Úrval - 01.01.1971, Qupperneq 61

HINAR SKELFILEGU NÁTTÚRUHAMFARIR ...
59
þorpa uppi í Andesfjöllum dóu hin-
ir meicldu, áður en þeim barst
hjálp.
Það voru fá dauðsföll í strand-
héruðunum miðað við fjallahéruð-
in, en samt urðu afleiðingar jarð-
skjálftans þar ofboðslegar og eyði-
leggingin geysileg. Hafnarborgin
Chimbote, sem er 55 mílum fyrir
vestan Huascarán, leit út eins og
hún hefði orðið fyrir ofboðslegu,
skipulögðu sprengjuregni. A. m. k.
85 hundraðshlutar allra bygginga í
borginni eyðilögðust alveg eða urðu
ónothæfir, og þar fórust 600 af
200.000 íbúum borgarinnar.
Fyrstu tvo sólarhringana gátu
þeir, sem voru utan hins 30.000 fer-
mílna jarðskjálftasvæðis, sem hafði
lagzt að meira eða minna leyti í
auðn, alls ekki gert sér grein fyrir
því, að þetta hafði verið sá jarð-
skjálfti í sögu Suður-Ameríku, er
hafði haft mesta eyðileggingu í för
með sér. 70.000 hafa látið lífið eða
eru týndir, og yfir 800.000 hafa
misst heimili sín. Þessa tvo mán-
uði bárust í rauninni ekki neinar
áreiðanlegar fregnir frá svæðinu í
heild. Símasamband hafði rofnað.
Og þær fáu sendistöðvar, sem enn
voru virkar þar, skýrðu að sjálf-
sögðu, aðeins frá ástandinu á svæð-
inu þar í grennd. Allir vegir höfðu
lokazt vegna aurskriða og jarð-
sprungna. Risavaxin rykský huldu
eyðilegginguna, svo að hún varð
ekki greind nákvæmlega úr könn-
unarflugvélum.
Þegar fregnir bárust af þessum
ofboðslega harmleik, brást fólk um
víða veröld skjótt við og sendi heila
flóðbylgju af hvers konar hjálpar-
gögnum til Perú. Það var erfiðast
að koma þeim til þess fólks, sem
hafði mesta þörf fyrir þau. Verk-
fræðingar í Perú unnu baki brotnu
við að koma á vegasamgöngum að
nýju. Kastað var niður ógrynni
vista og hjúkrunargagna og ann-
arra birgða úr þyrlum og öðrum
flugvélum. Þær voru í stöðugri
notkun og lögðu óðar af stað í aðra
ferð, er komið var til flugvallanna.
En mikið af matvælum og öðrum
birgðum eyðilagðist, er sendingarn-
ar skullu til jarðar. Þyrluflugmenn-
irnir komust einnig að raun um, að
titringurinn af hávaðanum, sem
myndaðist við það, er þyrla lækk-
aði flugið, gat hrundið af stað nýj-
um aurskriðum í einangruðum
fjallaþorpum.
Endurreisnarstarfið er í rauninni
rétt aðeins hafið. Perú á eftir að
leysa af hendi ofboðslegt verkefni.
Það mun taka heilt ár að aka burt
rústahaugunum, og það mun taka
mörg ár að reisa nýjar byggingar.
Dauðsföllin og þjáningarnar munu
skilja eftir sár í hjörtum hinna eft-
irlifandi í heilan mannsaldur. En
eftirlifandi fórnardýr þessara skelfi-
legu hamfara tóku þrátt fyrir allt
að teygja arma sína í áttina til
morgundagsins, áður en heil vika
var liðin frá þessum ógnardegi.
23 ára gamall, ógiftur kennari
mælti þessi orð við mig í miðri
auðn torgsins Plaza de Armas í
Huarás: „Fjölskyldan mín er horf-
in. Eg verð að finna mér eiginkonu
og eignast nýja fjölskyldu . . .
byggja upp líf mitt að nýju. S'g
verð að horfa í áttina til framtíðar-