Fréttablaðið - 21.10.2020, Blaðsíða 36

Íslensku álframleiðend-
urnir selja nánast alla sína
framleiðslu til evrópskra
viðskiptavina. Því mun hið
nýja tollaumhverfi líklega
styrkja þeirra stöðu.
Helgi Vífill
Júlíusson
helgivifill@frettabladid.is
Markmið þeirra sem standa að g ininu Olafs-son er þríþætt: Ná fótfestu á íslenska mark-
aðnum, hefja útflutning til fjögurra
til átta landa, og loks selja í miklum
mæli á erlendum mörkuðum. Þetta
segir Arnar Jón Agnarsson, fram-
kvæmdastjóri Eyland Spirits.
Hluthafar f yrirtækisins eru
nokkrir Bandaríkjamenn sem
efnast hafa af fjárfestingum í Kísil-
dalnum, Sigurjón Sighvatsson kvik-
myndaframleiðandi og Arnar Jón.
„Við náðum markmiðum okkar
á Íslandi og erum að róa að því að
hefja útf lutning,“ segir hann og
nefnir að sala á gininu sé hafin í
Sviss og horft sé til þess að selja til
Englands, Spánar og fjögurra fylkja
í Bandaríkjunum.
„Við erum stórhuga,“ segir Arnar
Jón. „Það ætti að vera komin hreyf-
ing á málin um áramót.“
Að hans sögn er framlegðin af
hverri sölu ekki mikil. Því þurfi að
selja í miklum mæli.
Arnar Jón segir að þeir sem
standi að fyrirtækinu séu f jár-
sterkir og það hafi opnað margar
dyr fyrir fyrirtækið. Hluthafarnir
séu þó ekki reiðubúnir að tapa
háum fjárhæðum. „Við tökum eitt
skref í einu með það að leiðarljósi
að ná eins langt og við getum.“
Arnar Jón segir að hugmyndin að
fyrirtækinu hafi sprottið í veiðiferð
árið 2015 með Bandaríkjamönn-
unum. „Ég er upprunalega úr veiði-
bransanum,“ segir hann. Arnar Jón
hafði um árabil Laxá í Ásum á leigu
ásamt öðrum.
„Okkur langaði til að framleiða
íslenskt áfengi sem gæti keppt
alþjóðlega,“ segir Arnar Jón. Lyk-
ilatriði í markaðssókninni væri
íslenskt vatn og hreint fram-
leiðsluland. Hugmyndin hafi þó
ekki komist á rekspöl fyrr en eftir
veiðiferð þremur árum seinna. Við
hafi tekið vandaður undirbúning-
ur, „þetta reddast-hugarfari“ var
haldið í skefjum eins og kostur var.
Fleiri vörur
Að hans sögn mun Eyland Spirits
bjóða upp á fleiri vörur en gin. „Gin
er fyrsta varan okkar. Gin er sá
áfengismarkaður sem hefur verið í
mestri sókn undanfarin tíu ár.“ Gin
sé auk þess framleitt úr jurtum og
því hafi eins mikið af íslenskum
jurtum verið nýtt til framleiðsl-
unnar og hægt var.
Eyland Spirits leituðu til Breta til
að þróa með þeim bragðið á gininu.
Sú vinna tók um ár. „Bretinn hefur
komið að þróun margra af frægustu
ginum veraldar,“ segir Arnar Jón.
„Við vildum að bragðið myndi end-
urspegla Ísland; það væri ferskt með
smá jörð, létt og auðdrekkanlegt og
veitti fólki ánægju,“ segir hann.
Að sögn Arnars Jóns hafi þeir hitt
í mark með bragðið, því Olafsson
hafi hreppt tvenn gullverðlaun í
sumar.
Í upphafi var lögð áhersla á að
selja Íslendingum Olafsson ginið,
til að sanna að varan ætti erindi á
markað. „Við náðum markmiðum
okkar á fyrstu þremur mánuð-
unum. Markmiðin lutu að því hve
margar vínflöskur yrðu seldar í Vín-
búðinni, hve mikið í Fríhöfninni og
hve mikið til veitingahúsa og kráa.
Við settum okkur háleit mark-
mið og erum í skýjunum með við-
tökurnar. Við erum til að mynda í
öllum Vínbúðum landsins. Augljóst
var að markaður var fyrir ginið. En
svo kom COVID-19. Það setur strik
í reikninginn þegar nýrri vöru er
hleypt af stokkunum,“ segir hann.
Hvernig voru löndin valin sem
selja á ginið til?
„Við völdum markaði eftir stærð
og áhuga á gini. Að sama skapi
horfðum við til markaða þar sem
við höfum sambönd og eins þar sem
er áhugi á íslenskum vörum.
Næstu skref hjá okkur eru að
treysta okkur betur í sessi á íslenska
markaðnum. Það koma nýjar og
spennandi vörur á markaði eftir
áramót.“
Arnar Jón segir að það sé dýrt að
selja í miklum mæli til stórra mark-
aða. Sendingarnar séu stórar.
Vægi samfélagsmiðla mikið
Hvernig stundið þið markaðsstarf á
erlendum mörkuðum?
„Erlendir markaðir eru eins mis-
jafnir og þeir eru margir. Í Banda-
ríkjunum byggir markaðsstarfið á
að finna dreifingaraðila sem hefur
áhuga á þinni vöru og metnað fyrir
henni. Þetta er eins og gott hjóna-
band, það þarf að finna rétta mak-
ann ef vel á að ganga. Auk þess þarf
að styðja dreifingarfyrirtækið með
markaðsefni og fjármagni. Í Sviss
skiptir dreifingarfyrirtækið ekki
jafnmiklu máli, því salan fer mest
fram í stórmörkuðum. Þar þarf því
að gera samninga beint við stór-
markaði.
Það sem hefur komið á óvart er
hve vægi samfélagsmiðla er mikið
í markaðssetningu. Við verðum að
vera virk á samfélagsmiðlum, enda
erum við að keppa við samfélags-
miðla stórfyrirtækja sem hafa verið
lengi að.
Það er mikil vinna fólgin í því að
pósta þrisvar til fjórum sinnum á
viku. Ef vel á að vera þarf ljósmynd-
ara, textahöfund og hugmynda-
smið. Yfir árið birtast mögulega
200 innslög, þar af 20 myndbönd, og
póstur númer 197 þarf að vera jafn
áhugaverður og efnið sem birtist
fyrst. Til viðbótar þarf ný mynd að
fylgja hverjum pósti.
Við nýtum samfélagsmiðla til
að auglýsa Ísland og íslenska tón-
list. Einblínum ekki einvörðungu á
Olafsson ginið.“
Er ekki dýrt að framleiða ginið á
Íslandi og f lytja út?
„Nei, í stóra samhenginu er það
ekki. Það væri mun dýrara að fram-
leiða ginið í miðríkjum Bandaríkj-
anna þar sem fjöldi þeirra er fram-
leiddur í Omaha. Það gefur okkur
ómetanlegan slagkraft að koma frá
Íslandi. Vissulega er framleiðslu-
kostnaður hærri, en það skiptir ekki
máli hvort gæðavara er tveimur
Bandaríkjadölum dýrari eða ódýr-
ari.“
Stórhuga í útflutningi á Olafsson gini
Bandarískir fjárfestar frá Kísíldalnum og Sigurjón Sighvatsson í hluthafahópnum. Breti þróaði bragðið með forsprökkum Olafsson.
Ginið vann til tvennra verðlauna fyrir bragðið í sumar. Ísland er lykillinn í markaðssetningunni. Hugmyndin kviknaði í veiðiferð.
Arnar Jón Agnarsson, segir mikil verðmæti fólgin í því að framleiða ginið á Íslandi. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
Heitir í höfuðið á Eggerti Ólafssyni
Arnar Jón segir að Olafsson-
ginið heiti í höfuðið á 18. aldar
skáldinu og náttúrufræðingnum
Eggerti Ólafssyni. Hann hafi
ferðast um Ísland í kringum 1750
ásamt Bjarna Pálssyni og ritað
ferðabók, fyrir tilstilli Konung-
lega danska vísindafélagsins.
Hann hafi birt nákvæma lýsingu
á landinu og jurtum, og Arnar Jón
segir að hann hafi ekki alltaf farið
fögrum orðum um landsmenn.
„Við höfum birt textabrot úr
bókinni á samfélagsmiðlum.“
Að hans sögn var hægt að fara
á dýptina með vörumerkið með
því að tengja það við Eggert.
„Miðinn á flöskunni, sem hann-
aður er af frönskum listamanni,
er byggður á ferðabók Eggerts.
Hann var magnaður maður
sem dó langt fyrir aldur fram,
drukknaði ásamt eiginkonu sinni,
skömmu eftir brúðkaup þeirra.“
Við tökum eitt skref
í einu með það að
leiðarljósi að ná eins langt
og við getum.
Gin er sá áfengis-
markaður sem
hefur verið í mestri sókn
undanfarin tíu ár.
Evrópusambandið hefur ákveð-ið að allt að 48 prósenta inn-f lutningstollar verði lagðir á
kínverskar álvörur. Framkvæmda-
stjórn ESB tilkynnti þetta á dög-
unum, en rannsókn á innflutningi
álvara af ýmsu tagi frá Kína til ríkja
ESB, hefur staðið yfir síðan í febrúar.
ESB hefur því fetað í fótspor Banda-
ríkjanna í þeirri viðleitni að vinna
gegn markaðsráðandi stöðu Kína
á álmarkaði. Íslensku álframleið-
endurnir selja nánast alla sína
framleiðslu til evrópskra viðskipta-
vina.  Því mun hið nýja tollaum-
hverfi líklega styrkja þeirra stöðu
á markaði.
Rannsókn framkvæmdastjórn-
arinnar á álinnf lutningi frá Kína
hófst eftir að hagsmunasamtök
álframleiðenda í Evrópu, European
Aluminum (EA), sendu inn kvörtun
vegna meintrar undirverðlagningar
á kínversku áli á mörkuðum í Evr-
ópu. Að sögn EA hafði innf lutn-
ingur á kínversku áli til Evrópu
tvöfaldast á árunum 2014 til 2019.
„Áhrif innf lutningsins [frá Kína]
hefur leitt af sér samdrátt í fram-
leiðslu og minnkandi markaðs-
hlutdeild evrópskra framleiðenda,
sem hefur neytt fjölda fyrirtækja
til að endurskipuleggja rekstur eða
jafnvel loka verksmiðjum, með til-
heyrandi atvinnumissi fjölmargra,“
sagði í tilkynningu vegna málsins.
Innf lutningstollarnir eru á bilinu
30 til 48 prósent og öðluðust þegar
gildi þann 14. október síðastliðinn.
Rannsókn framkvæmdastjórnar-
innar mun endanlega ljúka í apríl
næstkomandi, en fastlega er búist
við því að tollarnir verði þá festir í
sessi til ársins 2026.
Aðgerðir framkvæmdastjórnar-
innar nú snúa að því að styrkja
stöðu evrópskra framleiðenda
gagnvart kínversku álverunum, en
framleiðendur þar hafa ákveðna
skattalega hvata til að f lytja út
álvörur, en 15 prósenta útflutnings-
tollur er á hreinu áli. Sá tollur fellur
niður sé álið hálfunnið á einhvern
hátt, og þar að auki fá kínverskir
framleiðendur ákveðinn skattaaf-
slátt við útf lutning á hálfunnum
álvörum. Erlendir fjölmiðlar hafa
greint frá því að það hafi því færst
í vöxt á undanförnum árum meðal
kínverskra álframleiðenda að
stunda lágmarksáframvinnslu á
álinu, til að njóta áðurgreindrar
skattahagkvæmni sem hlýst af því.
Málmurinn er svo aftur bræddur
niður, gjarnan hjá milliliðum stað-
settum í öðrum löndum, og seldur
til  endanlegs viðskiptavinar  sem
hreint ál.
Bandarísk yfirvöld hafa raunar
þegar hafið rannsókn á þessum
viðskiptaháttum. Það er, að áfram-
unnið ál sé f lutt frá Kína, aftur
brætt niður í hrátt ál – til að mynda í
Víetnam eða Mexíkó – og svo þaðan
flutt inn til Bandaríkjanna án inn-
flutningstolla, sem annars gilda um
kínverskt ál. Samkvæmt greiningar-
fyrirtækinu CRU, sem sérhæfir sig
meðal annars í málmum, er allt að
95 prósentum af árlegum sex millj-
óna tonna álútflutningi Kína í formi
áframunninna álvara. – thg
Tollar á kínverskt ál sem flutt er til Evrópusambandsríkja
Framkvæmdastjórn Evrópusambandsins mun leggja allt að 48 prósent toll
á álvörur frá Kína og fylgir þar með í fótspor Bandaríkjanna MYND/AÐSEND
2 1 . O K T Ó B E R 2 0 2 0 M I Ð V I K U D A G U R12 MARKAÐURINN