Goðasteinn - 01.06.1983, Blaðsíða 29

hans til Jóns Árnasonar er svo að sjá að hann hafi þó
þekkt óskráðar sagnir sem náðu jafnvel lengra en til 16.
og 17. aldar, en aldrei virðast þær hafa verið settar á
blað. Hver kann nú að segja þær sögur?
Margur þættist nú góðu bættur að eiga það sem lá eftir
Einar á bókum og lausablöðum en um hann sjálfan má
þó segja líkt og Fornólfur kvað forðum: „meira þó í huga
hans / hvarf með honum dánum." Verst er að mest af
blöðum hans og bókum hefur horfið í glatkistuna miklu.
Jarðabók Einars Sighvatssonar
Um 1840 byrjaði Einar Sighvatsson að efna til Jarðabók-
ar um Eyjafjallahrepp, til safns af lögfestum og marka-
lýsingum jarða. Einar hóf verkið með því að afrita dóm
Jóns Jónssonar sýslumanns í Rangárþingi og meðdóm-
enda hans um landamörk milli Eystri-Skóga og Ytri-
Skóga frá um 1780.Samantekt þessarar bókar gerðist á
30 árum. Síðasta skjalið í henni er ársett 1871 og var
Einar þá 79 ára. í bókinni eru heimildir sem án hennar
væri hvergi annarsstaðar að finna. Einar minnist á þetta
starf sitt í sendibréfi til Páls í Árkvörn 1867.
Afrit Jarðabókarinnar gert af dr. Jóni Porkelssyni sá
ég og las í Þjóðskjalasafni laust fyrir 1950 og þá hvarflaði
að mér spurningin um það hvað orðið hefði af frumriti
Einars. Svar við því fékkst í áföngum. Jarðabókin kom
í hlut Einars Einarssonar í Steinum er einhvers konar
skipti fóru fram á bóka og handritasafni Einars á Skála.
Við lát Einars yngra 1899 lenti bókin í eigu Guðbjargar
Oktovíu dóttur hans. Næst gerðist það í sögu bókarinnar
að Jón Guðmundsson bóndi og ættfræðingLir á Ægissíðu
féklc hana að láni og gerði útdrátt úr henni sem nú er
varðveittur í byggðasafninu í Skógum. Litlu seinna fékk
bókina í hendur Brynjólfur Tómasson bóndi í Sitjanda
Goðasteinn
27