Börn og menning - 01.09.2007, Blaðsíða 40

38
Börn og menning
if iðtalið
„...mörg börn sjá aldrei foreldra sína lesa bók"
Rætt við Rúnar Helga Vignisson rithöfund og þýðanda
RúnarHelgi Vignisson hefurstundað ritstörf
iáratugi. Fyrsta skáldsaga hans kom út 1984
en auk þess að skrifa skáldsögur
og smásögur er hann afkastamikill
þýðandi. Fyrir nokkrum árum
stofnaði Rúnar Helgi bókaútgáfuna
Græna húsið ásamt eiginkonu
sinni Guðrúnu Guðmundsdóttur.
að hann gleypti f sig allar bækur Kenneths
Oppel sem hann komst yfir. Við fréttum
Græna húsið hefur meðal
annars gefið út marglofaðar
barnabækur Kanadamannsins
Kenneths Oppel, Silfurvæng og
Sólvæng, þar sem leðurblökur eru
aðalpersónurnar og fyrir þýðinguna
á síðarnefndu bókinni hlaut Rúnar
Barnabókaverðlaun Menntaráðs
Reykjavíkurborgar 2006. Ritstjóra
Barna og menningar datt í hug að
ræða við Rúnar Helga um útgáfu og
sölu þýddra bóka fyrir eldri börn og
byrjaði á að spyrja um tildrög þess
að hann þýddi og gaf út bækurnar
eftir Kenneth Oppel.
barnabók og þarna sá ég mér leik á borði að
svara kallinu."
Þú hefur þýtt talsvert af
bókum fyrir fullorðna, er
mikill munur á því og að þýða
fyrir börn?
„Vinnulagið var það sama og
raunar fann ég hjá mér hvöt til þess
að vanda mig sérstaklega mikið
vegna þess uppeldisgildis sem
bækurnar hafa. Ég hafði nokkrar
áhyggjur af því að þýðingin yrði
á of fullorðinslegu máli, vegna
fyrri starfa minna, en þess ber
þó að geta að höfundurinn leyfir
sér talsverð tilþrif í máli og stíl.
Yngri sonur minn las þýðinguna
jafnóðum og hann sagði mér til
ef nauðsyn krafði, auk þess sem
þaulvanir prófarkalesarar lögðu
hönd á plóg."
Fyrri bókin kom út á Harry
Potter-ári. Hafði það áhrif?
„Silfurvængur fékk mikla og afar
jákvæða umfjöllun í fjölmiðlum
og það hjálpaði henni talsvert.
En það var auðvitað engin leið
fyrir nýtt forlag að keppa við
Harry Potter sem var í stórum
stæðum fremst í öllum verslunum.
Jólagjafamarkaðurinn er í eðli sínu
hjarðmarkaður þar sem flestir reyna
að gefa umtöluðustu bækurnar svo
að gjöfin beri gefandanum fagurt vitni.
Kenneth Oppel var ekkert þekktur hér á
landi og ekki nein læti í kringum hann á
alþjóðamarkaði svo það hjálpaði okkur ekki.
Þarna var hreinræktuð bókakynningarástríða
„Þessar bækur voru eiginlega
fjölskylduverkefni," segir Rúnar Helgi
um tildrög þess að Græna húsið ákvað
að gefa út Silfurvæng og Sólvæng. „Við
vorum að stofna forlag og höfðum fengið
ábendingu um bækurnar frá Kenevu Kunz
þýðanda. Eldri sonur okkar, sem þá var
þrettán ára, fór að lesa og varð svo hrifinn
líka frá gömlum skólafélögum í Ameríku að
sama hefði verið uppi á teningnum hjá þeirra
börnum. Þetta þóttu okkur góð meðmæli
með bókunum og höfundinum. Synir mínir
höfðu líka lengi nauðað í mér um að skrifa