Þingtíðindi Alþýðusambands Íslands ... - 20.05.1996, Side 144

koma menningunni á framfæri við almenning. Opinberar menningarstofnanir,
reknar fyrir almannafé, mega aldrei fjarlægjast þessi höfuðmarkmið sín og glata
þannig tengslum við almenning í landinu.
Skólar og menntastofnanir eiga að gegna mikilvægu hlutverki við menning-
aruppeldi og í þvf að skapa fólki sem jafnastar forsendur til virkrar þátttöku í
samfélaginu. Þar er tækifæri til að koma menningarstarfsemi á framfæri og
hvetja til þátttöku. Utrás fyrir sköpunargleðina er mikilvægur hluti af þroska
hvers einstaklings.
I skólastarfinu þarf að leggja mikla áherslu á móðurmálskennslu enda getur
vald hvers einstaklings á móðurmálinu skipt sköpum fyrir sjálfstraust viðkom-
andi og möguleika til virkrar þátttöku í lýðræðislegu samfélagi. Skólamir eiga
því einnig að þjálfa börn og ungmenni í að tjá skoðanir sínar og taka virkan þátt
í umræðum.
Með því að tryggja að tækni og þekking sé til staðar í hverjum skóla er hægt
að undirbúa öll böm undir þátttöku í símenntasamfélagi framtíðarinnar. Mark-
visst á að hvetja börn og ungmenni til að nota nútímatækni til upplýsingaöflun-
ar. Á slíkum grunni er hægt að byggja frekari kynni af alþjóðlegum menningar-
straumum og ungmenni læra að leita sér gagnlegra upplýsinga og fræðast um það
hvaða rétt þau eiga sem þegnar í lýðræðisþjóðfélagi.
En börn og ungmenni, sem og aðrir, þurfa að læra að „lesa“ gagnrýnið allt
það flæði upplýsinga sem skapar stöðugt áreiti. Að baki hreyfimyndum í sjón-
varpi og kvikmyndum, auglýsingum og myndrænni framsetningu upplýsinga í
tölvum er ákveðin „málfræði“. Þekking á myndmáli og þjálfun í gagnrýninni
nálgun á framsetningu upplýsinga er lykilatriði. Einstaklingar með slíkan bak-
grunn standa betur að vígi og verða virkari neytendur og gerendur í lýðræðissam-
félagi.
í skólunum gefst tækifæri til að vinna gegn fordómum og fræða böm og ung-
menni um ólíka menningarheima. Góð þekking á tungumálum og skilningur á
högum annarra þjóða er mikilvægt veganesti út í lífið.
Allt þetta starf miðar að því að vinna gegn nýrri stéttaskiptingu milli þeirra
sem hafa aðgang að upplýsingunum og hinna sem hafa ekki fengið sömu tæki-
færi til þátttöku í svokölluðu upplýsingasamfélagi. Sams konar starf verður að
inna af hendi meðal fólks á vinnumarkaði. Þar geta verkalýðshreyfingin og stofn-
anir hennar gegnt mikilvægu hlutverki.
Símenntun, þekking og virkni eiga að vera lykilorðin í menningarstefnu
verkalýðshreyfingarinnar. Tryggja verður að vinnandi fólk fái notið menningar-
verðmæta, það geti tekið virkan þátt í menningarstarfsemi og geti stöðugt sótt sér
nýja þekkingu sem nýtist bæði í leik og starfi. Þátttaka í menningarstarfsemi,
hvort sem er með beinni þátttöku eða í hlutverki neytandans, er hluti af lífskjör-
um okkar. Spámenn svokallaðs upplýsingaþjóðfélags framtíðarinnar telja að inn-
an skamms muni hæfni og þekking til að afla upplýsinga og vinna úr þeim skipta
enn meira máli en í dag. Þar muni skilja á milli bæði þjóða á heimsmarkaði og
142