Fjölrit RALA - 15.10.2000, Side 28

8. tafla. Samanburður á flúoríðinnihaldi (mg/lOOg) nokkurra matvæla eftir löndum.
ísland 1996 a ísland 1984 b Finnlandc Þýskaland d Kanada'
Lambaným 0,016 <0,02
Svínakjöt 0,104 < 0,02 - 0,02 0,02-0,10
Egg 0,006 0,006 0,03 0,01-0,12
Nýmjólk <0,01 0,003-0,010 0,01 0,017 0,0007-0,005
Fastur ostur 0,147 0,062-0,067 0,04 - 0,07 0,04-0,16
Kartöflur 0,01 0,010-0,014 <0,01-0,02 0,004-0,021
Heimildir:1 Þessi rannsókn.b Borghildur Sigurbergsdóttir og Alda Möller 1984.c Koivistoinen 1980.
d Þýskar næringarefnatöflur.e Dabeka o.fl. 1987.
Járn
Jám er mikilvægt næringarefni og nokkur hætta er á að það skorti í fæði fólks,
einkum kvenna. íslenskt umhverfí hefur talsverða sérstöðu varðandi jám þar
sem bergið hér á landi er mjög jámríkt borið saman við önnur svæði (Kristján
Geirsson 1994). Einnig á sér stað víða um land verulegt rof og því gæti jám úr
jarðveginum átt greiða leið inn í fæðukeðjuna. Af þessum sökum er mjög
áhugavert að kanna jáminnihald íslenskra matvæla.
Niðurstöður mælinganna sýna að bestu jámgjafamir em kjötvömr og jámbætt
morgunkom (4. tafla). Af kjötvömm skera blóðmör, lambalifur og lifrarkæfa
sig úr og dökkt kjöt er jámríkara er ljóst. Athygli vekur hve mikið sumt
morgunkom er jámbætt en meira jám mældist í Cheerios-morgunkomi (36,6
mg/lOOg) en nokkm öðm sýni. Lítið jám er í mjólkurvörum og grænmeti.
Mikið jám mældist í hveitiklíði og All-bran morgunkomi en líklegt má telja að
það nýtist illa í líkamanum. Jám nýtist að öllu jöfnu best úr kjöti.
9. tafla. Samanburður á jáminnihaldi (mg/lOOg) nokkurra matvæla eftir löndum.
íslanda Bretlandb Bandaríkinc Bandaríkind Póllande
Lambalifur 8,8 7,5 7,4 2,9-21,0 1,2
Lambanýru 4,6 5,5 6,4 2,0-33,8 3,7
Lambakjöt 1,0-1,6 1,0-1,5 1,6
Nautakjöt 2,1-2,6 1,4-2,0 2,0
Egg 1,6 1,9 1,4
Kartöflur 0,4-0,7 0,3-0,4 0,8
Gulrætur 0,2 0,3-0,4 0,5
Heimildir: a Þessi rannsókn.b Breskar næringarefnatöflur.c Nutrient Data Laboratory 2000. d Coleman
o.fl. 1992.' Falandysz o.fl. 1994.
26