Rit Búvísindadeildar - 01.07.1992, Síða 95

Miðflóttaflsdælumar eru einfaldar og ódýrar að gerð þær eru auk þess ekki
viðkvæmar fýrir því að ganga án þess að mykjan fari í gegnum þær og heldur
ekki viðkvæmar fyrir aðskotahlutum sem kunna að vera í mykjunni. Ókosturinn
við miðflóttaflsdælurnar á tankvögnunum er að þær mynda ekki mikinn þrýsting.
Miðflóttaaflsdælurnar geta ekki myndað sog og þess vegna einungis hægt að nota
þær til þess að losa tankinn og dreifa á völl. Því er nauðsynlegt að vera með
sérstaka dælu til þess að fylla í þessa tanka. í mörgum tilfellum má nota dæluna
til þess að hræra upp í tanknum á meðan að ekiö er á völl. Til þess þarf þó
sérstaka stjórnloka til þess að breyta mykjustraumnum annars vegar inn í tankinn
og hins vegar í dreifibúnaðinn.
Á tankvagna með miðflóttaaflsdælu má setja ýmsan dreifibúnað. í sinni
einföldustu mynd er dreifibúnaðurinn plata sem mykjunni er kastað á og henni er
hægt að breyta eftir því hvernig eiginleikar mykjunnar eru. Dreifigæðin geta þá
breyst verulega en sjaldnast fylgja nægilegar leiðbeiningar til þess að hinn almenni
bóndi geti stillt út frá tölugildum. Á þeim dreifurum sem að reyndir hafa verið
hjá Bútæknideild hafa dreifigæðin verið verulega háð þykkt mykjunnar. Sé
mykjan mjög þunn dreifist mest magn yfir jaðar dreifigeislans en með auknu
þurrefnisinnihaldi færist magnið nær miðjunni. Vindáhrifin eru yfirleitt töluverð
og eðlilega meiri sem mykjan er þynnri. Dreifigæðin verða samt sem áður að
teljast viðunandi góð sé mykjan með þurrefnisinnihald á bilinu 8-9%. Við al-
gengar aðstæður eru afköst við útakstur oft um 8-9 tonn á klst miðað við 4 tonna
geymi (Karlsson, 1991).
Lokaorð
Hér að framan hefur verið stiklað á stóru varðandi meðhöndlun á búfjár-
áburði í fjósum og fjárhúsum. Ekkert hefur verið fjallað um aðrar búfjártegundir
svo sem alifugla og svín eða hesta sem vissulega hefði verið ástæða til og gefst
vonandi færi á í annan tíma. Þá hefur lítið verið tekið á málum sem snerta beint
kostnað við meðhöndlun búfjáráburðarins og lauslega fjallað um atriði varðandi
samanburð á vinnumagni milli aðferða. Æskilegt hefði verið að fjalla ítarlegar um
ýmis öryggisatriði tengt vinnu við búfjáráburð. Víðast hvar í nágrannalöndunum
eru komin nokkuð skýr ákvæði varðandi vinnureglur við búfjáráburð út frá
öryggisatriðum.
Ef reynt er að skyggnast aðeins fram í tímann varðandi þau verkefni sem
þarf að takast á við á næstu árum þá er líklegt að þróunin hér á landi muni
áfram vera í þá veru að búfjáráburðurinn sé geymdur í kjöllurum undir húsunum
en kanna þarf sérstaklega samspil milli geymslustaðar og búfjárhúsanna með tilliti
89