Hvöt - 01.02.1939, Blaðsíða 22
20
HVöT
Það var einu sinni maður,
sem stóð fyrir framan veitinga-
krá og var að virða fyrir sér
dyrnar á kránni. Manni einum,
sem gekk fram hjá, þótli þetta
undarlegt og spurði hann, að
hverju hann væri að gá.
»Þetta eru undarlegar dyr«,
sagði maðurinn »þær eru aðeins
einn meter á breidd og tveir
metrar á hað, en, þrátt fyrir
það hefur landareign mín, hús
mitt, allar eigur mínar farið inn
um þessar dyr«. —
Þetta litla dæmi er ljóst, það
er engin, hula, sem leynir þeirri
sorgarsögu, sem hér er að baki.
Þetta er maður, sem áfengið
hefur gert öreiga. Þeir menn
eru margir, sem áfengið hef-
ur rænt síðasta eyri, og skilið
þá 'eftir á klakanum eignalausa,
suma hverja í brjáluðu á-
standi og í hverju tilfelli gert
þá, að lakari mönnum, en þeir
annars áttu að sér að vera.
Saga allra þjóða sannar hin
beinu hlutföll, sem liggja milli
fátæktarinnar annarsvegar og
áfengisins hinsvegar — sannar
það, að maðurinn, sem áfengis-
ins, neytir, selur um leið burtu
fjármuni sína, hugsar minna um
daglega vinnu, sem er lífgjafi
brauðsins, en meira um að fá
á flöskuna,
Það er í frásögur fært, að af
þeim, sem í Danmörku, á árun-
um 1871—80 þurftu að leita til
hins opinbera vegna fátæktar,
gátu tveir af hverjum, fimm
karlmönnum og fimmta hver
kona rakið fátækt sína til
drykkjuskaparins. Það sama var
líka útkoman í London 1860--61.
Þá var þar langvarandi atvinnu-
leysi. En af þeim 7947 handiðn-
aðar og daglaunamönnum, sem
voru í bindindi þar í borginni,
þurfti ekki einn einasti að leita
aðstoðar hins opinbera.
Vér Islendingar, sem tölum
um frelsi og sjálfstæði verðum
að gera okkur það ljóst, að bar-
áttan fyi ir frelsinu er ekki ein-
ungis háð út á við —- heldur
líka, og það ekki hvað sízt gegn ,
þeim öflum innanlands, sem
vinna þjóðinni tjón. Vér vitum,
að áfengið er eitt þeirra afla;
og það, sem stærstu skörðin hef-
ur höggvið og mun, höggva í
fylkingar þjóðárinnar. Skörð,
sem aldrei verða fyllt. — Gegn
áfenginu verður að hervæðast,
og hika eigi.
»Tak blys þín æska og sjáðu
sjálf öll meinin,
þá sigrar þú og finnur óska-
steininn«.
Ég hefi hér að framan farið
nokkrum orðum um þessar tvær
andstæður: áfengi og frelsi.
Ég beini að lokum athygli
allra þeirra, sem orð mín kunna
að lesa á, það, að eigi frelsi og
fullveldi að ríkja á þessu landi,