Úrval - 01.01.1971, Qupperneq 13

NÍU RÁÐ TIL AÐ LIFA LENGUR
11
ur klakklaust í gegnum þennan
hættulega áratug og haldi áfram að
gæta heilsu sinnar og haga lífi
sínu skynsamlega, þá eru miklar
líkur til þess, að maður njóti góðr-
ar heilsu fram á áttræðisaldur eða
lengur.“
3. Taktu tillit til líklegra sjúk-
dómseinkenna.
„Ég minnist ungrar konu frá
Wisconsinfylki, sem skeytti því
engu, þótt hún yrði vör við útferð
úr leggöngum,“ segir kvensjúk-
dómafræðingurinn dr. Mary Eliza-
beth Mussey. „Leghálskrabbamein-
ið, sem hún gekk með, fannst því
of seint.“ Dr. Mussey bætir því við,
að konur geti mjög minnkað lík-
urnar á, að þær deyi úr þess hátt-
ar krabbameini, ef þær láta gera á
sér hina sársaukalausu, ódýru „Pap-
prófun“ árlega, en með henni má
finna illkynjaðar krabbameins-
frumur nógu tímanlega til þess, að
meðhöndlun komi að gagni.
Dr. Harry Bisel krabbámeinssér-
fræðingur hafði þetta að segja um
þetta efni: „Stúlka ein, sem var
rúmlega þrítug, viðurkenndi, að
hún hefði fylgzt með því, að hnúð-
ur í öðru brjósti hennar óx og óx,
þangað til hann var orðinn á stærð
við baseballbolta. Brjóstkrabba-
mein er sú tegund krabbameins-
æxla, sem okkur gengur bezt að
finna. Og við getum læknað þrjár
af hverjum fjórum konum, ef við
getum veitt þeim rétta meðhöndl-
un nógu snemma.“ Rödd hans var
dapurleg, er hann fræddi okkur um
þetta. Ef krabbameinsfrumunum
gefst aftur á móti tóm til þess að
breiðast svo mjög út, að þær nái
til sogæðaeitlanna í handarkrikun-
um, minnka líkurnar á lækningu
mjög og verða aðeins ein á móti
fjórum.
„Fólk er mjög duglegt við að
loka augunum fyrir sjúkdómsein-
kennum,“ sagði dr. Kenneth G.
Berge, forstöðumaður lyflækninga-
deildar og prófessor í sjúkraskoð-
un. „Við hérna höfum öll séð menn,
sem hafa mátt þola kvalir í brjóst-
holi hvað eftir annað, án þess að
þeir hafi sagt nokkrum frá því.
Þessari afstöðu sinni til skýringar
segja þeir bara: „Ég var hræddur
um, að það væri hjartað, og von-
aði, að verkurinn hyrfi.“ En það
er geysilega þýðingarmikið að fara
nógu snemma til læknis. Annars
lifir maður kannske stöðugt í ótta
við sjúkdóm, sem maður hefur
ekki. En reynist aftur á móti eitt-
hvað vera að manni, eru góðar lík-
ur til þess nú orðið, að maður geti
unnið bug á sjúkdómnum eða hald-
ið honum a. m. k. í skefjum, leiti
maður nógu fljótt læknis.
4. Dragðu úr líkamsþyngd þinni
með hverju árinu sem líður.
Um líkamsþyngd hafði dr. Doug-
lass þetta að segja: „Flestir sjúkl-
ingar, sem koma hingað, halda, að
það sé eðlilegt að þyngjast með
aldrinum. Þetta er hættulegur mis-
skilningur. Eftir því sem við eld-
umst, eykst líkamsfita ókkar á
kostnað vöðvanna. Ef þú vegur 153
pund við þrítugsaldur og heldur
sama líkamsþunga um sextugt, get-
ur hugsazt, að líkamsfita þín sé
hætt.ulega mikil.“
„Ég skoðaði þrítugan vélvirkja í
morgun. Hann hafði góða vöðva,