Læknaneminn - 01.11.1965, Síða 31

LÆKNANEMINN
31
um, er ófullnægjandi framsetning
stúdenta og starfsbræðra á vinnu-
hypothesum til sjúkdómsgreininga,
vinnu-hypothesum, sem gætu leitt
til ákveðinna niðurstaða með
þeirri tækni, sem fyrir hendi er,
á sem skemmstum tíma og með
sem minnstri fyrirhöfn. Gagnstætt
þessu rekur maður sig á, einkum
meðal stúdenta, tilgangslausar
vangaveltur um hluti, sem engin
leið er að sanna né afsanna.
Þetta er atriði, sem mig langar
til að leggja mikla áherzlu á. Þjálf-
un læknastúdenta á aðallega að
vera fólgin í því að læra biologiska
starfsaðferð.
Þessu má ekki rugla saman við
tæknileg atriði, eins og það t. d.,
að stúdent verði leikinn í að
titrera saman ákveðna reagensa,
kveikja ákveðin taugaviðbrögð í
tilraunadýri eða sjúklingi, hlusta
sjúkling og þar fram eftir götun-
um. Það er tæknileg þjálfun.
Vandinn er að kenna stúdenti
að draga ályktanir af athugunum
(observationum) og rannsókna-
niðurstöðum og setja fram áfram-
haldandi vinnuáætlun, sem leiðir
til ákvcðinna aðgerða, hvers eðlis,
sem þær eru, t. d. frekari rann-
sókna eða lækninga. Þetta lærist
með tiiraunastarfseminni.
Ég er sannfærður um, að mikið
af því, sem loðir við kliniska
læknisfræði í dag, eru gamlar
kennisetningar, dogmata, sem
byggjast á observationum fyrir-
rennara okkar, en ályktanir af
þessum observationum hafa aldrei
fengið nógu kritiskt mat eða end-
urmat. Ég er ennfremur sann-
færður um, að hefðu læknar úti
um víða veröld fengið meiri og
betri þjálfun í biologiskum starfs-
aðferðum, þá væri minna um þess-
ar kennisetningar.
Ég held líka, að ónákvæmt orð-
færi og illa skilgreind hugtök séu
aðalorsök þess, hversu langar
kennslubækur eru í kliniskri lækn-
isfræði.
Eitt af því, sem stórlega háir
hagnýtri læknisfræði og mundi
batna með aukinni tilraunaþjálfun
lækna og stúdenta, eru ófullnægj-
andi matsaðferðir, sem eru nánast
,,non-quantitativar“. Ytri skoðun
sjúklinga, svo og upplýsingar þær,
sem fram koma í sjúkrasögum,
hafa sjaldan nokkurn mælikvarða,
sem á er að treysta. Díagnosur
byggjast ekki á nógu ákveðnum
kríteria. Úr þessu verður ekki bætt,
nema með gjörbreyttum starfsað-
ferðum og breyttri kennslu lækna-
stúdenta hér sem annars staðar,
þ.e.a.s. skilnings á þessu atriði er
naumast að vænta nema hjá þeim,
sem hafa aðalþjálfun sína í ann-
arri starfsaðferð en þeirri, sem nú
viðgengst í kliniskri læknisfræði.
— Hvernig ætti þá ný kennslu-
skipan í deildinni að vera í aðal-
atriðum ?
— Ég held að óæskilegt sé, eins
og menntaskólakennslu er nú hátt-
að og verður sennilega í náinni
framtíð, að takmarka inntöku
stúdenta í læknadeild við stærð-
fræðideildarstúdenta. Aftur á
móti væri sjálfsagt að breyta
fyrsta námsstiginu í læknadeild
þannig, að auk efnafræði verði
kennd eðlisfræði og stærðfræði,
ennfremur eitthvað í biologiskum
greinum eins og t. d. erfðafræði
og kannske eitthvað í biometri.
Með því stúdentsprófi, sem nú
gildir, er mjög vafasamt, að eitt
ár nægi til þessa, og mætti þá
kannski halda áfram með eitthvað
af þessum greinum á næsta ári.
Annars held ég, að á 2. ári ætti
að taka fyrir morphologiskar
greinar eins og líffærafræði, enn-
fremur lífefna- og lífeðlisfræði,