Læknaneminn - 01.10.1988, Blaðsíða 34

gáttatif og eru því útsettari fyrir segamyndun í vinstri
gátt. Það er því líklegra að yfirleitt sé kím hjá
sjúklingum sem fengið hafa blóðþurðarköst í heila
merki um almenna æðakölkun heldur en bein orsök
blóðreksins (15).
Hjartaþelsbólga. Hjartaþelsbólga hjá
sjúklingum með kím er vel þekkt. Er jafnvel talið að um
4 % sjúklinganna fái endocarditis bacterialis (1). Hér
áður fyrr var þetta jafnvel talið orsök kím en nú þykir
nokkuð ljóst að um fylgikvilla sé að ræða. Sú staðreynd
að flestar rannsóknir um þetta efni eru krufnings-
rannsóknir, staðfestir enn frekar þá vissu manna að
horfur þessara sjúklinga séu afar slæmar. Kemur þar
væntanlega helst til lítið blóðflæði í kölkuninni og
sýkingin getur náð sér niður í umhverfi hennar.
Algengasta orsök þessarar hjartaþelsbólgu er
Staphylococcus aureus.
Langvinn hjartabilun. Rétt rúmlega
helmingur sjúklinga með kím hafa einkenni um
langvinna hjartabilun. Rannsóknir hafa sýnt að
alvarleg kölkun er líklegri til að vera samfara bilun en
vægkölkun(l 1). Einnighefurveriðsýntframáað84%
sjúklinga með kím hafa hjartastækkun á röntgenmynd
er vegna minni hreyfanleika. Áunninni
míturlokuþrengingu hefur einnig verið lýst hjá
sjúklingum með kím, en er þó mun sjaldgæfari en
míturlokuleki. Talið er að um 8 — 10 % sjúklinganna
hafi míturlokuþrengingu (4). Aðeins fáir sjúklingar
með kím og míturlokuþrengingu þurfa gerviloku-
meðferð. Rétt er því að hafa kölkun í míturlokuhring í
huga sem orsök í sumum tilvikum míturioku-
þrengingar.
Blóðrek. Blóðrek hjá sjúklingum með kím er
vel þekkt. Hins vegar er erfitt að gefa nokkrar tíðnitölur
þar um. Einnig er ákaflega vandasamt að segja til um
uppruna blóðreksins því sjúklingarnir eru oft einnig
með aðra hjarta og æðasjúkdóma. Almennt er talið að
um 15 % af blóðþurrðarköstum í heila séu vegna
blóðreks sem á uppruna sinn í hjartanu (14).
Langalgengasta orsökin þar er gáttatif. Eins og áður
hefur verið lýst er kölkunin klædd æðaþeli sem getur
rofnað, þar getur orðið samsöfnun á blóðflögum og
fibrinútfellingum sem síðan geta losnað og orðið að
blóðreki. Lýsl hefur verið íeinstaka tilvikum blóðreki
af kalkhröngli sem komið hefur frá mikið kölkuðum
míturlokuhring. Annað er að þessir sjúklingar fá oft
Mvnd 2. Two-dimensional echocardiography fromapatientwith mitral anular calcification (MAC)
in the parasternal long axis view (A) and short axis view (B). (LA=left atrium, LV=left ventricle,
Ao=aorta, RV=right ventricle, IVS=interventricular septum, PML=posterior mitral leaflet).
32
LÆKNANEMINN %88-41. árg.