
við erfiðustu aðstæðurnar.“
Kallmyr segir talsverðan fjölda
þeirra sem hafa farið með bátum yfir
hafið til Evrópu ólíklegan til þess að
fá dvalarleyfi í Noregi. „Það er verið
að tala um unga afríska karlmenn
sem vilja fæða fjölskyldur sínar. Ef
þeir eru ekki á flótta frá heimalandi
sínu munu þeir ekki fá dvalarleyfi og
verða sendir til baka.“
Hins vegar hafa flóttamennirnir
sem hafast við í flóttamannabúðum
SÞ þegar verið metnir og skilgreind-
ir sem einstaklingar í leit að alþjóð-
legri vernd. „Þetta gerir það að verk-
um að hægt er að framkvæma
hælismat áður en þeir koma til Nor-
egs,“ útskýrir Kallmyr.
Taka við 800 flóttamönnum
 Neita að taka við þeim sem siglt hafa yfir Miðjarðarhaf