Úrval - 01.12.1969, Síða 113

SVEITALÆKNIR
111
Þessir stóru hundar gátu stundum
reynzt manni hættulegir, ef maður
var fótgangandi. Eina nóttina var
ég á ferli, og þá réðst á mig hund-
ur, sem var álitinn stórhættulegur.
Hann gerði strax tilraun til þess að
bíta mig á háls. Ég varði mig með
verkfæratöskunni. Og um leið og
hann datt aftur fyrir sig,, sendi ég
skot í bringuna á honum. Ég greip
leifursnöggt um byssuna í byssu-
beltinu og skaut hann án þess að
lyfta hendi frá mjöðm. Þetta var
skjótt og vel miðað og skotið, en
það voru ekki viðstaddir neinir á-
horfendur til þess að hrósa mér fyr-
ir viðbragðsflýti minn og miðunar-
hæfni.
Ég dundaði við að skjóta villikan-
ínur og lesa bækur um læknisfræði
og líffræði, þegar vegirnir voru góð-
ir. Einnig tókst mér að komast svo
vel niður í frönsku á þessum ferð-
um mínum, að ég gat lesið hana mér
til gagns. Ökumenn á sveitavegim-
um lentu oft í miklum erfiðleikum
og jafnvel hættum. Og það olli mér
alveg sérstakrar ánægju að etja
kappi við höfuðskepnurnar, þegar
enginn annar var á ferli og enginn
hélt, að læknirinn kæmist á leiðar-
enda í slíku veðri. Væri einhver
brúin í kafi, lét ég hestinn alltaf
taka ákvörðun um, hvort áfram
skyldi halda. Þrisvar bjargaði hann
lífi mínu með því að neita að fara
út á brýr, sem vatnsflaumurinn
skolaði litlu síðar með sér. Væru
skaflar á veginum, skar ég bara á
girðingar og fór beint af augum yf-
ir haga og akra. Þegar miklir snjó-
ar voru, voru snjóskófla, vírklippur,
hamar og ljósker jafn sjálfsagður
hluti útbúnaðar míns og lyfin mín
og læknisáhaldatöskurnar.
Leiðinlegustu ferðirnar voru þær,
sem enduðu eftir hraðan akstur við
rúmstokk kvartandi kvenfólks, sem
þjáðist svo aðeins af höfuðverk. Oft-
ast voru strákar sendir til þess að
sækja lækninn. Þeir komu þeysandi
á froðufellandi jálkum og vissu ekk-
ert í sinn haus annað en það, að
einhver væri „hræðilega veikur“.
Ég hafði það að vísu fyrir reglu að
neita aldrei að fara í sjúkravitjanir,
en ég fylgdi samt alltaf þessari
reglu: börn fyrst, svo konur, síðan
gamlir menn, en síðast fullorðnir
karlmenn og fólk, sem var þekkt að
móðursýki. Börnunum var veittur
forgangsréttur, vegna þess að hinir
bráðu sjúkdómar, sem herja á þau,
sækja oft á með leifturhraða og þau
eru orðin fárveik, áður en nokkur
hefur gert sér grein fyrir því,
hversu alvarlegt þetta er. Og þá var
hver klukkustundin þýðingarmikil.
(Svo hefur einnig oft verið sagt í
gamni, að barninu batnaði kannske,
áður en læknirinn kæmi, ef hann
flýtti sér ekki... og þá missti hann
af þóknuninni).
Sú fregn barst ætíð út með leift-
urhraða meðal nágrannanna, ef sent
hafði verið eftir lækni á einhverj-
um bænum. Þá var hengt eða breitt
hvítt rúmlak á einhvern áberandi
stað eða kveikt á ljóskeri á þeim
bæjum, þar sem einhver þörf var á
lækni, fyrst hann var þarna á ferð-
inni. Ég minnist þess, að í einni
slíkri ferð, vitjaði ég sjö sjúklinga
auk þess, sem ég hafði upphaflega
farið til.
Það var aðeins ein manntegund,