Fiskifréttir - 30.05.1997, Blaðsíða 8

8
FISKIFRÉTTIR föstudagur 30. maí 1997
Hrefnuveiðar
Hvar er nú
víkinga-
blóðið?
— Konráð Eggertsson
hrefnuveiðimaður er
vondaufur um að hrefnu-
veiðar hefjist hér við
iand á næstu árum
Konráð Eggertsson hrefnuveiðimaður á ísafirði við byssuna á hrefnubátnum Fjólu
BA. Myndin var tekin fyrir einum áratug um það leyti sem hrefnuveiðibannið tók
gildi.(Mynd/Fiskifréttir: Jens).
„Mér þykir niðurstaða hvalanefndarinnar, sem birt var fyrir
skemmstu, afar dapurleg. Þetta er í annað sinn sem gerð er úttekt á
þessu máli á vegum stjórnvalda. Og nú er Iagt til að farin verði þriðja
umferðin og hún á að verða svo ítarleg að vonlaust verður að fá botn í
málið. Það verður aldrei hægt að fá samþykki ailra aðila þjóða og
samtaka fyrir því að við hefjum hvalveiðar að nýju. Það hlýtur að vera
hverjum manni Ijóst. Eg er svartsýnn um framgang þessa máls og tel að
við blasi að engar hrefnuveiðar verði leyfðar á næstu árum,“ sagði
Konráð Eggertsson, formaður Félags fyrrverandi hrefnuveiðimanna í
samtali við Fiskifréttir.
En hverju svarar Konráð
þeirri fullyrðingu, að þýðingar-
laust sé að hefja hvalveiðar nema
hægt verði að selja afurðirnar til
útlanda. „Þeir sem hafa kannað
þennan þátt, eins og Kristján
Loftsson, segja að hægt sé að
selja afurðirnar. Benda má á að
til eru alls kyns alþjóðasam-
þykktir sem banna að sett séu
höft á viðskipti milli landa. Við
skulum taka það dæmi þegar
Bandaríkjamenn hugðust stöðva
túnfiskveiðar Mexíkómanna
með viðskiptaþvingunum. Það
mál átti að fara í gegnum þrjú
dómstig, en á öðru dómstiginu sáu
Bandaríkjamenn að þeir voru að
fara halloka og þá sömdu þeir við
Mexíkana. Ég hef trú á því að
Bandaríkjamenn geti ekki staðið á
því lagalega að koma í veg fyrir
viðskipti með hvalaafurðir. Hins
vegar má búast við að það taki tals-
verðan tíma að vinna slík mál,“
segir Konráð.
Og Konráð bætir við: „Og hvað
með RÍÓ-sáttmálann? Þar skuld-
bundu ríki heims sig til þess að
stunda sjálfbæra nýtingu náttúru-
auðlindanna. Hverjar eru efndirn-
ar? Sannleikurinn er sá, að full-
trúar þjóða heims skrifa undir alls
konar yfirlýsingar á fjölda fylleríis-
samkoma út um allan heim, en
þegar á reynir ætla menn sér alls
ekki að standa við þær. Tökum
Astralíumenn sem dæmi. Það er
verið að biðja þá um að minnka
mengun um 15%. Kemur ekki til
greina, segja þeir, við erum ekki til
viðræðu um slíkt. Hins vegar er á
hreinu í þeirra huga að Islendingar
skulu ekki nýta hval.“
Er víkingablóðið
orðið útþynnt?
Og Konráð heldur áfram: „Við
verðum að láta reyna á það hvort
Japanir og fleiri vilji kaupa af okk-
ur hvalaafurðir. Hvar er nú vík-
ingablóðið í þeim Islendingum
sem um þetta mál fjalla? Mér sýn-
ist það vera orðið æði útþynnt. Það
ætlast enginn sem stundar hval-
veiðar til þess að ísland fari á haus-
inn vegna þessara veiða, en það
þarf að koma í ljós hvort við töp-
um mörkuðum vegna þeirra eða
ekki. Norðmenn hafa engum
mörkuðum tapað þótt umhverf-
issamtök hafi barist gegn hrefnu-
veiðum þeirra. Sumir segja að
það sé ekki rétt að bera sig saman
við Norðmenn. Jæja, tökum þá
Færeyinga, þeir hljóta að vera
samanburðarhæfir. Færingar eru
nú að moka upp fiski sem aldrei
fyrr og þeir geta selt hann allan
hindrunarlaust þótt þeir stundi
hvalveiðar. Hræðsluáróðurinn
gegn hvalveiðum hérlendis frá
ýmsum seljendum sjávarafurða
og ferðamálafrömuðum er því
marklaus þar til annað kemur í
ljós. Þetta má snýst ekki aðeins
um tekjur þjóðarinnar af hval-
veiðum í framtíðinni heldur ekki
síður um rétt Islendinga til þess
að nýta allar auðlindir sjávarins
og viðhalda jafnvægi í lífríkinu,"
sagði Konráð Eggertsson að lok-
um.
Skipstjórar
ÚTGERÐARM ENN
Ef til hafnar skal haldið . . .
... BÝÐUR
ÍSAFJ ARÐARHÖFN
UPP Á ALHLIÐA ÞJÓNUSTU
FYRIR SKIP OG BÁTA
í ÍSAFJ ARÐARBÆ ERU FJÓRAR HAFNIR,
ER VEITA GÓÐA ÞJÓNUSTU. ÞlNGEYRI,
FLATEYRI, SUÐUREYRI OG Á ÍSAFIRÐI
ÍSAFJ ARÐARHÖFN
ER LÍFHÖFN
VESTFJARÐA
SÍmi:456 3295
Fax: 456 4523
ÍSAFJARÐARHÖFN
HAFNARVOGIN
400 ÍSAFJÖRÐUR
Þróun hrefnu-
veiða við
ísland
1914-1985:
Hrefnuveiðar hafa verið
stundaðar á litlum vél-
bátum hér við land mest-
an hluta þessarar aldar.
Þessar veiðar voru þó
lengst af smáar í sniðum,
aðeins nokkrir tugir
dýra á ári. Síðustu tvo
áratugina fyrir veiðib-
annið árið 1986 var ár-
sveiðin hér við Iand þó
rúmlega 200 dýr, þar af
veiddu íslendingar 150-
160 dýr en Norðmenn af-
ganginn. A árunum
1977-1985 ákvarðaði Al-
þjóðahvalveiðiráðið ár-
lega veiðikvóta fyrir
svæðið Austur-Græn-
land / ísland / Jan Mayen
og komu flest árin um
200 hrefnur í hlut íslend-
inga.
Samkvæmt nýjasta mati á stærð
hrefnustofnsins á þessu svæði, sem
byggt er á hvalatalningu árið 1995,
eru 72.000 dýr í stofninum eða
rösklega helmingi fleiri dýr en
áætlað var eftir fyrri hvalatalningu
árið 1987. Skýringin á fjölguninni
er annars vegar sú, að nýrri og
áreiðanlegri aðferð er nú notuð til
þess að meta fyrirliggjandi talning-
argögn og hins vegar hefur án efa
orðið töluverð fjölgun í hrefnu-
stofninum vegna veiðibannsins
sem staðið hefur í tíu ár. Jóhann
Sigurjónsson hvalasérfræðingur
sagði í samtali við Fiskifréttir ný-
lega, að engin vafi léki á því að
hrefnustofninn hefði þolað vel þær
veiðar sem stundaðar voru áður en
veiðibannið tók gildi árið 1986, og
nýjustu mælingar væru enn frekari
staðfesting á því, að þetta væru í
raun dvergsmáar veiðar, eins og
hann komst að orði. Þær upplýs-
ingar um sögu hrefnuveiðanna
sem hér fara á eftir eru að mestu
byggðar á skrifum Jóhanns um
þetta málefni.
Hrefnan „góður“ hvalur
Hrefnuveiðar hér við land hóf-
ust árið 1914, þegar Hrefnu-Láki
skaut fyrstu hrefnuna, eins og lýst
er nánar í annarri grein hér í blað-
inu. Reyndar er þess getið í ferða-
bók Eggerts Ólafssonar og Bjarna
Pálssonar árið 1772 að hrefnur séu
sjaldan skotnar hér við land vegna
þess að Islendingar líti á hrefnuna
sem „góðan“ hval sem Guð hafi
sent til þess að vernda þá og báta
þeirra gegn „vondum“ tegundum
hvala. I riti Bjarna Sæmundssonar