Gerðir kirkjuþings - 2018, Blaðsíða 40

40 41
ákvarðað launakjör embættismanna kirkjunnar en þar sem ráðið hefur verið lagt niður
eru breytingar þar á. Kjarasamningar BHM félaga eru lausir með viðeigandi óvissu um
breytingar launakostnaðar þeirra félaga. Hugsanlegri hækkun á kjörum embættismanna
var mætt með launabótum í fjárheimildum þannig að hún hafði ekki áhrif á fjárhagslega
stöðu kirkjunnar en aðrar launahækkanir eru óvissuþáttur í rekstri kirkjunnar. 
Rekstrarafkoma þjóðkirkjunnar
Fjármál þjóðkirkjunnar eru margþætt og nokkuð flókin, ein kirkja sem skiptist í margar
sjálfstæðar rekstrareiningar án þess að vera samstæða í reikningshaldslegum skilningi.
Stofnanir og sjóðir þjóðkirkjunnar eru sóknir landsins, biskupsstofa, kirkjumálasjóður,
Jöfnunarsjóður sókna, Kristnisjóður, Kirkjuhúsið-Skálholtsútgáfan, rekstur Skálholts og
Tónskóli þjóðkirkjunnar.
Tekjur þjóðkirkjunnar eru mismunandi og reiknast af nokkrum mismunandi stofnum.
Biskupsstofa
Íslenska ríkið samþykkti ný lög um opinber fjármál nr. 123/2015 sem breyta töluvert miklu
í reikningshaldi ríkisins. Þjóðkirkjan er hluti af ríkisreikningi og fellur því undir þessi lög.
Samkvæmt þessum lögum á að eignfæra alla fastafjármuni sem áður voru gjaldfærðir ef
þeir nýtast lengur en eitt ár. Vegna þessarar lagabreytingar er verið að kanna hvort ekki sé
rétt að eignfæra virði kirkjujarðasamkomulagsins en virði þess er reiknað af sérfræðingum
Deloitte á bilinu 85-90 milljarðar kr. Leitað hefur verið eftir áliti reikningsskilaráðs ríkisins
um þennan gjörning en á meðan þessi óvissa ríkir hefur hvorki fjármálastjóri né biskup
Íslands skrifað undir ársreikning þjóðkirkjunnar þar sem um verulega eign er að ræða.
95,1% tekna þjóðkirkjunnar eru ávöxtun af kirkjujarðasamkomulaginu, aðrar tekjur eru
innheimt kostnaðarhlutdeild. 95,4% gjalda þjóðkirkjunnar eru laun og embættiskostnaður
embættismanna og starfsmanna biskupsstofu. Um 2,7% er rekstrarkostnaður biskupsstofu
og 0,78% er embættis- og rekstrarkostnaður biskupsembættanna þriggja.
Rekstrarafgangur biskupsstofu voru 161 millj. kr. en varúðar gætir enn í rekstri þar sem
ríkið áætlar áfram skert framlag til þjóðkirkjunnar.
Kirkjumálasjóður
Lausafjárstaða kirkjumálasjóðs er ekki góð, halli ársins voru 75,4 millj. kr. en sjóðurinn
hefur verið rekinn með viðvarandi halla undanfarin ár.
Tekjur ársins jukust og gjöld lækkuðu en það nægði ekki til. Kostnaður vegna stjórnar
og starfsskipan og þjónustumálefna hækkaði en rekstur og viðhald fasteigna lækkaði.
Viðhaldskostnaður fasteigna lækkaði af illri nauðsyn vegna langvarandi rekstrarhalla og
fjárskorts en viðhaldsþörfin er til staðar og vandinn færður til seinni tíma.
Lítil breyting er á efnahagsreikningi kirkjumálasjóðs nema á handbæru fé en við
skoðun á sjóðstreymi kemur í ljós að rekstrarhalli ársins er greiddur með bankainnstæðu
í upphafi árs og sölu á fasteign í Hveragerði.
Lausafjárhlutfall sjóðsins er komið niður fyrir 1 eða 0,83 sem flokkast sem varhugaverð
staða og traust fjármálastofnana á sjóðunum minnkar.