Fréttablaðið - 26.11.2022, Side 96

Það er mikið af mjög
leiðinlegu fólki í fjöl-
skyldu minni og ein-
hvern veginn tókst
mér að lifa hana af
með þessu viðhorfi.
Sýningin Kvöldvaka með Jóni
Gnarr snýr aftur nú í nóvem-
ber þar sem sagðar eru sannar
en lygilegar sögur frá ferli
grínistans. Hvernig byggir
maður upp svona stæðilegan
lager af furðusögum?
Í æsku minni var þetta orð,
kvöldvaka, mjög tengt skátun-
um,“ segir Jón Gnarr sem bauð
gestum fyrst á kvöldvökur með
sér 2018. „Mér fannst misjafnlega
gaman í skátunum en kvöldvökur
voru alltaf skemmtilegar. Þá voru
sagðar sögur, flutt skemmtiatriði og
annað stuð. Ég á góða og persónu-
lega tengingu við þetta fallega orð.“
Jón hefur rosalega gaman af
íslensku og hefur þá sér í lagi dellu
fyrir þeim orðum málsins sem ekki
eru til annars staðar.
„Við eigum þjóðararf sem er mis-
jafnlega ósýnilegur og hefur með
gleðskap og list að gera. Í gamla
daga voru til skemmtanir sem voru
kallaðar gleðir og kirkjan bannaði.
Það var bara kirkjuleg tilskipun að
gleði væri hér með bönnuð,“ segir
hann og hlær. „Íslendingar eiga ekki
að gleðjast heldur eiga þeir að iðrast
og huga að sínu synduga líferni og
hvernig megi bæta fyrir það.“
Brunnur í eyðimörkinni
Jóni finnst eins og Íslendingar eigi
það til að líta á það sem einhvers
konar þroskaskref þegar fólki tekst
að yfirstíga gleðina.
„„Nú er ekki fíf lagangur lengur,
núna er ég það þroskaður og gáf-
aður að nú þarf ég ekki lengur á
gleði að halda. Hún er einskis nýt!“
Ég hef alltaf ögrað þessu viðhorfi því
gleðin er svo verðmæt og gerir svo
mikið.“
Fjöldi íslenskra fjölskyldna tengir
kvöldvökur við Fóstbræður enda
hitti fíf lagangurinn í þáttunum
beint í mark hjá mörgum þegar
þeir fóru fyrst í loftið 1997. Jón segir
tilfinninguna hafa verið eins og að
grafa brunn í eyðimörk.
„Okkur fannst ekkert skemmti-
legt að gerast og Fóstbræður var
okkar framlag til þess að skapa
einhvers konar gleðivettvang. Það
mætti mikilli mótspyrnu, sérstak-
lega hjá eldra fólki því yngra fólk var
almennt mjög ánægt með þetta.“
Svar við grámyglunni
Þegar Næturvaktin fór svo í gang
2007 hvarf laði ekki að Jóni að
nokkur myndi hafa gaman af þessu.
„Ég var alveg viðbúinn því að það
yrðu kannski einhverjir nokkrir sem
myndu kveikja á þessu en að þetta
yrði aldrei neitt „mainstream“,“ segir
hann. „Mér fannst sjálfum bara svo
gaman að vera Georg Bjarnfreðar-
son og búa til þennan mann.“
Rétt eins og með Fóstbræður
lagðist Næturvaktin vel í landann
þar sem áður óþekktri eftirspurn í
grámyglu var svarað.
„Það kom mér á óvart hvað þetta
varð vinsælt því mér finnst þetta
jafnvel leiðinlegt. Þetta er kómedía
hversdagslegra leiðinda. Ég meina,
þetta er bara um þrjá menn á bens-
ínstöð um nótt.“
Hvatvísin er lykillinn
Sérkennilegt sagnasafn Jóns telur
hann hafa komið til með óhefð-
bundnu viðhorfi sínu til lífsins.
„Ég hef farið ótroðnar slóðir í líf-
inu því ég er bæði fljótfær og hvatvís.
Það hefur gert það að verkum að ég
hef oft komið mér í sérkennilegar
aðstæður,“ segir hann og bætir við
hvað honum þyki gaman að velta
fyrir sér örlögunum. „Af hverju hlut-
irnir eru eins og þeir eru. Það hefur
svo margt gerst fyrir mig sem mér
finnst mystískt – bara stórfurðulegt.“
Þá hefur Jón líka búið sér til sínar
eigin furðulegu aðstæður með eigin
rugli og vísar þar til pólitíska ævin-
týrisins þegar hann stofnaði Besta
flokkinn.
„Ég var ekki með neitt plan, mér
fannst bara gaman að fikta með
þetta,“ segir hann hlæjandi. „Ég
Jón reynir að vera vakandi fyrir fólki sem er beinlínis leiðinlegt. Fréttablaðið/anton brink
Arnar Tómas
Valgeirsson
arnartomas
@frettabladid.is
horfði um daginn á gamalt mynd-
band á Youtube þar sem var tekið
viðtal við mig eftir að ég stofnaði
flokkinn þar sem ég sagði að okkur
væri drullusama því börn væru ekki
með kosningarétt. Ég var bara á
fullu í útúrsnúningum en það hefur
verið þannig í svo mörgu sem ég hef
gert. Ég er með eitthvert dræv að
vaða áfram í þetta og er ekki mikið
að hugsa um afleiðingar eða við-
tökur.“
Eftir að hann varð borgarstjóri
tók það Jón nokkrar vikur að með-
taka það almennilega.
„Það kom mér samt meira á óvart
að þetta vakti eftirtekt í útlöndum.
Stórir fjölmiðlar tóku viðtöl við mig
því mér datt ekki í hug að nokkur
hefði áhuga á þessu.“
Uppgötvun í sminkstólnum
Aðdragandinn að borgarstjóratíð
Jóns var oft ansi skrautlegur.
„Ég er ekkert rosalega vel áttaður
á málefnum líðandi stundar, hver
er hver og svona,“ segir hann og
dæsir. „Ég er ekkert alltaf með það
á hreinu.“
Þessi persónuþoka Jóns krist-
allaðist í því þegar hann var á leið í
viðtal til að kynna
k v i k m y n d i n a
Bjarnfreðarson á
Stöð 2 og mætti
þa r konu sem
var að koma úr
sminki.
„Hún þekkti mig
augljóslega en ég
vissi ekki hver hún
var. Hún heilsaði mér
og spurði mig hvort
ég væri þá búinn að
stofna stjórnmála-
flokk. Ég játaði því og
hún sagði þá að við
myndum sjást í bar-
áttunni.“
Eftir að konan fór
settist Jón í smink-
stólinn og spurði hver
þetta hefði nú verið.
„ S t í n a s m i n k a
spurði mig hvort ég
væri að djóka og ég
neitaði því. Þá sagði
hún mér að þetta
væri Hanna Birna
K r i s t j á n s d ó t t i r ,
borgarstjóri Reykja-
víkur. Ég vissi þá
Jón óraði ekki fyrir því að
neinn myndi skemmta sér
yfir Næturvaktinni.
Mynd/SagaFilM
ekki einu sinni hver væri borgar-
stjórinn í Reykjavík! Fólk fattar
stundum ekki hvað ég er mikið út úr
kortinu. Sumir hugsa: „Hann getur
nú ekki verið alveg svona ruglaður,“
en ég er það.“
Brestur að leyna brestum
Þótt Jón viti ekki alltaf hver sé hver
þá skammast hann sín ekkert fyrir
það.
Eru kannski f leiri sem eru svona
mikið út úr kortinu en þora ekki að
viðurkenna það?
„Jú, en miklu minna en það var,“
svarar Jón. „Ég held að þetta hafi
byrjað að breytast með minni kyn-
slóð en það er mjög mikið af fólki
sem er að dylja alls konar veikleika
því það er hrætt um að það hafi
alvarlegar afleiðingar í för með sér
sem mér finnst mikil synd.“
Jón telur mikilvægt að horfast í
augu við eigin bresti.
„Mín reynsla er sú að þegar fólk
leynir veikleikum þá veldur það
oft því sjálfu sársauka og skömm.
Annað fólk undrast á því að það
geti ekki gert eitthvað og þá getur
fólk byrjað að næra með sér minni-
máttarkennd og vanlíðan, sem mér
finnst alveg ömurlegt.“
Þannig hefur Jón kosið að viður-
kenna eigin bresti og bregðast við
með auðmýkt.
„Þar með er það aftengt sjálfum
mér. Þetta er ekki eitthvað sem ég
geri heldur er eitthvað sem veldur
því að ég geri svona,“ segir hann.
„Sem betur fer hefur orðið mikil
hugarfarsbreyting í þessum málum
og það er orðið meira í lagi að stíga
fram og viðurkenna að eitthvað sé
ekki í lagi.“
Kappklædd Dunkirk-hetja
Jón minnist þess þegar fjölskyldan
bjó í Texas og hann var dreginn 
Ég elska
leiðinlegt fólk
52 Helgin 26. nóvember 2022 LAUGARDAGURFrÉttablaðið