Rit Búvísindadeildar - 01.07.1992, Síða 51
Tabell 2. Innhald av torrstoff og av plantenæring i kg pr. tonn husdyrgjodsel (Uhlen 1992).
Torrstoff- prosent Total-N NH4-N P K
Fast storfegjedsel 20,0 4,6 1,3 1,2 4,3
Blautgjadsel, storfe 9,2 4,7 2,9 0,8 3,6
Gylle, storfe 4,1 2,4 1,6 0,4 2,2
Blautgjadsel, gris 8,5 5,6 3,7 1,7 7,0
Sau og geit 20,0 8,0 1,5 1,7 7,7
Hansegjodsel 33,0 14,8 5,5 6,4 8,1
Tabell 3. Forbruk av plantenæring i husdyrgjodsel og mineral gjadsel, mengder gitt i kg pr. hektar
(Myhr 1992).
Gjadseltype Nitrogen Fosfor Kalium
Husdyrgjodsel 98 19 68
Mineralgjadsel 122 19 62
I alt 220 38 130
Verknad av husdyrgjedsel, tOrádde mengder og spreietidspunkt
Middels innhald av plantenæring i husdyrgjodsel ved utkayringer vist i tabell
1. Men ein starre eller mindre del av denne næringa vil gá tapt ved utknyring og
spreiing. Tabell 4 syner kva verknad 1 tonn husdyrgjodsel kan ha (Uhlen 1992).
Verknaden av næringsstoffa, og spesielt av nitrogen, kan variere mykje med
spreiemáte og spreietidspunkt. For á redusere tapet av nitrogen mest mogeleg,
vert det tilrádd á nytte all husdyrgjodsla i vekstsesongen. Det vil vanlegvis vera
best verknad av næringsstoffa ved spreiing i open áker om váren. Husdyrgjodsla
má moldast ned straks etter spreiing, helst innan fá timar. Det bor ikkje nyttast
storre mengder enn 60 tonn pr.hektar i áker.
Ved spreiing av husdyrgjodsel pá eng bor mengda tilpassast etter kor mykje
fosfor det er naudsynt á tilfore. Avhengig av gjodseltype vil det innebere mengder
mellom 10 og 50 tonn pr.hektar, og tilrádd mengd vil mellom anna avhenge av
landsdel og jordart. Av blaut storfegjodsel kan det hove á spreie 20-30 tonnom
váren og 10-20 tonn pr. hektar etter forste slátt. Ved spreiing om váren má
graset vera i vekst, spreiing etter forsteslátt bor gjerast straks etter hausting.
Disponeringa av husdyrgjodsla bor skje etter ein oppsett gjodselplan som er
basert pá total mengd husdyrgjodsel og pá jordanaiysar. Vanlegvis vil det vera
naudsynt á tilfore nitrogen i mineralgjodsel i tillegg til husdyrgjodsel pá eng, i
enkelte tilhove ogsá kalium. Alt disponibelt spreieareal bor nyttast, ein vil oppná
best verknad av husdyrgjodsla ved á nytte minimale mengder pá maksimalt areal.
45