Læknaneminn


Læknaneminn - 01.04.1997, Blaðsíða 9

Læknaneminn - 01.04.1997, Blaðsíða 9
Sjögren’s syndrome - meira en þurrkur - (26) og önnur nýleg, mjög viðamikil rannsókn frá Kína (27) , sýndi að 0.8 % allra fullorðinna greindust með sjúkdóminn samkvæmt sömu skilmerkjum. Þetta bendir til að pSS sé að minnsta kosti jafn algengt og iktsýki. SJÚKDÓMSMYND Heilkenni Sjögrens er sjúkdómur kvenna, þar sem kynjahlutfall er níu konur á móti einum karlmanni. Sjúkdómsgreiningin staðfestist oft um eða eftir miðjan aldur (2, 28, 29). Allmörg sjúkratilfelli hafa þó greinst bæði hjá börnum og unglingum (30, 31, 32). Sjúk- dómurinn þróast hægt og svo virðist sem fyrstu ein- kenni Sjögrens sjúkdómsins geri vart við sig áratug áður en sjúkdómurinn hefur tekið á sig auðkennilega sjúkdómsmynd (29). Eins og fýrr segir einkennist Sjögrens sjúkdómurinn af þurrki í öllum slímhúðum líkamans, en auk þess hafa flestir Sjögrens sjúklingar bæði lið- og vöðvaverki ásamt hamlandi þreytu. Sjúklingar sem hafa virkan sjúkdóm, hafa gjarnan hitavellu, sem leitt hefur til víð- tækra rannsókna án nokkurrar skýringar með tilliti til smitsjúkdóma, illkynja sjúkdóma eða annarra sjúk- dómsástanda sem þekkt eru af því að orsaka hita. Auk þess þjást sjúklingar með pSS oft af margvíslegum ein- kennum frá innri líffærum, sem flækir sjúkdómsmynd- lna °g gerir sjúkdómsgreininguna oft á tíðum erfiða. Flestar rannsóknir varðandi sjúkdómseinkenni við pSS eru þverskurðarrannsóknir, en fáar rannsóknir eru framvirkar (33, 34). Þekking manna er því nokkuð tak- mörkuð á mikilvægi vissra sjúkdómseinkenna með til- liti til gangs sjúkdómsins, þó að sum einkennanna gefi ákveðna vísbendingu um alvarlegt stig sjúkdómsins. Einkennum sjúkdómsins hefur til langs tíma verið skipt upp í tvo megin flokka (35, 36, 37), það er kirtil- tengd einkenni eða þurrkeinkennin og hins vegar eklci kirtiltengd einkenni (mynd 4). Eins og mynd 4 sýnir geta sjúkdómseinkenni komið frá nær hvaða líffæra- kerfi sem er. Það hefur því ekki þótt fullnægjandi flokk- unarkerfi að skipta einkennunum í kirtiltengd og ekki kirtiltengd einkenni. Því var á síðastliðnu ári kynnt nýtt flokkunarkerfi sjúkdómseinkenna við pSS, sem gefur betri vísbendingu um hve einkennin eru alvarleg og hvernig undirflokka megi sjúkdóminn með tilliti til sjúkdómsmyndarinnar (38). Verður því stuðst við sjúk- dómsflokkunarkerfi Kaupmannahafnarhópsins í þess- ari grein. Þreyta Hiti Stoðkerfi Vöðva- liðverkur liðbólga Vöðvabólga Lungnaeinkenni Berkjubólga Skert loftskifti Miilivefsbólga Nýrnaeinkenni Millivefsbólga Blóðsýring vegna túbubólgu Nýrnaeinkenni Kyngingar- örðugleikar Magavisnun Briskirtilsbólga Skorpulifur Fóstur AV-blokk III Lyfjaofnæmi Innkirtlar Vanstarfsemi á skjaldkirtli Skjaldkirtilsbólga Miðtaugakerfi MS-Iík einkenni Dreifður eintau- gakvilli Illkynja sjúkdómar Eitlaæxli Blóðsjúkdómar Rauðblóðskornarof Blóðfrumufæð Blóðflögufæð Waldenströms sjd. Æðasjúkdómar Æðabólga í smáum og/eða meðalstórum æðum Húðsjúkdómar Húðroði I andliti Marmarahúð Blóðdílasótt Sólaróþol Mynd 4 Yfirlit yfir sjúkdóms- einkenni heilkenna Sjögrens, sem ekki eru rakin til vanstarfsemi útkirtla (extraglandular symptoms). Mynd 5 Flokkun sjúkdómseinkenna við heil- kenni Sjögrens skv. Kaupmannahafnar flokkun- arkerfinu (38). LÆKNANEMINN 7 1. tbl. 1997, 50. árg.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140

x

Læknaneminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Læknaneminn
https://timarit.is/publication/1885

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.