Skógræktarritið - 15.05.2002, Side 97
Endurvinnsla og heimajarðgerð í
þágu garðyrkju og
r>| / s~\ nTrY*vli^t' O f ið er úr allskyns brotatimbri. Að-
OlVvyiil CA/ IVLCll aluppistaðan í framleiðslu á við-
arkurli eru vörubretti sem eru
Undanfarin misseri hefurgætt
talsverðar vakningar í umhverfis-
málum. Krafan um endurvinnslu
og sjálfbæra þróun í meðferð úr-
gangsefna hefur farið vaxandi.
Óhætt er að fullyrða að umhverf-
isvitund almennings hefur aukist
og að hinn almenni borgari vill
tileinka sér vistvæna lifnaðar-
hætti. Til kanna hvað áunnist
hefur f umhverfismálum og end-
urvinnslu m.t.t. garðyrkju og
skógræktar var ákveðið að slá á
þráðinn til Gámaþjónustunnar hf
í Reykjavík, sem hefur lengi sinnt
sorphirðu og annast sorpflutn-
inga á höfuðborgarsvæðinu. FVr-
ir svörum var lóhann Hafsteinn
Hafsteinsson markaðs- og gæða-
stjóri Gámaþjónustunnar hf.
Aðspurður sagði hann að
Gámaþjónustan hf. hefði um ára-
bil safnað ávaxta-og grænmetis-
frákasti, frá grænmetisheildsöl-
um, verslunum og stórmörkuðum
á höfuðborgarsvæðinu. Hin síð-
ari ár hefði aukin áhersla verið
lögð á endurvinnslu í starfsemi
fyrirtækisins. Til að ná markmið-
um um aukna endurvinnslu hefur
dótturfyrirtæki Gámaþjónustunn-
ar, Garðamold ehf, þróað og
markaðssett nýjar afurðir sem
byggja annarsvegar á endur-
vinnslu á lífrænu frákasti (ávöxt-
um og grænmeti), og hinsvegar á
endurnýtingu á allskyns brota-
timbri. „Markmiðið hefur verið
að stuðla að sjálfbærri þróun í
nýtingu á lifrænu og/eða endur-
vinnanlegu frákasti. Fyrirtækið
hefur lagt mikla vinnu og mikla
alúð við þetta þróunarstarf,"
sagði lóhann Hafsteinn.
Sem dæmi um árangursríka
endurvinnslu nefndi Jóhann að
nú er í verslunum Bónus farið að
bjóða upp á Moltublöndu sem
framleidd er af Garðamold ehf.
„Með því að bjóða þessa vöru til
sölu í Bónusverslunum má segja
að tekist hafi að loka ákveðinni
hringrás, það er þegar lífrænt frá-
kast hefur ratað aftur í verslanir
sem heilnæm og náttúruvæn
vara." Molta og Moltublanda fást
einnig í öllum helstu garðvöru-
verslunum landsins.
Molta er kraftmikill áburður og
jarðvegsbætir, ætlaðurtil notk-
unar sem áburður á grasflatir, í
trjábeð eða í matjurtagarða.
Molta er afurð sem verður til við
loftháð niðurbrot á lífrænu frá-
kasti en það verður við 60 - 70
gráðu hita sem veldur þvf að
skordýralirfur og illgresisfræ
drepast í ferlinu. Moltublanda er
blanda af moltu og mómold.
Hún er algjörlega lífræn og hent-
ar sérlega vel til gróðursetningar,
til dæmis f beð og blómaker.
„Molta og Moltublanda eru því
tilvaldar í garðyrkju og til notkun
ar við allskonar ræktun t.d. við
sumarhús, þar sem margir garð-
yrkjuunnendur sinna skógrækt
og hafa skapað sannkallaða un-
aðsreiti," sagði Jóhann.
Auk Moltu og Moltublöndu
hefur Garðamold þróað nýja
vöru sem er sérlega áhuga-
verð fyrir áhugafólk um
skógrækt. Hér er um að
ræða Viðarkurl sem unn-
brotin og kurluð í smátt. Kurlið
er síðan litað í fimm mismunandi
litum. „Við vinnslu á viðarkurli er
leitast við að skilja frá málað og
fúavarið timbur til að tryggja
heilnæma afurð. Einnig má geta
þess að sérstök áhersla er lögð á
það að kurla einungis brotatimb-
ur í þessa framleiðslu en ekki lif-
andi eða nýhoggin tré. Þannig
komumst við hjá hættunni af
sveppasýkingu sem getur látið á
sér kræla ef um lifandi tré er að
ræða," sagði Jóhann.
Viðarkurlið er litað með 100%
náttúruvænum leirlitum sem
hafa mikið veðrunarþol. Við-
arkurlið má t.a.m. nota á beð, í
blómaker og sem yfirborðsefni á
göngustíga. Það fæst bæði ólit-
að eða í fimm mismunandi Iitum,
brúnt, grænt, rautt, blátt og gull-
litað. „Litað Viðarkurl í trjábeð-
um eða á göngustígum er ákaf-
lega skrautlegt og lífgar verulega
upp á umhverfið. Kurlið er
SKÓGRÆKTARRITIÐ 2002