Heimili og skóli - 01.03.1973, Blaðsíða 31

og hauststörfum, sem gefa þeim fjársjóð
þroska og skemmtunar, meiri en flest ann-
að, sem hægt er að veita þeim. Skólastarf í
7 mán. árlega, held ég, að sé nægilega lang-
ur tími, ef nemendum er kennt að nota hann
vel, mætti þá vera 9 mán. í 8. og 9. bekk,
ef þess þyrfti með til þess að fullnægja
námsskránni.
Frumvarpið gerir ráð fyrir því, að land-
inu verði skipt í skólahverfi eftir tillögum
menntamálaráðuneytisins. Tillögur þess
skulu lagðar fyrir fræðsluráð, sem síðan
kynnir þær hlutaðeigandi sveitarstjómum
og skólanefndum. Tæplega sýnist vera gert
ráð fyrir, að íbúar hreppanna hafi neitt um
þessa skiptingu að segja, hvað þá neinn
ákvörðunarrétt. Verði fræðsluráð og
menntam.rn. ekki sammála um skiptingu
harnanna í skólahverfin, sker ráðuneytið
úr. Þetta finnst mér fráleitt. Ef góð og víð-
tæk samstaða hefur náðst mifli margra
hreppa, er varhugavert að spilla henni, og
víða held ég, að það mæti andstöðu í sveit-
um, ef á t. d. að skipta börnum úr sama
hreppnum milli tveggja skólahverfa.
I grunnskólafrumvarpinu er talið óverj-
andi, að nokkurt barn eða unglingur sé í
heimavist, nema ógerlegt sé vegna fjarlægð-
ar frá skóla að aka því daglega heiman og
heim. Akstur í snjóþungum sveitum getur
reynzt mjög erfiður, langt fyrir börnin á
veginn frá bænum og vetrarveðrin stundum
hörð, t. d. hér norðanlands. Auk þess eru
heimilisástæður í einstaka tilfellum þannig,
að betra er fyrir nemendur að vera í heima-
vist heldur en að koma heim til gistingar.
Það er heldur lítil reynsla af því, hvernig
áhrif löng keyrsla hefur á börn og unglinga.
Henni fylgir óhjákvæmilega órói og á-
reynsla. Og dýr verður hún.
Bygging heimavistarskóla er óhemju dýr,
reyndar eru allar skólabyggingar dýrar, en
að stálpuð börn og unglingar bíði tjón á sál
sinni við að vera í heimavist og fara frá
heimilum sínum um stundarsakir, held ég
að sé mjög ólíklegt. Enda var annað hljóð
í strokknum fyrir nokkrum árum, þegar öll
börn, jafnt yngri sem eldri áttu helzt af öllu
að vera í heimavist. Og hvað mætti þá segja
um kaupstaðabörnin, sem send eru í sum-
ardvöl í sveit, frá 6 ára aldri, oft til þriggja
mánaða samfelldrar dvalar hjá öllum ó-
kunnugum? Sáralítið eftirlit er með þess-
um dvalarheimilum fyrir börn, en ég held,
að það heyri til undantekninga, ef að börn
og foreldrar em ekki ánægð eftir sumarið.
Svo er það lenging skyldunámsins um 1
ár. Um það eru áreiðanlega skiptar skoð-
anir manna á meðal, hvort sú breyting sé
til bóta. Ég hef kennt í skóla, ,þar sem bæði
var bóknám og verknám, og mér virtist það
fara nokkurn veginn alveg saman, að þeir
nemendur, sem stóðu sig vel í verknámi
voru einnig góðir í bóklegum greinum. Þess
vegna held ég að skipting í bóknáms- og
verknámsdeildir sé engin allsherjar lausn.
Nemendum, sem gengur illa í skóla, leiðist
oftast nær og líður illa. Þó að einum vetri
sé bætt við skyldunám, er óvíst, að þeir nái
nægilega háum einkunnum til þess að geta
komizt í aðra skóla. Það eru máske meiri
líkur til, að þeim takist það fremur, ef þeir
hafa náð meiri þroska með aldri, og hafa
unnið fyrir sér 1—2 ár og sjái þá betur,
hvers virði það er að ljúka einhverju námi,
sem gefur þeim möguleika á að komast að
við betur launuð störf.
Fleira mætti til tína, en ég læt hér staðar
numið.
HEIMILI OG SKÓLI — 23