Fréttablaðið - 26.11.2022, Blaðsíða 44

Allt er kynningarblað sem býður auglýsendum
að kynna vörur og þjónustu í formi viðtala og
umfjallana. Í blaðinu er einnig hefðbundið rit-
stjórnarefni. Blaðið fylgir Fréttablaðinu daglega.
Umsjónarmenn efnis: Elín Albertsdóttir, elin@frettabladid.is, s. 550 5761 | Guðmundur
Hilmarsson, gummih@frettabladid.is s. 550 5766 | Sandra Guðrún Guðmundsdóttir,
sandragudrun@frettabladid.is, s. 550 5762 | Starri Freyr Jónsson starri@frettabladid.is,
s. 550 5767 | Þórdís Lilja Gunnarsdóttir, thordisg@frettabladid.is, s. 550 5768
Útgefandi:
Torg ehf
Ábyrgðarmaður:
Jón Þórisson
Sölumenn:
Arnar Magnússon, arnarm@frettabladid.is, s. 550 5652,
Jón Ívar Vilhelmsson, jonivar@frettabladid.is, s. 550 5654,
Ruth Bergsdóttir, ruth@frettabladid.is, s. 694 4103.
Marta B. Marteinsdóttir, vöru-
merkjastjóri hjá OJK-ÍSAM, segir
að ýmislegt hafi verið gert á þessu
ári þar sem 70 ár séu liðin frá stofn-
un ORA. „Við höfum komið með
alls konar skemmtilegar nýjungar
og líka „gamlar“ nýjungar eins og
fiskibollur í tómatsósu, eða eins
og margir kalla þær, „fiskibollur í
bleikri“. Við settum afmælissíld í
takmörkuðu upplagi á markaðinn
í haust. Þessi jólin fáum við svo
okkar klassísku grænu baunir í
upprunalegum umbúðum sem Atli
Már Árnason hannaði og teiknaði
árið 1953,“ upplýsir hún en gaman
verður að sjá gömlu umbúðirnar
vakna á ný.
Jólaminning um ORA grænar
Þegar Marta er spurð hvers vegna
Íslendingar séu svona háðir því
að fá ORA baunir og rauðkál um
jólin, svarar hún: „Meðlætið er ríkt
í þjóðarsálinni. Það er löng hefð
fyrir Ora baunum með jólamatn-
um en ég býst við að það sé vegna
grænmetisskorts á Íslandi fyrri ára
og niðursuðuvara því mjög góður
kostur. Síðan eru grænar ORA
baunir bara mjög gott meðlæti og
passa vel með hangikjötinu,“ segir
hún og bætir við að í Norður-Evr-
ópu sé rík hefð fyrir því að borða
súrsað grænmeti með reyktu kjöti
en það gefur ferskt súrt bragð og
örlitla sætu sem vegur upp á móti
salti og reyk í kjötinu. „Grænar
baunir eru örlítið sætar á bragðið
og virka því vel með reyktu kjöti á
borð við hangikjöt og hamborgar-
hrygg. Enginn þarf að óttast að
fá ekki ORA grænar um jólin. Við
framleiðum hundruð þúsunda
baunadósa,“ segir Marta.
Þegar hún er spurð hvort
hún eigi sjálf endurminningar
um þessa vörur, svarar hún því
játandi. „Í minningunni hugsa
ég alltaf til ömmu minnar þegar
hún eldaði jólamatinn. Hún var
yfirleitt með hamborgarhrygg og
brúnaðar kartöflur. Með því var
alltaf sama meðlætið, ORA grænar,
rauðkál og svo rauðrófusalat. Ég
áttaði mig ekki á því fyrr en ég var
orðinn unglingur að það borðuðu
ekki allir Íslendingar sama jóla-
matinn. Fyrir mér eru þessar vörur
nátengdar jólunum. Þær eru jafn
jólalegar og hangikjötið og laufa-
brauðið.“
Marta segist telja að kynslóðir
sem nú séu að alast upp muni
halda í þessa jólahefð. „Ég vona
að við höldum í gamlar og góðar
íslenskar jólahefðir. Jólamaturinn
okkar er órjúfanlegur hluti bæði
aðventunnar og hátíðarhaldanna.
Margir eru mjög vanafastir hvað
jólahefðirnar varðar og vilja
gjarnan halda í það sem þeir ólust
upp við. Ég held að það muni ekki
breytast í bráð og margir muni
áfram halda í þann jólamat sem
þeir ólust upp við. Þessar vörur
hafa mestmegnis haldist alveg
eins síðastliðin 70 ár. Fram-
leiðslan í dag tekur auðvitað mið
af nútímakröfum en bragðið er
það sama,“ segir Marta. „Síðan eru
nýjar spennandi vörur væntan-
legar f ljótlega.“
Síld á jólahlaðborðið
Aðrar vinsælar vörur hjá ORA er
hátíðar- og jólasíld. Marta segir að
síldin sé vinsæl enda gæðavara.
„Mikil vinna fer í að verka og útbúa
síldina. Hún er fersksöltuð í tunnu
og geymd við kjöraðstæður. Síldar-
bitum er síðan blandað saman við
annað hráefni og hún handunnin
á þennan hátt. Það er alveg nostrað
við hana, enda mikilvægt fyrir
okkur að vanda til verka, síldin
er ómissandi á jólahlaðborðin í
aðdraganda jóla.
Við byrjuðum einnig nýlega með
sérstaka afmælissíld en það er sér-
útgáfa af marineraðri síld. Í henni er
basilíka, sítróna, epli og laukur sem
gefur henni ferskt bragð. Hráefnin
gera hana ferskari á bragðið sem við
teljum að muni falla vel í kramið
hjá landsmönnum. Síldin er alltaf
góð og hefur vaxið í vinsældum
meðal Íslendinga á aðventunni.
Hún á sinn fasta sess á jólahlað-
borðum með rúgbrauði, hrökk-
brauði eða skonsum. Sjálfri finnst
mér hún passa mjög vel með ORA-
jólabjórnum á jólahlaðborðinu.
Þá get ég líka nefnt fiskibollur og
fiskbúðing sem er enn býsna vin-
sæll heimilismatur. Það var gaman
að sjá hversu vel fólk brást við
fiskibollum í bleikri sósu þegar við
byrjuðum að framleiða þær aftur í
ár. Kannski spilar smá fortíðarþrá
þar inn í en þær voru alltaf mjög
vinsæll og ódýr heimilismatur sem
fljótlegt er að elda og vinsælar hjá
krökkum,“ segir Marta.
Sæmundur í jólafötunum
Frónkexið og jólasmákökurnar frá
Frón eru sömuleiðis vinsæl vara.
„Jólin eru annasamur tími hjá
okkur í Frón enda eru fjölmargar
sortir af smákökum bakaðar fyrir
hver jól. Við bökum alltaf klassísku
smákökurnar, líkt og vanilluhringi,
mömmukossa og blúndukökur.
Í ár er nýjungin okkar kremkex í
jólalegum búningi, jólakremkexið,
Sæmundur í jólafötunum, sem
er fullkomið aðventu- og jólakex
með kanil og negul. Gerist varla
jólalegra,“ segir Marta og bætir
við að Frón sé með tólf tegundir af
jólasmákökum en auk þess sé líka
boðið upp á smákökudeig fyrir
þá sem vilja auðvelda sér jóla-
baksturinn.
„Ætli vinsælustu smákökurnar
hjá Frón séu ekki vanilluhringir og
mömmukossarnir. Vanilluhringir
eru alltaf vinsælir á mínu heimili.
Mitt uppáhald er samt saltkara-
mellukökurnar, passlega mikið
saltkaramellubragð og stökkar. En
ég reyni nú samt að passa mig á að
liggja ekki bara í einni sort,“ segir
hún.
Þegar Marta er spurð um söguna
á bak við kremkexið Sæmund sem
margir þekkja en kannski ekki
allir, er hún fljót að rifja hana upp:
„Sagan er sú að kexverksmiðjan
Esja framleiddi fyrr á árum mjög
vinsælt vanillukex. Forstjóri fyrir-
tækisins hét Sæmundur Ólafsson.
Kremkexið var óformlega nefnt
í höfuðið á honum. Í daglegu tali
landsmanna gekk kexið undir
nafninu Sæmundur. Esja sam-
einaðist Frón árið 1970 og þegar
Frón tók upp á því að bæta kremi
við vanillukexið fékk það heitið
Sæmundur í sparifötunum því það
þótti aðeins meira sparilegt en
vanillukexið án krems. En nöfnin
urðu ekki til í verksmiðjunum, þau
urðu til meðal landsmanna og hafa
lifað í tungumálinu árum saman,“
útskýrir Marta en þess má geta að
Frón verður hundrað ára eftir örfá
ár, fyrirtækið var stofnað árið 1926.
Marta segir að gamla, góða
matarkexið hafi alltaf verið mjög
vinsælt með kaffinu og vin-
sældir þess hafa síður en svo dalað.
„Matarkexið er alltaf mjög vinsæl
vara og sama má segja um krem-
kexið sem er orðið að klassík og fær
stundum að skipta um „föt“ eins og
núna fyrir jólin.“ n
Marta segir að í tilefni afmælis ORA séu væntanlegar á markað nýjar vörur sem ekki hafa áður verið í boði. FRéttABLAðið/EyÞóR
Frón framleiðir tólf jólasmákökugerðir fyrir jólin auk smákökudeigs fyrir þá
sem vilja fara auðveldu leiðina fyrir jólin og spara sér tíma og fyrirhöfn.
Grænar baunir frá ORA hafa fylgt þjóðinni í 70 ár og það styttist í hundrað
ára afmæli kremkexins frá Frón.
Í daglegu tali lands-
manna gekk kexið
undir nafninu Sæmund-
ur. Þegar Frón tók upp á
því að bæta kremi við
vanillukexið fékk það
heitið Sæmundur í
sparifötunum því það
þótti aðeins meira spari-
legt en vanillukexið án
krems.
2 kynningarblað A L LT 26. nóvember 2022 LAUGARDAGUR