Fréttablaðið - 26.11.2022, Blaðsíða 92

Þórunn Guðmundsdóttir, tónskáld og söngkennari við Menntaskólann í tónlist, er bæði hand-
ritshöfundur og tónskáld verksins, en þetta er í fyrsta skipti sem hún skrifar handrit þar sem
markhópurinn er börn. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
Reyna að fá börnin til að hlæja
Sviðslistahópurinn Hnoðri
í norðri sýnir jólasöngleik
fyrir börn á Norðurlandi í
aðdraganda jóla. Söguþráð-
urinn byggir á arfi íslenskra
jólasagna, þar sem börnin
fá að kynnast ýmsum kyn-
legum kvistum.
Þetta er hugsað sem hrein-
ræktuð skemmtun og
við reynum að nota svo-
lítið húmorinn til að ná
til krakkanna,“ segir Þór-
unn Guðmundsdóttir, tónskáld og
söngkennari við Menntaskólann í
tónlist.
Þórunn er handritshöfundur og
tónskáld nýs jólasöngleiks/óperu
sem sýndur verður fyrir öll sex til tíu
ára grunnskólabörn á Norðurlandi
í aðdraganda jóla. Þórunn segir
verkið það fyrsta sem hún skrifi,
sem sé eingöngu miðað að börnum.
„Það hefur þó komið oftar en
einu sinni fyrir að ég hef verið að
skrifa söngleik eða eitthvað annað
sem ég hef hugsað fyrir fullorðna.
Svo kemur oft í ljós, seinna meir, að
þetta höfðar mikið til barna líka.
Kannski er ég bara svona barnsleg
í mér,“ segir Þórunn og hlær. Hún
segist þó sannfærð um að fullorðnir
geti líka skemmt sér á sýningunni,
enda séu sögupersónurnar flestum
landsmönnum vel kunnar.
Allir grunnskólar á Norðurlandi
Sviðslistahópurinn Hnoðri í norðri
sér um leik og söng í sýningunni, en
hópurinn var stofnaður fyrir rúm-
lega ári síðan. Hópinn skipa þau Erla
Dóra Vogler mezzósópran, Björk
Níelsdóttir sópran og Jón Þorsteinn
Reynisson harmoníkuleikari. Leik-
stjórn er í höndum Jennýjar Láru
Arnórsdóttur og sér Rósa Ásgeirs-
dóttir um búningahönnun.
„Hópurinn var stofnaður utan
um bæði þetta verkefni og von-
andi framtíðarverkefni. Fyrsta
hugmyndin var að sinna börnum
og list fyrir börn og við vorum svo
heppin að komast í samband við
List fyrir alla, sem sér um að koma
list og listviðburðum í grunnskóla.
Þá var ramminn orðinn það skýr að
ákveðið var að miða við hálftíma
leiksýningu eða söngsýningu sem
færi í alla grunnskóla á Norðurlandi,
allt frá Vopnafirði til Hvamms-
tanga,“ segir Þórunn.
innblásinn af arfi jólasagna
Þórunn segir að f ljótlega í ferlinu
hafi sú hugmynd komið upp að
nálgast verkefnið með íslenskan
jólasöguarf í huga, sem sé mjög
merkilegur fyrir margar sakir.
„Við eigum svo margar skemmti-
legar jólafígúrur, sem eru sumar
Sviðslista-
hópinn Hnoðri
í norðri skipa
þau Erla Dóra
Vogler mezzó-
sópran, Jón
Þorsteinn
Reynisson
harmoníku-
leikari og Björk
Níelsdóttir
sópran.
FRÉTTABLAÐIÐ/
ÞÓRUNN gUÐ
MUNDSDÓTTIR
Við eigum
svo margar
skemmti-
legar
jólafígúrur,
sem eru
sumar
svolítið
grimmar
og hættu-
legar, en
geta líka
verið bæði
gjafmildar
og kjána-
legar.
Þannig að
þetta var
niður-
staðan.
svolítið grimmar og hættulegar,
en geta líka verið bæði gjafmildar
og kjánalegar. Þannig að þetta var
niðurstaðan, að einbeita sér að
þessum jólum og jólafígúrum, sem
í sögunni hitta mjög frægar systur,
þær Sollu sem er alltaf í bláum kjól
og Gunnu sem er á nýjum skóm,“
segir Þórunn, og vísar í þær stöllur
Sollu og Gunnu í jólavísunni, Nú
er Gunna á nýju skónum, sem eru
flestum Íslendingum vel kunnugar.
„Þetta eru stelpur sem margir
kannast við úr þessari frægu jóla-
vísu, en við vitum samt ekkert mjög
mikið um þær,“ segir Þórunn.
Þrír flytjendur
Þrátt fyrir að flytjendur sýningar-
innar séu eingöngu þrír eru börnin
kynnt fyrir fimm persónum sem
margir kannast ef laust við. Söng-
konurnar tvær, þær Björk og Erla
Dóra, leika hvor um sig tvær per-
sónur, og harmoníkuleikarinn Jón
Þorsteinn leikur jólaköttinn.
„Auk Sollu og Gunnu erum við
með Grýlu sem kemur fyrir og svo
erum við með jólaköttinn og Stúf.
Það eru þessar þrjár mjög þekktu
jólapersónur sem eru mislævísar,
en hafa bæði sínar góðu og slæmu
hliðar,“ segir Þórunn og heldur
áfram:
„Þetta byrjar eiginlega á því að
jólakötturinn nennir ekki lengur
að fara til byggða því það eru ekki
lengur til nein fátæk börn sem fá
ekki flíkur fyrir jólin,“ segir Þórunn.
„Grýla segir þetta bölvaða vit-
leysu, hann verði að fara því þetta sé
hans hlutverk. Þau taka lagið saman
og spilar jólakötturinn undir á
harmoníku. Þetta er svona viðlagið
í sýningunni þar sem Grýla syngur:
„Góðu börnin finnst mér verst, en
vondu börnin eru alltaf best – á
bragðið.“ Þannig að þau eru svona
að sitja um óþekk og fátæk börn,
sem manni finnst svolítið grimmi-
legt í dag, að refsa fólki fyrir að vera
fátækt,“ segir Þórunn.
Vilja að skemmta börnum
Að sögn Þórunnar er ekkert eitt
meginþema í sýningunni. Til-
gangurinn sé alfarið að skemmta
börnum og fá þau til að hlæja í
aðdraganda jóla. Þó hafi hún ákveð-
ið að snerta aðeins á einelti.
„Eftir að jólakötturinn leggur af
stað til byggða ákveða þær Gunna
og Solla að fara í verslunarferð í
bæinn til þess að versla jólagjafir.
Þær verða viðskila og viti menn,
Gunna hittir Stúf og þar komum við
inn á einelti. Stúfur segir henni að
hann heiti ekkert Stúfur, heldur séu
það bræður hans sem eru alltaf
að stríða honum sem kalla
hann Stúf. Í rauninni heitir
hann Siggi,“ segir Þórunn.
Það komi þó ekki að sök því Stúfur,
fullur af sjálfstrausti, taki lagið um
hvað hann sé mikill ofurkappi, þrátt
fyrir að vera lítill.
Verkið í stöðugri þróun
Þórunn segir samstarfið við alla þá
sem komi að sýningunni hafa verið
einstaklega gjöfult. Hópurinn sé
náinn, enda séu þau bara sex sem
komi að verkefninu.
„Auk tveggja söngkvenna og
harmoníkuleikara er leikstjóri,
búningahönnuður og svo ég. Þar
sem ég bý í bænum og hef ekki
getað tekið þátt með því að vera
á staðnum hefur verið ótrúlega
gaman að fylgjast með úr fjarska.
Bæði hef ég fengið vídeó og myndir
af búningum og myndir af æfing-
um, þannig að mér finnst ég hafa
verið hluti af æfingaferlinu,“ segir
Þórunn.
„Verkið hefur líka svolítið þróast
á æfingatímabilinu, en ég hef feng-
ið bæði hugmyndir um breytingar
frá þeim og svo höfum við verið að
kasta hugmyndum á milli sem er
mjög skemmtilegt,“ bætir Þórunn
við. Þá hafi hópurinn bæði hannað
og búið til leikmyndina.
„Þannig að þetta er allt heima-
smíðað, leikmyndin, búningarnir
tónlistin og textinn. Þetta er allt
gert frá grunni,“ segir Þórunn.
Mikilvægt að upplifa listir
Þórunn segir það skipta
gríðarlega miklu máli fyrir
börn að upplifa listir og
leikhús. Upplifunin sé allt önnur
en að horfa á barnaefni í sjónvarpi.
„Að fá lifandi f lutning, fá þessa
nánd og að upplifa þetta beint í
æð og alast upp við þetta smátt
og smátt skiptir miklu máli,“ segir
Þórunn.
„Við gerum þó ekki ráð fyrir að
þau hafi endalausa athygli þannig
að þetta er bara hálftíma langt. En
að koma þeim á bragðið að njóta
þess að vera í leikhúsi og njóta þess
að hlusta á tónlistarflutning skiptir
alveg gríðarlega miklu máli,“ segir
hún. 
„Þau fá þarna í einum pakka
klassík og íslenskan menningararf
með smá sprelli, sem ég held að sé
bara mjög gott fyrir börn,“ bætir
Þórunn við.
Sviðslistahópurinn Hnoðri í
norðri verður á faraldsfæti um
Norðurlandið í lok nóvember og
byrjun desember, en áætlað er að
sýnt verði í  þrjátíu grunnskólum
fyrir tæplega tvö þúsund börn í
1.–4. bekk.n
Erla María
Davíðsdóttir
erlamaria@
frettabladid.is
48 Helgin 26. nóvember 2022 LAUGARDAGURFRéttablaðið