Börn og menning - 01.09.2007, Qupperneq 16

14
Börn og menning
langan tíma
á sama stað svo það
var engín hætta á að missa af neinu jafnvel
þótt margt fólk væri í garðinum. Þá skiptust
á æfðir leikþættir og spuni. Þarna kom að
góðum notum að hafa rifjað upp sögur
Astridar fyrir brottför þvi' það skipti börnin
engu máli að skilja ekki það sem leikararnir
sögðu. Þær nutu sýninganna í botn þrátt
fyrir það.
Skemmtilegasta atriðið sem við sáum
var úr sögunni Bróðir minn Ljónshjarta.
Leikþátturinn hófst við hús bræðranna
í Kirsuberjadal þar sem Snúður ákveður
að elta bróður sinn yfir fjöllin og til
Þyrnirósardals. Á leiðinni rekst hann á tvo
Þengilsmenn í fjöllunum og eins og allir
vita handsama þeir Snúð og fara með hann
í Þyrnirósardal þar sem hann segist eiga
heima. Þangað þrammar síðan öll hersingin,
leikarar og áhorfendur. Þegar áhorfendur
koma að hliðinu yfir í Þyrnirósardal standa
þar tveir Þengilsmenn, gráir fyrir járnum, og
heimta lykilorð. Og ekki stóð á. hópnum að
hrópa: All makt til Tengil - vor befriere! Við
hvísluðum auðvitað í barminn: Allt vald til
Þengils, frelsara vors - í þeirri sannfæringu
að lipur þýðing Þorleifs Haukssonar gerði
sama gagn.
Þegar inn í Þyrnirósardal var komið var
gert hlé á sýningunni. í dalnum, sem er
hringlaga og umlukinn múr, eru veitingahús
af ýmsu tagi og meðan fólk gleypti í sig
hádegismatinn gengu Þengilsmenn um og
skipuðu því fram og til baka eins og þeirra
er siður. Þeir rifu myndavélar og síma af fólki
og grandskoðuðu áður en tækjunum var
skilað að nýju, þeir kröfðust þess að fá bita
af matnum sem fólk var búið að kaupa, stigu
upp á borð og æptu hörkulegar fyrirskipanir
taka fram að börn og fullorðnir skemmtu sér
konunglega yfir þessum látum.
Skömmu síðar hélt sýningin svo áfram og
við sáum Snúð kasta sér í fangið á Matthíasi
eftir að hafa séð dúfuna hennar Soffíu í
garðinum hans. Að leiksýningunni lokinni
þyrptustöll börnin inn í húsið hans Matthíasar
og skriðu eftir leynigöngum Jónatans undir
múrinn sem umlykur Þyrnirósardal. Að
sjálfsögðu komast fullorðnir ekki þá leið
út úr dalnum - enda flestir búnir að missa
húmorinn fyrir því að skríða á fjórum fótum,
jafnvel gegnum leynigöng.
Á slóðum skáldkonunnar
Þegar við vorum búin að dvelja tvo daga í
Veröld Astridar var komið að því að rannsaka
raunverulegar slóðir hennar. Við gistum
því aðra nótt í öðrum kofa og hófum
þriðja daginn á því að ganga um götur
Vimmabæjar, þorpsins sem svo oft birtist í
bókum Astridar Lindgren. Þar er Rósastríðið
háð í Kalla Blómkvist, þar ganga systurnar
á Sólbakka í skóla og þangað kemur Emil á
markaðinn. í hinum raunverulega Vimmabæ
gekk Astrid sjálf í skóla og vann sem ung
kona og á hverju hausti er haldinn þar
markaður sem ku minna um margt á þann
sem fjölskyldan úr Kattholti sótti. í útjaðri
bæjarins er bærinn Nás þar sem Astrid ólst
upp. Þar er nýbúið að reisa safn sem við
skoðuðum ekki en mændum þess í stað
á litla húsið þar sem Astrid ólst upp með
systkinum sínum, og börnin prófuðu rólu
sem við töldum okkur trú um að Astrid hefði
li'ka notað - trénu hefur hún að minnsta
kosti einhvern tíma klifrað í. Frá Vimmabæ
ókum við að Sevedstorp, fyrirmyndinni að
Ólátagarði þar sem faðir Astridar ólst upp og
kvikmyndirnar um
Ólátagarð voru teknar upp. Þaðan
var síðan farið að bænum Gibberyd þar
sem kvikmyndirnar um Emil í Kattholti voru
teknar upp og hægt er að dvelja lengi
að skoða spýtukarla. Báða þessa staði var
gaman að sjá og ekki síður sjálf Smálöndin
sem sumstaðar líta ennþá út eins og Emil og
fjölskylda gætu skyndilega birst á hestvagni.
Auðvitað er töluverður túrismi á þessum
stöðum og margar barnafjölskyldur aka á
milli þessara sömu staða með kortið frá
Vimmerby turisbyrá í höndunum - en það
rýrir ekki gildi staðanna, minjagripabúðirnar
eru flestar smekklegar og aðgangseyrir
sanngjarn.
Það síðasta sem pílagrímarnir gerðu var
að skoða staðinn þar sem Astrid Lindgren
bjó lengst af í Stokkhólmi, við Dalagatan 46.
Þangað var dálítill gangur fyrir stutta fætur
í steikjandi sumarhitanum en gangan var
þess virði til að fullkomna ferðina. Ekki spillti
fyrir að gegnt húsinu blasti Vasaparken við
- risastór garður þar sem fjölskyldan borðaði
síðasta pikknikk sumarfrísins og smáfólkið
hamaðist á vel búnum róluvelli.
Þegar fer að hausta á íslandi er Ijúft að
ylja sér við minningarnar frá Svíþjóð og
hvað það var gaman að tileinka sögunum
hennar Astridar Lindgren þrjár sólríkar vikur
á hundrað ára afmælisárinu.
Fyrir þá sem langar að leggja drög að
ferð á slóðir Astridar Lindgren má benda
á vefsíðurnar: www.astridlindgren.se;
www.alv.se;www.vimmerby.se og www.
junibacken.se
Höfundur er ritstjóri