Strandapósturinn - 01.06.1983, Qupperneq 114

Lýður Bjömsson:
Jarðabætur
í Strandasýslu
1786—1787
íslendingar höfðu á síðari hluta 18. aldar uppi talsverðan
áróður fyrir umbótum á sviði atvinnulifs í landinu, stjórnvöld í
Danmörku voru framfarasinnuð á þessu tímabili og oft reiðu-
búin til að stuðla að framförum á íslandi og veita fé til þeirra.
Árið 1770 var skipuð nefnd, sem rannsaka átti þjóðarhagi og
gera tillögur til úrbóta, Landsnefndin fyrri. Nefndin starfaði á
íslandi næsta ár og safnaði gögnum. Unnið var úr þeim hin
næstu ár og kom árangurinn í ljós á árunum 1772—1776 í formi
allmargra tilskipana. Ein þeirra var tilskipun um jarðrækt á
íslandi frá 13. maí árið 1776. Hún kveður m.a. á um, að öll tún
skuli girt með tveggja álna háum grjótgarði eða torfgarði að hæð
2>/2 alin. Sérhver bóndi skyldi hlaða árlega sex faðma í grjótgarði
eða átta faðma í torfgarði fyrir sjálfan sig og svo hvern verkfæran
karlmann, sem hann hafði í vinnu. Heitið var verðlaunum að
upphæð 16 sk. (1/30 kýrverðs) fyrir faðm í grjótgarði og 12 sk.
(1/40 kýrver;s) fyrir faðm í grjótgarði umfram fyrrnefnt lág-
mark. Vanræksla varðaði sektum að upphæð 10 sk. fyrir hvern
vanhlaðinn faðm.
Sýslumönnum var falið eftirlit með framkvæmd, og skyldu
112