Fréttablaðið - 21.10.2020, Síða 33

GASTROPUB
2.690 kr.
SÚPER
TAKE AWAY
HÁDEGISTILBOÐ
ÞESSIR RÉTTIR
AÐEINS
SÆTA SVÍNS BORGARINN hinn eini sanni, 175 g
úr sérvaldri rumpsteik og „short ribs",bjór-brioche brauð,
rauðlaukssulta, Búri, truƒu-mayo, vöƒufranskar
BBQ VEGAN BORGARI, bu‡ úr linsubaunum og sólblóma-
fræjum, tómatur, BBQ strandsveppir, „mozzarella“ og spicy„mæjó“
ANDARSALAT, confit eldað andalæri, grasker, chili,
spírur, kóríander, furuhnetur
LAMBASAMLOKA, hægelduð lambaöxl, romaine salat,
vöƒufranskar, bernaise
VEGAN BBQ JACKFRUIT BURRITO, avókadó,
kryddhrísgrjón, pico de gallo, ferskt salat
GRILLAÐUR LAX, perlubygg, svart hvítlauks-sesam froða,
paprikusósa
LANGA, kartöflumús, kapersblóm, hollandaise-sósa
FLEIRI FRÁBÆRIR RÉTTIR
SÚPA DAGSINS með nýbökuðu brauði 690 kr.
LAMBASKANKI, hægeldaður í 12 klst. chorizo
og beikon ragú, smjörbaunir, grænar ertur 2.000 kr.
NAUTALUND 200g, sveppir í plómusósu,
smælki, gulrætur, nautadjús 2.500 kr.
1.500 kr.
EKKI KLIKKA Á ÞESSU!
Dós af Coke, Coke Zero, Sprite eða Topp
fylgir með hverjum rétti!
11.30–15.00
Pantaðu í síma 555 2900 | Nánar á saetasvinid.is
SVÍNVIRKAR
samheitalyf í töflu- eða hylkjaformi
fyrir Evrópumarkað, þá er gert ráð
fyrir að sá markaður vaxi um 5 pró-
sent næstu tíu árin. Frumlyfin, sem
eru vernduð með einkaleyfum sem
renna út á árunum 2026 til 2030, eru
því mjög verðmæt,“ segir Jónína.
Hvernig sjáið þið fyrir ykkur að
tekjurnar þróist?
„Þrátt fyrir ungan aldur er Cori-
pharma mjög eignaríkt félag. Við
erum með fasteignir sem spanna
17.500 fermetra og eru metnar á
5 til 5,5 milljarða króna, bruna-
bótamatið er 7,8 milljarðar króna.
Þessum eignum fylgir talsverður
fastur kostnaður og við miðum að
því að ná verktökusamningum til
þess að éta upp kostnaðinn. Það
verður ekki fyrr en á árunum 2023
eða 2024, þegar við verðum komin
með nokkur af okkar eigin þróuðu
lyfjum á markaðinn, að við byrjum
að sjá jákvæða rekstraraf komu.
Við sjáum fram á að tekjurnar verði
í kringum 75 milljónir evra á árinu
2025 og EBITDA-markmiðið þá er
22 prósent. Á árinu 2030 sjáum við
fram á að vera komin með yfir 100
milljóna evra veltu.“
Gæðamál vega þyngst
Hvernig er samkeppnishæfni verk­
smiðjunnar?
„Ákvörðun Teva um að loka
verksmiðjunni snerist um að ein-
falda starfsemina, enda var fyrir-
tækið með 90 verksmiðjur eftir
yfirtökuna á Actavis. Þau ákváðu að
fækka verksmiðjum og loka minni
einingum. En þessi tiltekna verk-
smiðja hafði alltaf verið mikilvæg
og hún var oft notuð sem skotpallur
fyrir ný samheitalyf á markað. Þau
voru framleidd í verksmiðjunni til
að byrja með og þegar framleiðslan
komst í jafnvægi var hún færð til
stærri verksmiðja erlendis.
Í íslensku verksmiðjunni hefur
byggst upp gríðarleg þekking, sér-
staklega á f lóknum verkefnum,
og þróunarteymið sem kom til
okkar var lykilteymi innan Actavis
á sínum tíma. Þetta skiptir við-
skiptavini okkar miklu máli. Það
hefur ekkert upp á sig að vera með
ódýrasta birginn ef þú ert ekki
með hágæðalyf á markaði á réttum
tíma.“
Gæðamálin eru sem sagt lykil­
atriði?
„Já, ekki spurning. Gæðamál
eru aðgangsmiði að bransanum og
þurfa að vera upp á tíu. Ef þú hugsar
um 50 starfsmenn í framleiðslu
þá þarf 30 manns í gæðamálin.
Hver einasta lota sem fer í gegnum
framleiðsluna er rýnd og svo rýnd
aftur, af þeim sem hafa eftirlit með
gæðum framleiðslunnar. Og það
þarf að skoða allt í kringum fram-
leiðsluna áður en vara fer á markað.
Þessi verksmiðja hefur f logið í
gegnum allar gæðaúttektir, hvort
sem þær eru af hálfu viðskiptavina
eða heilbrigðisyfirvalda frá öllum
heimshlutum.“
Þurfið þið að stækka við ykkur í
fyllingu tímans?
„Lyfin sem við höfum valið til að
þróa og setja á markað fram til árs-
ins 2025 voru valin þannig að þau
passi við vélarnar og afkastagetuna
í Hafnarfirðinum. Auk þess erum
við ekki að þróa samheitalyfin
sem munu seljast í mesta magninu.
Verksmiðja okkar getur ekki keppt
í verðum við stóra framleiðendur á
láglaunasvæðum sem keyra stórar
lotur daginn út og daginn inn. Við
einblínum á flóknari lyf sem henta
okkar verksmiðju og sigla oft undir
radarnum hjá stærri framleið-
endum.“
Hefur COVID sett strik í reikning­
inn?
„Já, það er ekki hjá því komist.
Við erum nýtt nafn í bransanum og
þrátt fyrir háan starfsaldur og víð-
tækt tengslanet starfsmanna þurf-
um við að f ljúga út um allan heim
og mæta á þessar stóru ráðstefnur til
þess að koma okkur almennilega á
framfæri. Þetta hefur allt legið niðri.
Við vorum með brattari vaxtaráætl-
anir fyrir COVID en höfum aðlagað
þær breyttum aðstæðum.“
Nítján ár í lyfjageiranum
Ræðum aðeins um starfsferil þinn.
„Ég er í grunninn lyfjafræðingur,
en hef í raun starfað á viðskipta-
hliðinni eftir að ég útskrifaðist
rétt fyrir aldamót. Þá var að hefj-
ast mikil uppbygging í þessari
atvinnugrein. Ég starfaði fyrst hjá
félagi sem var tekið yfir af Delta
sem varð síðar að Actavis. Þar starf-
aði ég á markaðssviðinu fram til
ársins 2003 þegar ég fór til Medis,
dótturfélags Actavis, og leiddi þar
meðal annars viðskiptaþróun,“
segir Jónína.
Starfsemi Medis fólst í því að
selja hugvit Actavis til annarra
lyfjafyrirtækja, sem nýttu það til
þess að setja vörur á markað undir
eigin nafni. Á tíu ára tímabili, frá
árinu 2000 til ársins 2010, tífald-
aðist velta Medis úr 20 milljónum
evra upp í yfir 200 milljónir evra.
Lyfjarisinn Teva Pharmaceuti-
cals keypti Actavis árið 2016 og
ákvað í kjölfarið að hefja söluferli
á Medis. „Það ferli gekk mjög vel og
við fengum bindandi tilboð í félag-
ið, en það var ýmislegt sem breytt-
ist í millitíðinni. Teva skipti um
framkvæmdastjórn og endurfjár-
magnaði sig algjörlega, sem varð til
þess að lausafjárþörfin minnkaði.
Að lokum var ákveðið að hætta við
söluferlið og innlima Medis í Teva
og upp úr því ákvað ég að láta af
störfum sumarið 2019.“
Allir vilja heim fyrir rest
Uppbygging lyfjaiðnaðarins gat
af sér mikla þekkingu hérlendis.
Þegar mest lét störfuðu um 850
manns hjá Actavis-samstæðunni á
Íslandi, þar af um 70 hjá Medis og
um 300 í verksmiðjunni. Höfuð-
stöðvar Actavis voru hins vegar
f luttar til Sviss vorið 2011 og fylgdu
margir íslenskir stjórnendur fyrir-
tækinu út.
„Margir hafa aldrei snúið aftur
heldur farið að vinna hjá öðrum
lyfjafyrirtækjum. Nær allir Íslend-
ingar sem unnu hjá Actavis erlendis
hafa nú hætt störfum hjá fyrirtæk-
inu og starfa nú sem stjórnendur
hjá lyfjafyrirtækjum úti um allan
heim. Við höfum getið af okkur
gríðarlega marga sérfræðinga og
stjórnendur á þessu sviði.“
Sem dæmi um það hversu
atkvæðamiklir Íslendingar hafa
verið í alþjóðlegum lyfjaiðnaði,
nefnir Jónína ráðstefnu árið 2015.
Um er að ræða risastóra, árlega
ráðstefnu sem laðar til sín tugi
þúsunda gesta á hverju ári. Þar eru
veitt verðlaun í ýmsum f lokkum.
„ Skömmu f y r ir v iðbu rðinn
var greint frá sex tilnefningum í
f lokknum „Leiðtogi ársins“ en þar
af voru þrír Íslendingar, eða Róbert
Wessman, forstjóri Alvogen, Sig-
urður Óli Ólafsson, forstjóri Teva,
og Valur Ragnarsson, forstjóri
Medis. Þrjár af sex tilnefningunum
Íslendingar. Það segir sína sögu.“
Þá er ekki ólíklegt að einhverjir
stjórnendur muni snúa aftur heim
eftir því sem umsvif Coripharma
aukast. Að sögn Jónínu er mikill
áhugi fyrir því að reisa við burðugt
þekkingarfyrirtæki á Íslandi.
„Þegar verksmiðjan var sett aftur
í gang voru tvö ár frá því að starf-
semin var lögð niður. Fyrrverandi
starfsmenn og stjórnendur höfðu
leitað á önnur mið. En þegar fjár-
festar greindu þeim frá áformunum
voru f lestir tilbúnir að kasta öllu
frá sér og stökkva út í óvissuna. Það
er mikil ástríða fyrir því að byggja
upp þekkingarfyrirtæki í lyfjaiðn-
aði á Íslandi. Og ég er í sambandi
við fólk sem er starfandi hjá lyfja-
fyrirtækjum úti um allan heim og
það langar alla heim fyrir rest. Fólk
minnir á sig.“
Planið vandlega yfirfarið
Hvernig hafa fyrstu mánuðirnir í
starfi forstjóra Coripharma verið?
„Við byrjuðum á því að fara vand-
lega yfir stefnuna og fórum síðan
nákvæmlega yfir áætlanir okkar til
næstu tíu ára. Þegar við vorum búin
að teikna upp hvernig framleiðslan
yrði, bæði hvað varðar verktöku
og lyfjaþróun, þá keyrðum við þær
áætlanir í gegnum framleiðslu-
kerfið til þess að sjá hvort það væru
einhverjir f löskuhálsar í fram-
leiðslunni. Þetta var heilmikil vinna
og í kjölfarið fórum við í ýtarlega
greiningu á kostnaðarverði seldra
vara. Allt var reiknað upp á nýtt til
að leggja mat á samkeppnisfærnina.
Nú líður okkur mjög vel með
planið. Við erum ekki að yfirselja
framleiðslugetu verksmiðjunnar og
vitum nákvæmlega hvað við getum
framleitt og hvað það mun kosta.
Við vitum einnig að verksmiðjan
verður samkeppnisfær í verðum
fyrir þau verkefni sem við höfum
valið okkur.“
Nær allir Íslend-
ingar sem unnu hjá
Actavis erlendis starfa nú
sem stjórnendur hjá lyfja-
fyrirtækjum úti um allan
heim. Við höfum getið af
okkur gríðarlega marga
sérfræðinga og stjórnendur
á þessu sviði.
Framleiðslugeta verksmiðjunnar er 1,2 milljarðar taflna á ári.
9M I Ð V I K U D A G U R 2 1 . O K T Ó B E R 2 0 2 0 MARKAÐURINN