Rit Búvísindadeildar - 15.04.1994, Blaðsíða 79

Áhrif Sijálparefna og fleiri þátta á verkun votheys
Fyrir skipulagi þessarar tiiraunar var gerð grein á bls. 24 í Tilr.sk. 1991. í
tibauninni voru rannsökuð álirif heyskurðar, forþurrkunar og notkunar
hjálparefna á verkun og lystugleika heys sem verkað var f rúlluböggum. Úr
tilrauninni hefur verið unnið. Helstu niðurstöður hennar voru kynntar á
Ráðunautafundi 1993 (sjá ritaskrá). Þær eru m.a. þessar:
a) Skurður (smækkun) heysins við bindingu bætti hvorki verkun heysins né
lystugleika þess, metinn með gemlingum
b) Forþurrkun heysins að 56-58% þurrefni bætti fóðrunarvirði þess til tnuna
c) Bætandi áhrifa maurasýru gætti einkum í fersku fóðri (með 28-29%
þurrefni) en hjálparefnið Kofa-Pluss hafði meiri áhrif í forþurrkaða
fóðrinu (með 56-58% þurrefni).
í Tilr.sk. 1992, bls. 25-26, er sagt frá tilraun með áhrif forþurrkunar, heyskurðar
og Kofa-safa (KOFA-SIL) á verkun votheys í rúlluböggum. Á útmánuðum 1993
var heyið fullverkað tekið til rannsóknar og m.a. gerð mæling á fóðrunarvirði þess
fyrir gemlinga. Unnið er að loka uppgjöri tilraunarinnar en eftirfarandi
vísbendingar hafa þegar komi fram:
a) Hitamyndun í heyinu bæði fyrst eftir hirðingu og eftir opnun bagganna
reyndist ívið minni þar sem Kofa-safi hafði verið notaður.
b) Orkugiidi heysins varðveittist betur í því heyi sem verkað var með Kofa-
safa en í hinu sem verkað var án hans. Mismunarins gœtti einkum í heyi
sem ekki hafði verið forþurrkað (23-29% þe)
c) Tilhneigingar gætti í þá átt að þurrefnistap úr heyinu við verkun og
geymslu væri minna þar sem notaður var Kofa-safi
d) Gemlingar átu meir afþví heyi sem verkað var með Kofa-safa en afhinu
sem verkað var án hans. Reyndust áhrif Kofa-safans á lystugleika heysins
vera síst minni en áhrif forþurrkunar heysins að 55-62%
B. Tilraunir og athuganir 1993
Sumarið 1993 má telja til betri sumra hvað snertir tíðarfar til heyskapar þótt
þurrkar hefðu getað verið sterkari á öndverðum slætti. Þroski grasa var nokkru
fyrr á ferð en sumarið á undan, Vallarfoxgras á Hvanneyrartúni var að skríða
11.-12. júlf. Sláttur hófst hins vegar um mánaðarmótin júní-júlí. Heyskapartíð
var hvað best á tímabilinu 12.-24. júlí, en síðan tóku votviðri að tefja heyverk
nokkuð. Háarspretta var í lakara iagi, enda fremur svalt þar til hlýnaði í lok
ágúst.
Töðugæði á Hvanneyrartúni
Eins og nokkur undanfarin sumur var fylgst með magni og gæðum uppskeru
allmargra túnspildna á Hvanneyri. Mælingamar eru liður í
heyverkunartilraunum, og takmarkast við spildur sem notaðar eru í því skyni.
72