Hvöt - 16.03.1948, Blaðsíða 5

II V Ö T
3
i
Þau höfðu öll séð menn dauða-
drukkna og ekki verið hrifin af
þeirri sjón. Og þau höfðu heyrt sagt
frá'því, að ungir menn hefðu farið
að heiman með nesti og nýja skó, al-
veg eins og þau gerðu, — og eins og
ungt skólafólk alltaf gerir, — en
komu heim aftur sem drykkjumenn
og meiri og minni ógæfumenn, af
því að þeir neituðu ekki fyrsta
staupinu.
Og ýmsir fleiri ennþá raunalegri
sögur höfðu þau heyrt.
Samt voru þau svo forvitin, —
gátu hókstaflega ekki stillt sig né við
sig ráðið, — að þau urðu að reyna
sjálf, hvernig þetta var.
Kannske það væri lika gaman að
stökkva út í eldinn og vita, hvort
það væri nú satt, að maður kæmist
ekki hjá því að brenna sig? Og
kannske dytti einhverjum í hug að
segja, að ekki þyrfti hún Gunna að
brenna sig', þótt hann Jón hefði
reyndar ekki komizt hjá því?
Flestir myndu þó hrosa að svona
barnaskap og segja, að þessu fólki
veiti ekki af því að ná sér í hind-
indið á óvitaskapinn sinn.
En þeir menn, sem stóðu að stofn-
un bindindisfélaganna, vildu binda
fleira og' fjö.tra en óvitaskapinn.
Þeir sögðu sem svo, að óvitaskapur
væri nú ekki annað en óvitaskapur,
og hann ætti að vera viðráðanlegur
fyrir vitið i mönnunum. En öðru
máli væri að gegna um óhraustleik-
ann, kvillana og kvefið.
Þá vandast málið, þegar reyna
skal að halda slíku burtu eða leggja
það í fjötra.
En þejr, sem stofnuðu bindindis-
félögin, töldu sjálfsagt að reyna.
Þeir sögðu, að heilsuhreysti og
heilhrigði byggist á tvennu: Annað
væri að forðast allt það, sem veikl-
aði líkamanh. Áríðandi vairi að
gæta þess að vaka ekki of mikið, —
ekki vera í vondu lofti, ekki klæða
sig illa, ekki reyna of mikið á sig,
ekki drekka of mikið kaffi, ekki
reykja og ekki drekka áfengi. Hitt
væri að kappkosta allt það, sem
héldi heilbrigðinni við og stældi
likamann, stunda leikfimi, sund,
göngur, kappleiki ýmis konar, vera
mikið úti, reyna hæfilega á sig. Á
þennan hátt, sögðu þeir, má halda
vanheilsunni burtu.
Og margir trúðu þeim. Enn þann
dag í dag eru margir, sem trúa
þessu, og sumir segjast meira að
segja hafa reynslu fyrir þvi, að þetta
sé satt.
Og á kreppuárunum var oft rætt
og bollalagt um fjármálin. Þá var
erfiðara að ná í peninga en nú og
hver skildingur verðmætari. Spar-
semi og fjárhyggni var þá talin meiri
dyggð en nú er. Þess vegna var þvi
lieldur en ekki gaumur gefinn, þeg-
ar bindindismennirnir i skólunum,
bentu á, að eyðslusemi og ólióf fylgdi
ævinlega i kjölfar drykkjuskapar og
hvers kyns óreglu.
Þetta liöfðu bindindismennirnir i
skólunum að segja. Og þið megið
trúa þvi, að það vakti athygli. Það lá
nærri, að styrjöld yrði út af öllu
saman. Sumir sögðu, að mest af
þessu væri ósannindi og hitt ýkjur,
og þeir, sem eitthvað vissu um
„voðalega illa liðinn félagsskap“,
sem áét Góðtemplararegla, og