Skinfaxi - 01.01.2022, Blaðsíða 38

38 S K I N FA X I
N orsku lögin voru sett árið 2007 og byggja á barnasáttmála
Sameinuðu þjóðanna, en þau gilda fyrir börn upp að tólf ára
aldri. Samkvæmt þeim ber norskum íþróttafélögum sem
bjóða upp á æfingar fyrir þennan aldurshóp að vera með sérstakan
tengilið sem ber ábyrgð á aldurshópnum og miðlar upplýsingum um
lögin þannig að allir séu meðvitaðir um þau. Að auki eru allir sem þjálfa
börn yngri en 15 ára skyldaðir til að afhenda sakavottorð.
Sambærileg lög tóku gildi í Svíþjóð í fyrra, en þau ná yfir börn upp
að 18 ára aldri. „Ástæða þess að við miðum við 12 ára aldurinn er að
eftir það aukast æfingar og sérhæfing,“ sagði Hanne-Kristin Kvarme,
þróunarstjóri hjá Viken, í heimsókn UMFÍ þangað.
Vináttan og gleðin mikilvægust
Lögin taka á þáttum eins og öryggi barna, frelsi þeirra til að velja og að
bæði æfingar og keppni séu á forsendum barnanna þannig að þau
hafi ánægju af. „Vináttan og gleðin eru oft eina ástæða þess að börn
æfa íþróttir. Við tryggjum áhrif þeirra með því að spyrja hvað þeim
finnst gaman. Við gefum þeim líka frelsi til að velja hve oft þau vilja
mæta. Sum félög eða íþróttir gera kröfu um mætingar á allar æfingar
en það heldur ekki,“ sagði Hanne-Kristin og bætti við að ánægjan í
barnæsku væri forsenda afreka Norðmanna á íþróttasviðinu. Áhersla
væri líka á að foreldrum væri frjálst að mæta og fylgjast með æfingum,
sum félög hefðu reynt að banna það en það leiddi til brottfalls.
Meðal annars eru reglur um hve langt börn mega ferðast til að taka
þátt í keppnum. Börn yngri en sex ára eiga að keppa innan eigin félags,
níu ára innan eigin héraðssambands en við 11 ára aldur mega þau byrja
að keppa á landsvísu. Er það skiljanlegt því Noregur er stórt land, frægt
er að loftlínan frá Tromsö í norðri til höfuðborgarinnar Óslóar er jafn
löng og frá Ósló til Rómar. Bæði foreldrar og félög fá sektir séu lögin
brotin. „Þetta er til að vernda barnið,“ sagði Hanne-Kristin. Eins er reynt
að búa til viðburði fyrir þá einstaklinga sem vilja ekki lengur keppa en
finnst gaman að stunda íþróttir og hreyfa sig.
Allar íþróttir
Norska íþróttasambandið hefur þróað verkefni sem kallast „Allidrett“
(Allar íþróttir) og miðar að því að tryggja fjölbreytni í æfingum fyrir börn
allt að 12 ára aldri. Hugmyndin er að börnin geti innan sama félags
prófað mismunandi íþróttagreinar við ólíkar aðstæður til að finna út
hvað þeim henti best. Hanne-Kristin sagði þetta njóta mikilla vinsælda,
einnig meðal táninga, sem þyki þó meira töff að verkefnið heiti „multi-
sport“ (fjölsport).
Hvernig sköpum við gott umhverfi
fyrir börn innan íþróttafélaga?
Fimmtán ár eru síðan Norðmenn settu lög um réttindi barna í íþróttum.
Síðan hafa íþróttahéröð og félög unnið að innleiðingu reglnanna.
Sektað er fyrir brot.
Hún sagði oft sjálfboðaliða halda utan um æfingarnar fyrir yngstu
börnin. Þeir væru ekki mikið lærðir en reyndu sitt besta. Til að mæta
því hefði Viken þróað nokkur mismunandi stutt námskeið fyrir slíka
þjálfara. Það stysta, en jafnframt það vinsælasta, er ein og hálf klukku-
stund, ætlað byrjendum í þjálfurum og tekið á netinu. Í Noregi er hald-
ið utan um menntun þjálfara með gagnagrunni á landsvísu.
Hjálpa félögunum
Þá er vaxandi áhersla hjá Viken á stuðning við íþróttafélög, en hjá sam-
bandinu eru sex starfsmenn sem heimsækja félög og aðstoða þau við
þróunarvinnu. Er þar meðal annars aðstoðað við lagatúlkanir og sam-
skipti milli einstaklinga.
Hanne-Kristin nefndi sérstaklega dæmi um aðstoð við íþróttafélagið
í Geilo, sem hefði óvænt beðið um aðstoð, því það hefði verið talið
fyrirmyndarfélag með níu íþróttagreinar og 1.600 félaga. Aðalstjórnin
sagði hins vegar deildirnar vilja fara í ólíkar áttir. Íþróttahéraðið veitti
aðstoð við stefnumótun til að tryggja að allir færu í sömu átt.
Meðal afurða stefnumótunarinnar í Geilo voru hettupeysur fyrir félagið.
Ungmennin fengu að ráða útliti þeirra, en á þær voru prentuð gildi og
slagorð félagsins. Það fór ekki vel í alla þá fullorðnu en peysurnar urðu
fljótt gríðarvinsælar í bænum.